مطالبی جالب پیرامون ناتوان کننده ترین بیماری روانی

 اسکیزوفرنی یک اختلال جدی مغزی است که مسیر تفکر، اعمال، بروز احساسات، درک واقعیت، و ارتباط با دیگران را منحرف می کند. افراد مبتلا به اسکیزوفرنی ( مزمن ترین و ناتوان کننده ترین بیماری روانی) اغلب اختلال عملکرد در اجتماع، محل کار، مدرسه، و اختلال در روابط دارند. اسکیزوفرنی می تواند مبتلایانش را وحشت زده و منزوی کند. این اختلال یک بیماری مادام العمر است که نمی توان آن را به طور کامل  درمان کرد  اما معمولا می تواند با درمان مناسب کنترل شود.
بر خلاف باور عموم، اسکیزوفرنی یک تعدد شخصیت نیست. اسکیزوفرنی یک جنون است، یک نوع بیماری روانی است که در آن فرد نمی تواند واقعیت را از آنچه که تصور می کند،  افتراق دهد. افراد مبتلا به اختلالات سایکوتیک تماس با واقعیت را  از دست می دهند. جهان ممکن است شبیه یک در هم آمیختگی  از افکار ، تصاویر و صداها به نظر برسد. رفتار افراد مبتلا به  اسکیزوفرنی ممکن است بسیار عجیب و غریب و حتی شوکه کننده باشد.تغییر ناگهانی در شخصیت و رفتار که در افراد مبتلا به اسکیزوفرنی وقتی تماس با واقعیت را از دست میدهند رخ میدهد ، دوره ی  سایکوتیک نامیده می شود.
تشخیص اسکیزوفرنی
هیچ آزمونی برای تشخیص اسکیزوفرنی وجود ندارد. افراد مبتلا به اسکیزوفرنی پس از اینکه دیگران متوجه حرکات عجیب و غریب آنها شدند،  معمولا مورد توجه متخصصین سلامت روانی  قرار می گیرند.. پزشکان از طریق مصاحبه با بیمار و  همچنین با دوستان و اعضای خانواده تشخیص این بیماری را مطرح می کنند.  روانپزشکان بیشترین تجربه  را برای تشخیص اسکیزوفرنی دارند. روانپزشک یا فرد دیگر متخصص درحوزه ی سلامت روانی باید تشخیص بیماری اسکیزوفرنی را هر زمان که ممکن است مطرح کند.
شدت اسکیزوفرنی از فردی به فرد دیگر متفاوت است. بعضی از افراد فقط یک دوره ی  سایکوتیک را دارند،  در حالی که برخی دیگر اپیزودهای بسیاری را در طول زندگی خود  تجربه می کنند ولی زندگی نسبتا عادی بین اپیزودها دارند. سایر افراد دیگری که دچار این اختلال هستند،  ممکن است کاهش در عملکرد در طول زمان را  با بهبود کمی  در بین دوره ها تجربه کنند. علائم اسکیزوفرنی به نظر می رسد بدتر و بهتر شود، در چرخه هایی که  به عود و بهبودی معروف هستند .
اسکیزوفرنی اصطلاحی است که به مجموعه ای از اختلالات روانی نسبت داده می شود.  با این حال، انواع مختلف اسکیزوفرنی ممکن است برخی علائم یکسان داشته باشند.

  چندین زیر گروه اسکیزوفرنی بر اساس علائم وجود دارد، که عبارتند از:

• اسکیزوفرنی پارانوئید

ذهن افراد مبتلا به این نوع بیماری با باورهای غلطی ( هذیان ها ) در مورد تحت آزار و اذیت قرارگرفتن یا مجازات شدن توسط کسی درگیر است. با این حال تفکر، گفتار، و احساسات این افراد نسبتا طبیعی باقی می ماند.

• اسکیزوفرنی آشفته

افراد مبتلا به این نوع بیماری،  اغلب سردرگم و نامنسجم هستند و گفتار آشفته دارند. رفتار ظاهری آنها ممکن است فاقد احساس و یا نامناسب، حتی احمقانه و یا کودکانه باشد. آن ها اغلب رفتار آشفته دارند که ممکن است توانایی آن ها را برای انجام فعالیت های روزانه عادی مثل دوش گرفتن و یا آماده کردن غذا مختل کند.

