2

مدرسه رفتن وظیفه ای است که کودک باید آن را انجام دهد. بسیاری از کودکان با شوق بسیار به مدرسه می روند و روز اول مدرسه با دیگر بچه ها ارتباط برقرار می کنند . اما برخی از کودکان نیز از مدرسه ترس و واهمه دارند و شاید تا چند هفته ی اول برای رفتن به مدرسه بهانه بیاورند.

اگرچه ترس از مدرسه ممكن است در كودكان دوره های مختلف تحصیلی وجود داشته باشد ولی كودكان كلاس اول نوع ترسشان با كودكان دوره های دیگر متفاوت است. بعضی از آنان تقریباً دچار اختلال اضطراب جدایی از والدین به خصوص مادرشان هستند.

اختلال اضطراب جدایی در هر سنی در كودكان ممكن است وجود داشته باشد ولی كودكان در سنین مدرسه بیشتر آن را تجربه می كنند. همه كودكان كم و بیش نسبت به والدین خود وابستگی عاطفی پیدا می كنند و این وابستگی در حد تعادل هیچ گونه مشكلی را نه برای والدین و نه برای كودك به وجود نمی آورد ولی بیشتر مادرها و به خصوص مادرانی كه بیش از حد كودك را به خود وابسته كرده و مراقب رفتار و حركات او هستند از كودك خود شخصیتی منفعل می سازند كه حتی قادر نیست زمانی كوتاه دوری از مادر را تحمل كند. معمولاً مادران كودكانی كه دچار اضطراب جدایی هستند دارای ویژگی هایی مثل افراطی بودن، مضطرب بودن، بیش از حد اندازه حمایت كننده، مردد، غیرمنطقی، حساس و عاطفی را دارند و این اضطراب خود را با بیان افكار منفی و استرس زا به بچه ها منتقل می كنند. آنها افرادی وسواسی، كم تحمل، نكته سنج و موشكاف هستند كه احتمالاً خود یا یكی از اطرافیانشان در كودكی دچار همین مشكل بوده اند. ترس یا امتناع از رفتن به مدرسه بیش از آنكه علت شخصیتی و عاطفی داشته باشد، ناشی از یادگیری است. مادر یا پدری كه در ارتباط خود با كودكان مفاهیم و نكته های منفی از محرك ها و مكان هایی مثل مدرسه یا درس خواندن می دهند وقتی تجربه های منفی توام با وحشت و ترس و اضطراب خود را از دوران تحصیل و مدرسه، تنبیه و توبیخ ها به بچه ها انتقال می دهند و از آنها می خواهند كه مواظب رفتارهایشان باشند، خواه ناخواه، بذر امتناع و ترس از مدرسه را در افكار آنها می كارند.البته وابستگی بیش از حد به پدر و مادر و ترس از جدا شدن از آنها برای رفتن به مدرسه ممكن است علل دیگری هم داشته باشد. والدینی كه یكی از كودكان خود را در نتیجه بسیاری و یا عوامل دیگر از دست می دهند، حساسیت خود را در مراقبت و نگهداری از كودكان دیگر بیشتر می كنند و همین باعث می شود كه كودكان ناخودآگاه اضطراب ناشی از جدایی از پدر و مادر را تجربه كنند.

این ترس غیرمنطقی از جدایی و رفتن به مدرسه در هر سنی و در بین دختران و پسران دیده می شود و در بین خانواده هایی كه كودكان با فاصله های زیاد از یكدیگر متولد می شوند بیشتر است.

شدت این اضطراب تا اندازه ای است كه كودكان در هنگام مدرسه رفتن مشكلات فراوانی را برای والدین ایجاد می كنند. آوردن بهانه های مختلف مثل شكایت ناشی از دل درد، سردرد و… از جمله آنها است. والدین ممكن است این بهانه ها را جدی گرفته و از رفتن كودك به مدرسه ممانعت كنند و همین باعث می شود كه ترس كودك هر روز بیشتر شود. حال در پاسخ به این سئوال كه برای از بین بردن این اضطراب در كودكان چه باید كرد، قدم اول به عهده والدین است، پرهیز از وابسته كردن كودك به خود و عدم ایجاد تلقین های روحی مضر در كودكان زیر شش سال كه ناشی از اضطراب جدا شدن از پدر و مادر است و ایجاد یك روحیه مستقل برای ایجاد آمادگی در كودك در مواجهه با كودكستان و مدرسه و… از اقدامات اولیه ای هستند كه باید توسط والدین اجرا شوند. همچنین والدین نباید تجارب و بازخوردهای منفی خود را به كودك انتقال دهند. در سنین ابتدایی از ترساندن بچه ها، ایجاد رعب و وحشت از معلم، تشبیهات (اگر بچه خوبی نباشی به معلمت می گویم كه تو را در كلاس حبس كند) خودداری كنند. خاطرات، یادواره ها و تجارب مثبت، شاد و جالب خود را با معلمان دوره ابتدایی با كودكان در میان بگذارند، از معلم ها با القاب خوب یاد كنند، پیش از آغاز مدرسه آنها را با مسئولین، معلمان و جو مدرسه آشنا كنند و به هیچ وجه به خاطر ضعف در فهم یا انجام تكالیف، آنها را تنبیه یا توبیخ نكنند. همچنین والدین نباید بچه ها را در دوران ابتدایی به خود وابسته كنند و برای جلوگیری از انزواطلبی و دوری گزینی سعی كنند از معلمان در منزل استفاده نكنند و آنها را تا می توانند در محیط های آموزشی و حضور در جمع قرار دهند. برای هر چه بیشتر كاهش ترس از مدرسه در كودكان باید سعی شود در هر مقطع از وجود كارشناسان روانشناسی و مشاوره به طور دائم در مدرسه ابتدایی و راهنمایی استفاده شود. مشاور با ایجاد روابط عاطفی پایدار می تواند كودكان را جهت ورود به مقاطع مختلف آماده كند و شیوه برخورد با مسائل و مشكلات عاطفی و آموزشی را به آنها بیاموزد و در آخر این كه ایجاد یك محیط آموزشی سالم و شاد نیز از دیگر عوامل ایجاد اشتیاق به مدرسه رفتن در كودكان است.