مطالعات اخیر نشان میدهند که غذا خوردن در جمع میتواند وضعیت تغذیه و هیدراتاسیون این افراد را بهبود ببخشد و کیفیت زندگی آنها را ارتقا دهد. خوردن و نوشیدن در جمع از اهمیت بسیاری برخوردار است و باعث میشود که بیماران به جمع حاضر احساس تعلق پیدا کنند. نویسنده این مطالعه، لی هوپر، در این باره میگوید: «وقتی فرد دچار بیماری زوال عقل میشود، بخشی از مهارتهای خود را در رابطه با تشکیل گروه از دست میدهد؛ درنتیجه احساس تنهایی و بیکسی میکند.» مراکز ارائه خدمات مراقبت از بیماران در منزل در برنامههای خود به تشویق مراجعهکنندگان میپردازند تا با بیماران خود بیشتر غذا بخورند. رویهمرفته، غذا خوردن با یک بیمار مبتلا به زوال عقل کار چندان سختی نیست و بهراحتی امکانپذیر است. پس از این فرصت برای کمک به بیمار خود استفاده کنید.
اجازه دهید از شما تقلید کند
وقتی در جمع غذا میخورید، این فرصت را دارید که با دستان خود و بدون کمک غذا بخورید. یکی از مطالعات اخیر نشان میدهد حتی اگر فرد مبتلا به آلزایمر باشد و توانایی انجام وظایفش را به فراموشی سپرده باشد، میتواند از رفتار دیگران سر میز تقلید کند. شاید فکر کنید که یک فرد مبتلا به زوال عقل در مواجهه با کارد و چنگال کمی گیج بهنظر میرسد، اما او میتواند با نگاه کردن به سایر افراد از قدم بعدی مطلع شود.
برای این کار کافی است منتظر دیگران باشد تا خوردن را شروع کنند. درواقع، تمام فعالیتهای روزانه، از استفاده از تلفن همراه گرفته تا شستن لباسهای چرک قابل تقلید و بازسازی هستند. آمبرا بیسیو، محقق بخش روباتیک، مغز و علوم شناختی در دانشگاه جنوا در ایتالیا در این باره میگوید: «مراقبان میتوانند تا مدتی بیماران را سالم نگه دارند و به آنها کمک کنند که در محیط زندگیشان فعال باشند. این کار به وسیله آموزش مهارتهای روزانه ضروری امکانپذیر خواهد بود.»
خاطراتش را بازسازی کنید
افراد مبتلا به زوال عقل اغلب خاطرات دوران کودکی خود را از اتفاقات روز گذشته بهتر بهخاطر میآورند، این امر میتواند به غذا خوردن آنها کمک کند و چالشهای پیش روی بیماران مبتلا به زوال عقل را کاهش دهد. این بدان معناست که اختراعات نوظهور دنیای آشپزی کاربرد چندانی ندارند. «یک پایلیموی عجیب و غریب ممکن نیست بهعنوان غذا تشخیص داده شود.» این را ناگیر هابینز، متخصص تغذیه استرالیایی و نویسنده کتاب «خوردن برای مقابله با زوال عقل و غلبه بر پیری» میگوید: «به اطرافیان بیمار توصیه میشود غذاهایی برای بیمار آماده کنند که او پیش از این دوست داشته تا بتواند با لذت آنها را بخورد.» سعی کنید غذای سادهتر و آشناتری برای بیماران آلزایمر تهیه کنید.
به فعالیت اجتماعی دعوتش کنید
اگر بیمار مبتلا به آلزایمر در گذشته از نواختن پیانو لذت میبرده، از او بخواهید دوباره برایتان پیانو بزند. مطالعه محققان روی نزدیک به ۲۰۰ساکن مراکز مراقبتهای بهداشتی در سال۲۰۱۵ نشان میدهد افراد سالخوردهای که در فعالیتهای کمتری شرکت دارند، از کیفیت زندگی پایینتری برخوردارند. بهزعم محققان، این نتیجه چندان هم دور از ذهن نیست. درواقع، عدم مشارکت در فعالیتهای روزانه، کمکی به تقویت تواناییهای شناختی بیماران نخواهد کرد. وندی مویل، مدیر مرکز بهداشت و سلامت در دانشگاه گریفیث در استرالیا میگوید: «ما در بررسیهای خود متوجه شدیم که عمده فعالیتهای ارائه شده در مراکز مراقبتهای بهداشتی بهجای آنکه درراستای نیازهای مبتلایان به زوال عقل باشد، بهنفع کارکنان مرکز است.