• اسکیزوفرنی کاتاتونیک

 قابل توجه ترین نشانه های این نوع، علائم  فیزیکی می باشد. افراد مبتلا به اسکیزوفرنی کاتاتونیک به طور کلی بی حرکت و بی توجه به جهان اطرافشان می باشند. آن ها اغلب بسیار سفت و سخت می شوند و تمایلی به حرکت ندارند. گاهی اوقات، این افراد حرکات عجیب و غریب مانند شکلک درآوردن و یا حالت های عجیب و غریب به خود گرفتن دارند.  آن ها ممکن است یک کلمه یا عبارت گفته شده توسط شخص دیگری را تکرار کنند. گاهی اوقات، ممکن است خلاف این رخ بدهد و این افراد فعالیت های ادامه دار بی قرارانه و بدون هدف خاص و یا نتیجه قابل قبولی را انجام دهند (به عنوان مثال، راه رفتن روی یک خط مستقیم بارها و بارها،  پریدن در جا به طور مکرر ). افراد مبتلا به اسکیزوفرنی کاتاتونیک به طور کلی بین رفتارهای کم تحرک یا بی قراری و رفتارهای بی هدف در نوسان هستند و در معرض خطر سوء تغذیه، خستگی، و یا آسیب به خود  قرار دارند.

• اسکیزوفرنی طبقه بندی نشده

این تشخیص زمانی مطرح  می شود که علائم فرد  به وضوح نشان دهنده یکی از سه زیرگروه دیگر نباشد.

• اسکیزوفرنی باقی مانده

در این نوع از اسکیزوفرنی، شدت علائم اسکیزوفرنی کاهش یافته است. توهم ها، هذیان ها، یا نشانه های دیگر ممکن است هنوز وجود داشته باشد اما بطور قابل توجهی شدتش کمتر از زمان ابتدای تشخیص اسکیزوفرنی است. علاوه بر این، باید شواهدی از اختلال بصورت وجود برخی علائم منفی هم وجود داشته باشد (به عنوان مثال، صورت بدون حالت، نگاه تهی، گفتار یکنواخت، بی تفاوتی ظاهری به دنیا و افراد دیگر، ناتوانی در احساس لذت).

علائم اسکیزوفرنی چیست؟
افراد مبتلا به اسکیزوفرنی ممکن است علائمی از تغییر در توانایی، رفتار و شخصیت داشته باشند و آنها ممکن است انواع مختلف رفتار در زمان های متفاوت را نشان دهند. هنگامی که بیماری برای اولین بار ظاهر می شود، علائم معمولا ناگهانی و شدید هستند.
شایع ترین علائم بیماری اسکیزوفرنی را می توان به سه دسته علائم مثبت، علائم آشفته و علائم منفی طبقه بندی کرد.
علایم مثبت اسکیزوفرنی :
در این مورد، کلمه مثبت به معنای خوب بودن نیست.  بلکه به نشانه های آشکاری که در افراد بدون اسکیزوفرنی وجود ندارد اشاره دارد. این نشانه ها که گاهی اوقات به عنوان نشانه های سایکوتیک شناخته می شوند عبارتند از:

• هذیان ها

هذیان ها، باورهای عجیب و غریب غیر مبتنی بر واقعیت می باشد که شخص حاضر به رها کردن آنها، حتی زمانی که با دلایل منطقی برای ردشان روبرو می شود نیست. به عنوان مثال، فرد مبتلا به هذیان ممکن است بر این باور باشد که مردم می توانند افکار او را بشنوند، یا اینکه او خدا یا شیطان است، یا اینکه افراد افکار را در سر او قرار می دهند و یا علیه او توطئه می کنند.

• توهم ها

 شامل درک حواسی است که واقعی نیستند، مانند دیدن چیزهایی که وجود ندارد، شنیدن صداها ، بوییدن بوهای عجیب وغریب، چشیدن طعم عجیبی در دهان ، و احساس چیزی روی پوست حتی اگر چیزی در تماس با بدن نباشد. توهم شنوایی شایع ترین توهم در افراد دارای اسکیزوفرنی است. صداها ممکن است بر روی رفتار فرد نظر دهند، به وی توهین کنند، و  یا دستوراتی به او بدهند.

• کاتاتونیا (یک وضعیت که در آن فرد در یک موقعیت برای زمان بسیار طولانی ثابت می شود).

