شربت سالبوتامول در چه مواردی تجویز می شود روش های مختلف استفاده از این دارو چیست عوارض جانبی آن به چه صورت است و تداخل مصرف آن با چه نوع داروهایی مضر خواهد بود مقدار دوز مناسب آن برای خردسالان چه میزان تجویز می شود
طبقه بندی فارماکولوژیک : آگونیست بتا آدرنرژیک .
طبقه بندی درمانی : برونکودیلاتور .
اخطار در حاملگی : رده C .
اشکال دارویی : شربت 2 میلی گرم در 5 میلی لیتر .
موارد مصرف :
الف : اسپاسم برونش در بیماران مبتلا به بیماری انسدادی برگشت پذیر راههای هوایی .
ب : پیشگیری از اسپاسم برونش ناشی از ورزش .
موارد منع مصرف :
موارد منع مصرف : حساسیت به دارویا اجزای فرمولاسیون .
مکانیسم اثر:
آلبوترول به طور انتخابی رسپتورهای بتا آدرنرژیک برونش ها را تحریک نموده و باعث گشاد شدن راههای هوایی می شود .
عوارض جانبی :
اعصاب مرکزی : تحریک CNS ، گیجی ، سردرد ، پر تحرکی ، افزایش تون عضلات ، افزایش حس ، بی خوابی ، کسالت ، میگرن ، عصبانیت ، لرزش ، ضعف .
قلبی – عروقی : افزایش فشارخون ، طپش قلب ، تاکیکاردی .
گوش ، حلق ، بینی : خشکی و تحریک بینی و گلو ( با فرم استنشاقی ) ، خونریزی از بینی ، خشن شدن صدا ، احتقان بینی .
دستگاه گوارش : بی اشتهایی ، سوزش سر دل ، افزایش اشتها ، تهوع ، تغییر حس چشایی ، استفراغ .
متابولیک : هایپوکالمی ( با دوزهای بالا ) .
عضلانی – اسکلتی : کرامپ عضلانی .
تنفسی : برونشیت ، اسپاسم برونش ، سرفه ، تنگی نفس ، افزایش خلط ، ویزینگ .
سایر عوارض : واکنشهای ازدیاد حساسیت .
جذب : پس از مصرف استنشاقی ، به تدریج طی چند ساعت از دستگاه تنفسی جذب می شود . هر چند که عمده جذب ، از راه دستگاه گوارش صورت می گیرد .
پخش : از سد خونی – مغزی عبور نمی کند .
متابولیسم : توسط کبد به متابولیتهای غیر فعال متابولیزه می شود .
دفع : سریعاً در ادرار و مدفوع دفع می شود . پس از استنشاق دهانی ، 70 درصد دوز به شکل تغییر نیافته و متابولیتهای غیر فعال برای 24 ساعت در ادرار ترشح می شود . 10 درصد دوز در مدفوع وارد می شود . نیمه عمر حذف در حدود 4 ساعت می باشد .
مقدار مصرف :
الف : اسپاسم برونش در بیماران مبتلا به بیماری انسدادی برگشت پذیر راههای هوایی :
• بزرگسالان و کودکان با سن 12 سال و بیشتر : 2 تا 4 میلی گرم خوراکی 3 تا 4 بار در روز ، حداکثر دوز : 8 میلی گرم چهار بار در روز .
• افراد با سن بیشتر از 65 سال و افرادی که به تحریک بتا آدرنرژیک حساس هستند : با دوز 2 میلی گرم خوراکی ، 2 تا 3 بار در روز شروع می شود .
• کودکان 6 تا 12 سال : 2 میلی گرم خوراکی ، 3 تا 4 بار در روز ، حداکثر دوز روزانه 24 میلی گرم در دوزهای منقسم .
ب : روش مصرف محلول استنشاقی :
• بالغین و کودکان بزرگتر از 4 سال : 2 – 1 پاف از اسپری استنشاقی هر 6 – 4 ساعت استفاده شود . در بیماران با برونکواسپاسم حاد ، دوزهای بالاتری لازم است .
موارد احتیاط :
موارد احتیاط : بیماریهای قلبی – عروقی شامل بیماریهای عروق کرونر و هایپرتانسیون ، هایپرتیروئیدی ، دیابت ملیتوس ، و افرادی که به طور غیر معمول به داروهای آدرنرژیک پاسخ می دهند .
تداخل دارویی :
• مصرف آلبوترول همراه اپی نفرین و دیگر آمینهای مقلد سمپاتیک استنشاقی باعث افزاش اثرات سمپاتیک و خطر سمیت این داروها می شود .
• مصرف همزمان با مهار کننده های آنزیم MAO و ضد افسردگیهای سه حلقه ای ، خطر اثرات جدی قلبی و عروقی را در پی دارد .
• پروپرانولول و بتابلوکرهای دیگر ممکن است باعث کاهش اثرات آلبوترول شوند .
اثر بر آزمایشهای تشخیصی :
افزایش گذرای گلوگز خون پس از استنشاق دهانی ، امکان کاهش پتاسیم ( فرم وریدی و استنشاقی ) .
مسمومیت و درمان :
تظاهرات بالینی : سمیت با آلبوترول ، عوارض جانبی شایع به ویژه علائم آنژین ،هایپرتانسیون ،هایپوکالمی و تشنج را تشدید می نماید .
درمان : برای درمان از بتابلوکرهای انتخابی ( مثل متوپرولول ) با احتیاط زیاد استفاده نمایید .این داروها ممکن است باعث حمله آسم شوند . دیالیز مناسب نیست . علائم حیاتی و سطح الکترولیتهای خون را به طور مرتب کنترل کنید .
ملاحضات اختصاصی :
معمولاً تجویز مکمل پتاسیم ضروری نیست .
نکات قابل توصیه به بیمار :
1 – مصرف اسپری می تواند باعث خشکی گلو و دهان شود ، شستشوی دهان با آب پس از هر بار استفاده می تواند به رفع خشکی کمک کند .
2 – روش مصرف اسپری بدین شرح می باشد : ابتدا اسپری را بخوبی تکان دهید ، سپس قسمت مربوطه را در دهان قرارداده ، لبها و دندانها را دور این قسمت به طور کامل ببندید و نفس خود را از طریق بینی در حد امکان تخلیه کنید . سپس در حالی که به آرامی از راه دهان نفس می کشید ، اسپری را فشار دهید تا دارو وارد دهان و ریه ها شود . نفس خود را تا 10 ثانیه حبس نموده و سپس به آرامی آن را خارج کنید .
3 – مصرف مداوم ممکن است به طور متناقض موجب اسپام برونش شود .
4 – در صورت نیاز به کاربرد هر یک از اسپری های کورتیکواستروئیدها ( مثل بکلومتازون ) ، آن را 15 دقیقه پس از آلبوترول استفاده نماید .
مصرف در سالمندان – در کودکان – در شیردهی :
مصرف در سالمندان : ممکن است دوزهای کمتری نیاز باشد ، چرا که سالمندان به آمین های مقلد سمپاتیک حساستر هستند .
مصرف در کودکان : مصرف قرص و شربت این دارو در کودکان کوچکتر از دو سال توصیه نمیشود.
مصرف در شیردهی : بی ضرری مصرف این دارو در دوران شیر دهی ثابت نشده است .
مصرف در بارداری : ممکن است شکاف کام و نقص اعضاء رخ دهد ، هرچند که الگوی یکنواختی برای ناهنجاریهای جنینی گزارش نشده است .
از مصرف خودسرانه دارو اجتناب شود
