پرسش و پاسخ هایی پیرامون داروهای ضد افسردگی

می خواهیم به برخی پرسش های مهم در مورد مصرف داروهای ضدافسردگی پاسخ دهیم چه نکاتی را دی حین مصرف این داروها باید در نظر بگیریم چه مواردی در این زمینه مهم هستند و عوارض جانبی برخی از پرمصرف ترین داروهای ضدافسردگی به چه صورت می باشند؟

سوال: دلیل عدم پاسخ دهی سریع به داروهای ضد افسردگی چیست؟

پاسخ: به دلیل زمان بر بودن ساخت فاکتور های نوروتروفیک مغزی، پاسخ حداکثری به داروهای ضد افسردگی، معمولا یک تا دو ماه پس از آغاز دارودرمانی ظاهر می شود.

2. سوال: در چه مواقعی می توان از داروهای ضد افسردگی برای درمان اضطراب استفاده نمود؟

پاسخ: داروهای ضد افسردگی نسبت به بنزودیازپین ها( مانند کلردیازپوکساید، اکسازپام و ……) برای درمان اضطراب در بلند مدت موثرترند و ضمنا ریسک تحمل و وابستگی نسبت به آنها کمتر است.

3. سوال: کدامیک از داروهای ضد افسردگی برای درمان استرس پس از سانحه( PTSD) تجویز می شوند؟

پاسخ: داروهای ضد افسردگی زیر برای درمان استرس پس از سانحه در خط مقدم قرار دارند:

Paroxetine, Fluvoxamine Sertraline

4. سوال: آیا داروی Duloxetineبه جز درمان افسردگی، موارد کاربرد دیگری هم دارد؟

پاسخ: بله، این دارو برای درمان دردهای ناشی از نوروپاتی دیابتی و همینطور درمان بی اختیاری ادرار ناشی از استرس نیز به کار می رود.

5. سوال: اندیکاسیون رایج مصرف داروی Trazodoneچیست؟

پاسخ: امروزه این داروی ضد افسردگی به دلیل خواب آوری بدون ایجاد تحمل و وابستگی، مورد تجویز قرار می گیرد.

6. سوال: مزیت داروی Bupropionدر بین داروهای ضد افسردگی کدام است؟

پاسخ: این دارو کمتر باعث عارضه کاهش میل جنسی می شود. ضمنا برای ترک سیگار و درمان چاقی نیز مورد تجویز قرار می گیرد.

7. سوال: داروی ضد افسردگی Doxepinچه موارد کاربرد دیگری دارد؟

پاسخ: این دارو به عنوان خواب آور و ضد خارش پوست هم به کار می رود. اما باید عارضه افت فشارخون وضعیتی آن را در سالمندان مد نظر داشت.

8.سوال: برای درمان سندرم پیش از قاعدگی، انتخاب کدامیک از داروهای ضد افسردگی سودمندتر است؟

پاسخ: Fluoxetine,Sertraline

9.سوال: در هنگام تجویز داروی Bupropionپرسش سابقه ابتلا به کدام بیماری حائز اهمیت بیشتری است؟

پاسخ: اینداروی ضد افسردگی، آستانه تشنج را در افراد مبتلا به صرع کاهش می دهد ، لذا سابقه قبلی تشنج را حتما از بیمار سوال کنیم.

10.سوال: هشدار مهم به خانواده بیمار مبتلا به افسردگی در هنگام تجویز دارو چیست؟

پاسخ: همه داروهای ضد افسردگی، احتمال خودکشی را در جوانان زیر 25 سال افزایش می دهند. حتما این نکته را به خانواده بیمار گوشزد کنیم.

11.سوال: راه مواجهه با عوارض گوارشی داروهای ضد افسردگی مهار کننده انتخابی بازجذب سروتونین(SSRI) مانند: Fluoxetine, Sertraline, Citalopram, Fluvoxamineچیست؟

پاسخ: ناراحتی گوارشی و اسهال و استفراغ ناشی از این داروهای ضد افسردگی معمولا بعد از یک هفته مصرف از بین می رود. لذا عموما به اقدام خاصی نیاز نیست.

12.سوال: تذکر چه نکته ای هنگام تجویز داروی Sertralineبرای بیمار حائز اهمیت است؟

پاسخ: اینداروی ضد افسردگی کوتاه اثر است و قطع مصرف ناگهانی آن می تواند باعث بروز عوارضی چون گیجی و حالتی مثل خواب رفتگی اندام ها شود.

13.سوال: هشدار چه نکته ای هنگام تجویز داروی Venlafaxine برای بیمار حائز اهمیت است؟

پاسخ: نوع کوتاه اثر این داروی ضد افسردگی می تواند باعث بالا رفتن فشار خون و عوارض قلبی شود. لذا به بیماران مستعد حتما هشدار دهیم.

14.سوال: آیا قطع مصرف ناگهانی داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای( مانند: Amitriptyline,Imipramine,Clomipramine,Doxepine) عوارضی را برای بیمار به همراه دارد؟

پاسخ: بله،اگر مصرف این داروهای ضد افسردگی ناگهان قطع شود، علائم شبیه آنفولانزا ، تهوع ، اسهال و تعریق شدید در فرد بروز می نماید.

15.سوال: در هنگام تجویز داروی ضد افسردگی مهار کننده آنزیم MAO مانند(Tranylcypromine) تذکر چه نکته ای به بیمار بیشتر اهمیت دارد؟

پاسخ: مصرف این داروی ضد افسردگی با سایر داروهای ضد افسردگی و همینطور غذاهای کنسروی باعث عوارض شدیدی چون توهم، تب، تشنج، تغییرات فشار خون و گرفتگی عضلات می شود.

مراجع :

1.Goodman and Gilman’s The Pharmacological Basis of Therapeutics, 12th edition (2011)

2. Katzung’s Basic and Clinical Pharmacology 12th edition (2012)

3.Rang & Dale’s pharmacology 7th edition(2011)