علائم آشفته ی اسکیزوفرنی یک نوع  ازعلائم مثبت می باشد که نشان دهنده عدم توانایی فرد برای تفکر درست و واکنش مناسب می باشند.

نمونه هایی از علائم آشفته عبارتند از:

• صحبت کردن با جملاتی که معنی ندارد و یا استفاده از کلمات بی معنی، که برای فرد برقراری ارتباط و یا شرکت در مکالمه را دشوار می سازد.
• جا به جایی سریع از یک فکر به فکر بعدی
• حرکت آهسته
• قادر نبودن به تصمیم گیری
• نوشتن بیش از حد اما بدون معنی
• فراموشی یا گم کردن چیزها
• حرکات یا ژست های تکراری، مانند قدم زدن یا راه رفتن بصورت دایره وار
• مشکلات درک تصاویر، صداها، و حواس روزمره

علائم شناختی اسکیزوفرنی
نشانه های شناختی عبارتند از:

• عملکرد اجرایی ضعیف (توانایی درک اطلاعات و استفاده از آن ها برای تصمیم گیری)
• مشکل در تمرکز یا توجه
• مشکل حافظه ی عملی (توانایی استفاده از اطلاعات بلافاصله پس از یادگیری آن ها)

 علایم منفی اسکیزوفرنی :
در این مورد، کلمه منفی به معنی بد نیست، اما نشان دهنده عدم وجود رفتارهای طبیعی خاصی در افراد مبتلا به اسکیزوفرنی است. علایم منفی اسکیزوفرنی عبارتند از:

• عدم وجود عاطفه یا احساسات و عواطف بسیار محدود
• کناره گیری از خانواده، دوستان، و فعالیت های اجتماعی
• کاهش انرژی
• کاهش صحبت
• بی انگیزگی
• از دست دادن لذت و علاقه به زندگی
• بهداشت و نظافت ضعیف

چه چیز باعث ایجاد اسکیزوفرنی می شود؟
علت دقیق بیماری اسکیزوفرنی هنوز شناخته نشده است. با این حال، مشخص شده است، که اسکیزوفرنی (مانند سرطان و دیابت) یک بیماری واقعی با پایه ی بیولوژیکی است. این بیماری در نتیجه ی تربیت بد یا ضعف شخصی نیست. پژوهشگران تعدادی از عوامل را که به نظر می رسد نقش مهمی در ایجاد اسکیزوفرنی داشته باشند ، یافته اند از جمله:
ژنتیک (وراثت(

 اسکیزوفرنی در  خانواده ها  ایجاد  می شود، که به این معنی است که احتمال زیادی دارد که بیماری اسکیزوفرنی از والدین به فرزندان منتقل شود.
بیوشیمی مغز

افراد مبتلا به اسکیزوفرنی ممکن است عدم تعادل مواد شیمیایی خاصی در مغز داشته باشند. آن ها ممکن است افزایش تولید یا حساسیت بیش از حد به یک ماده شیمیایی در مغز به نام دوپامین داشته باشند. دوپامین یک انتقال دهنده عصبی می باشد ، یعنی ماده ای که کمک می کند تا سلول های عصبی در مغز به یکدیگر پیام ارسال کنند.  عدم تعادل دوپامین مسیر واکنش مغز به محرک های خاص مانند صداها، بوها، و تصاویر را تحت تاثیر قرار می دهد، و می تواند به توهم و هذیان منجر شود.
اختلال مغز

تحقیقات،  ساختار و عملکرد غیرطبیعی مغز را  در افراد  دارای اسکیزوفرنی مشخص کرده است. با این حال، این نوع از اختلال در همه ی مبتلایان به اسکیزوفرنی اتفاق نمی افتد و می تواند در افراد بدون بیماری نیز رخ دهد.
عوامل محیطی