این فعالیتها معمولا شامل امور کلیشهای رایج در خانههای سالمندان است؛ بازی، تماشای فیلم، آرایش ناخن و مانیکور ازجمله رایجترین فعالیتهای ارائه شده در این مراکز هستند. از میان شرکتکنندگان در مطالعه، کسانی بودند که دوست داشتند پیانو بزنند، اما انگیزهای برای این کار نداشتند، چون تصور میکردند از ظرفیت شناختی لازم برای انجام این کار برخوردار نیستند. کارکنان مرکز و اعضای خانواده بیمار هم تلاشی برای به چالش کشیدن این فرضیه نکردند. این درحالی است که شرکت در سرگرمیها و فعالیتهایی که فرد قبل از انجام آنها لذت میبرده، نقش قابلتوجهی در بهبود وضع معاشرت و جایگاه اجتماعی آنها خواهد داشت. واداشتن فرد مبتلا به زوال عقل به انتخاب یک فعالیت مشخص کمک میکند که او بهعنوان یک عضو فعال در جامعه حضور پیدا کرده و درنتیجه، احساس مفید بودن کند.
مایعات را به برنامه غذایی اش اضافه کنید
متاسفانه، کمآبی بدن یکی از علل اصلی مرگومیر بین افراد مبتلا به زوال عقل حاد است. سطح تشنگی بهطور طبیعی با افزایش سن کاهش مییابد. بهعلاوه، افراد مبتلا به زوال عقل اغلب فراموش میکنند آب بنوشند. همچنین ممکن است بهدلیل فقدان مهارتهای ارتباطی قادر به درخواست یک لیوان آب نباشند یا بهدلیل داشتن یک مشکل فیزیکی، نتوانند آب بنوشند. براساس مطالعات انجمن آلزایمر در نیویورک، تشویق بیماران مبتلا به زوال عقل به نوشیدن آب بیشتر در طول روز بهترین کار ممکن خواهد بود. شاید یک نوشیدنی طعمدار مانند سودای ورزشی یا آبمیوه جالبتر باشد. حتی سوپ یا خوراکیهای حاوی آب زیاد مانند خیار و هندوانه نیز از کمآبی بدن جلوگیری خواهند کرد.
موسیقی مورد علاقه اش را بگذارید
همانطور که گوش دادن به آهنگ موردعلاقهتان به شما کمک میکند که از احساسات منفی دور شوید، پخش کردن موسیقی برای افراد مبتلا به زوال عقل نیز موثر است. باتوجه به یافتههای انجمن آلزایمر امریکا، پخش کردن موسیقی به بیماران عصبی کمک میکند، خلق و خوی آرامتری پیدا کنند و آنها را با نوع موسیقی هماهنگ میکند، چون موتور مرکزی مغز انسان بهطور خودکار به صدا و موسیقی واکنش نشان میدهد.
درست مثل خوردن یک غذای موردعلاقه، پخش کردن موسیقی موردعلاقه بیمار در ایام جوانی به یادآوری خاطرات مبهم گذشته کمک میکند و او را به واکنش وامیدارد. اگر به چیزی نیاز دارید که قانع شوید، میتوانید به تماشای مستند «زندگی درون» بنشینید. در این مستند هنری، یک بیمار مبتلا به زوال عقل است که با گوش دادن به آهنگهای موردعلاقه خود به زندگی عادیاش بازمیگردد.
طبیعت گردی کنید
وقتگذرانی در دل طبیعت باعث میشود که احساس آرامش کنیم؛ این امر درمورد بیماران مبتلا به زوال عقل نیز صدق میکند. مطالعه محققان در سال۲۰۱۴ نشان میدهد که وقتگذرانی در طبیعت به بیماران مبتلا به زوال عقل کمک میکند که سطح تحریکپذیری خود را کاهش دهند. «طبیعت خاصیت درمانی قابلتوجهی دارد؛ چون به افراد کمک میکند با محیط پیرامون خود بیشتر خو بگیرند.» این را ربکا وییر، از اعضای تیم تحقیقاتی سنت لوک در دانشگاه اکستر در انگلستان میگوید که نویسنده اصلی این مطالعه نیز بهشمار میرود. بیماران به بوی گل یا بوی خاک واکنش نشان میدهند. حتی ممکن است یاد دورانی بیفتند که از باغ شخصی خود مراقبت میکردند. اگر باغ شخصی ندارید، جایی را در اطراف محل زندگیتان پیدا کنید. پارکها و فضای سبز جای خوبی برای وقتگذرانی هستند