شواهد نشان می دهد که عوامل محیطی خاصی ، مانند یک عفونت ویروسی، قرار گرفتن زیاد در معرض سمومی مانند ماری جوانا، و یا موقعیت های بسیار استرس زا ، ممکن است اسکیزوفرنی را در افرادی که استعداد  دارند این اختلال را به ارث ببرند،  آغاز کند. اسکیزوفرنی اغلب زمانی که بدن تحت تغییرات هورمونی و فیزیکی قرار می گیرد، مانند تغییراتی که در طول نوجوانی و جوانی رخ می دهد، نمایان می شود.
چه کسی به اسکیزوفرنی مبتلا می شود ؟
هر کسی می تواند به اسکیزوفرنی مبتلا شود. این بیماری در سراسر جهان و در همه نژادها و فرهنگ  ها تشخیص داده شده است. با این که  این اختلال می تواند در هر سنی رخ دهد، ولی به طور معمول برای اولین بار در سال های نوجوانی یا اوایل دهه ی سوم ظاهر می شود. این اختلال مردان و زنان را به یک اندازه درگیر می کند، اگر چه علائم آن  به طور کلی در مردان زودتر (در نوجوانی یا اوایل دهه ی سوم) از زنان (در دهه ی سوم یا اوایل دهه ی چهارم) ظاهر می شود. شروع زودتر علائم با شدت بیشتر بیماری مرتبط است. کودکان بالای 5 سال می توانند دچار اسکیزوفرنی شوند، اما ابتلا پیش از نوجوانی بسیار نادر است.

شیوع اسکیزوفرنی چقدر است؟
اسکیزوفرنی در حدود 1٪ جمعیت رخ می دهد. در حدود 2.2 میلیون آمریکایی، 18 ساله و بالاتر، دچار اسکیزوفرنی خواهند شد.

چگونه اسکیزوفرنی تشخیص داده می شود؟
اگر نشانه های اسکیزوفرنی وجود دارند، پزشک  یک شرح حال و معاینه فیزیکی کامل انجام می دهد. از آنجایی که که هیچ تست آزمایشگاهی خاصی برای تشخیص اسکیزوفرنی وجود ندارد، پزشک  ممکن است از آزمایشات مختلف، از جمله گرافی و آزمایش خون، برای رد کردن یک بیماری جسمی یا مسمومیت (سایکوز ناشی از مصرف مواد) به عنوان علت علائم استفاده کند.
اگر پزشک هیچ دلیل فیزیکی برای علائم اسکیزوفرنی  پیدا نکرد ، ممکن است بیمار را به یک روانپزشک و یا روانشناس یا متخصصان سلامت روانی که آموزش های خاص برای تشخیص و درمان بیماری های روانی دیده اند ارجاع دهد. روانپزشکان و روانشناسان از یک مصاحبه ی خاص طراحی شده  و ابزارهای ارزیابی برای ارزیابی یک فرد جهت اختلال سایکوتیک استفاده می کنند. درمانگر تشخیص خود را بر پایه ی شرح حال فرد از علائم خود و یا مشاهداتش از برخورد و رفتاربیمار می گذارد.  یک فرد زمانی مبتلا به اسکیزوفرنی در نظر گرفته می شود که علائم مشخصه را حداقل به مدت شش ماه داشته باشد.
چگونه اسکیزوفرنی درمان می شود؟
هدف از درمان اسکیزوفرنی کاهش علائم و کاهش احتمال عود یا بازگشت علائم است. درمان اسکیزوفرنی عبارتست از:

• داروها

داروهای اولیه ی مورد استفاده در درمان اسکیزوفرنی داروهای ضد جنون نامیده می شوند. این داروها اسکیزوفرنی را درمان نمی کنند، بلکه کمک به تسکین علائم نگران کننده ، از جمله هذیان، توهم و مشکلات تفکر می کنند. داروهای قدیمی تری که استفاده می شوند عبارتند از:Thorazine، Prolixin، Haldol، Navane، Stelazine، Trilafon، Loxapine، و Mellaril . داروهای جدیدتر مورد استفاده در درمان اسکیزوفرنی عبارتند از: Abilify ،  Clozaril، Geodon، Invega، Latuda، Risperdal، Saphris، Seroquel، و Zyprexa

• روان درمانی

 در حالی که داروها ممکن است به رفع علایم اسکیزوفرنی کمک کنند، درمان های مختلف روانی اجتماعی می تواند به مشکلات رفتاری، روانی، اجتماعی و شغلی مرتبط با بیماری کمک کند. طی درمان، بیماران می توانند یاد بگیرند که علائمشان را مدیریت کنند ، علائم هشدار دهنده اولیه ی عود را شناسایی کنند، و یک برنامه پیشگیری از عود ایجاد کنند.

درمان های روانی –  اجتماعی عبارتند از:

• توانبخشی، که بر روی مهارت های اجتماعی و آموزش شغلی متمرکز است، برای اینکه به افراد مبتلا به اسکیزوفرنی کمک کند تا در جامعه عملکرد داشته باشند و حتی الامکان به طور مستقل زندگی کنند.
• روان درمانی فردی، که می تواند به فرد کمک کند تا بیماری خود را درک کند و  طرز مقابله با استرس و مهارت های حل مسئله را یاد بگیرد.
• خانواده درمانی، که می تواند به خانواده در برخورد موثر با عزیزی که دارای اسکیزوفرنی است کمک کند و آنها را قادر به کمک کردن بهتر به شخص مبتلا  کند.
• گروه درمانی/ گروه های حمایتی، که می تواند حمایت متقابل  ادامه داری  را فراهم کند.
• بستری کردن: بسیاری از افراد مبتلا به اسکیزوفرنی ممکن است بصورت سرپایی درمان شوند. با این حال، افراد با علائم شدید، و یا کسانی که در معرض خطر صدمه زدن به خود  و یا دیگران هستند ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان برای ایجاد ثبات در وضعیتشان داشته باشند.
• درمان الکتروشوک (ECT): در این روش الکترودها به سر فرد وصل می شوند و یک سری شوک الکتریکی به مغز وارد می شود. شوک تشنج را القاء می کند که باعث آزاد شدن نوروترانسمیترها در مغز می شود . این فرم از درمان به ندرت امروز در درمان اسکیزوفرنی استفاده می شود. ECT ممکن است زمانی مفید باشد که تمام داروها شکست خورده اند و یا اگر افسردگی شدید یا کاتاتونیا درمان بیماری را دشوار ساخته باشد.
• جراحی مغز جهت درمان بیماری روانی:  لوبوتومی، یک جراحی مورد استفاده برای قطع مسیرهای عصبی خاص در مغز، که قبلا در برخی از بیماران با  اسکیزوفرنی شدید و مزمن مورد استفاده قرار می گرفته است.  در حال حاضر تنها در شرایط بسیار نادر انجام می شود. به این دلیل که تغییرات جدی و غیر قابل برگشت در شخصیت فرد  ایجاد می کند و همین طور  به دلیل این واقعیت که بطور کلی نتایج روش های کم خطر و غیرتهاجمی به مراتب بهتر است.

آیا افراد مبتلا به اسکیزوفرنی خطرناک هستند؟
کتاب ها و فیلم های عامه پسند اغلب افراد مبتلا به اسکیزوفرنی و سایر بیماری های روانی را خطرناک و خشن نشان می دهند. این تصویر از این بیماران  معمولا درست نیست. اغلب افراد مبتلا به اسکیزوفرنی خشن نیستند. به طور معمول، آنها ترجیح می دهند منزوی باشند و در تنهایی سر کنند. در برخی موارد، با این حال، افراد با بیماری های روانی ممکن است رفتارهای خطرناک و خشونت آمیزی انجام دهند که به طور کلی در نتیجه ی  جنون و ترس ناشی از احساس تهدید شدن توسط اطرافشان است.
از سوی دیگر، افراد دچار اسکیزوفرنی می توانند یک خطر برای خود باشند. خودکشی علت شماره یک مرگ زودرس در افراد مبتلا به اسکیزوفرنی است.
چه دورنمایی برای افراد مبتلا به اسکیزوفرنی وجود دارد؟
با درمان مناسب، بسیاری از افراد مبتلا به اسکیزوفرنی می توانند زندگی فعال و کاملی داشته باشند. بسته به شدت بیماری و تداوم درمان دریافتی آنها قادرند با خانواده های خود و یا درتشکیلات اجتماعی زندگی کنند، بجای آن که زندگی طولانی مدتی را  در مراکز روانی داشته باشند.
تحقیقات در حال پیگیری بر روی مغز و چگونگی ایجاد اختلالات مغزی به احتمال زیاد به یافتن داروهای موثرتر با عوارض جانبی کمتر منجر خواهد شد.
آیا اسکیزوفرنی قابل پیشگیری است؟    
هیچ راه شناخته شده ای برای پیشگیری از اسکیزوفرنی وجود ندارد. با این حال، تشخیص و درمان زودرس می تواند به جلوگیری یا کاهش عود مکرر و بستری شدن و نیز به کاهش اختلال در زندگی شخصی و خانوادگی و روابط فردی بیمار  کمک کند.-