بهتر است سالمندان در حین رانندگی دقت بیشتری کنند و اجازه ندهند افزایش سن باعث دوری آن ها از رانندگی شود اما سالمندانی که از اختلالات بینایی و ناتوانی در کنترل دستگاه نقلیه رنج میبرند نباید رانندگی کنند چون خطرات مرگباری آن ها را تهدید میکند
یکی از جدی ترین جنبه های پیر شدن ، کاهش توانایی رانندگی است . به گفته کارشناسان ، شمار تصادفات پس از سن 75 سالگی ، به شدت بالا می رود و این افزایش ، با شمار اختلالات عملکردی ، که همراه با افزایش سن در بزرگسالان است ارتباط دارد .
بینایی محدود و ضعیف ، عدم واکنش سریع و به موقع ، عدم زمان بندی و هوشیاری کافی ، ناتوانایی های حرکتی و افزایش بسیاری از بیماری ها .
رانندگان جوان 18 تا 25 ساله ، جریمه های رانندگی بیشتری نسبت به سالمندان دریافت می کنند ، اما احتمال وقوع حوادث مرگبار در سنین پیری بخاطر اختلالات عملکردی به مراتب بیشتر است .
فقدان توانایی رانندگی در پیری ، می تواند به عنوان یک بحران عمده ی زندگی به شمار آید . با وجود این ، همانطور که سن ، افزایش می یابد ، توانایی های ما تا حدود زیادی تغییر می کند ، که خود باعث تعمیم دادن آن به توانایی رانندگی کردن می شود و سن رانندگی را اگر غیرممکن نکند ، با مشکل مواجه می سازد .
رانندگی و پیری ، باید برای همه ما موضوع قابل ملاحظه ای برای بحث باشد زیرا شمار رانندگان مسن ، به طور چشمگیری در حال افزایش است .
تا سال 2030 میلادی ، تعداد رانندگان بالای 85 سال ، چهار برابر امروز خواهد بود . این امر احتمالاً شمار تسهیلات رانندگی را سه برابر خواهد کرد با وجود این ، اتومبیل های فعلی و به طور کلی سیستم حمل و نقل ما ، اساساً ، مطابق رانندگان سالخورده طراحی نشده اند . به علاوه برای اکثر افراد کهنسال ، وسایل حمل و نقل اندکی وجود دارد ، زیرا بسیاری از آن ها در جوامعی زندگی می کنند که با وسایل حمل و نقل عمومی به خوبی سرویس دهی نمی شوند .
همه می دانیم که رانندگی کردن برای سالمندان ، امتیاز دسترسی آنها به دوستان ، خانواده ، مشاغل و حتی امکان خرید کردن را فراهم می آورد . بنابراین خوب است در صورت ادامه رانندگی ، آنها با پزشک خود مشورت کنند . گفتنی ست از دست دادن توانایی رانندگی در حین انجام رانندگی ، استلزامات بسیار زیادی برای موقعیت های سالمند جهت تحرک داشتن ، برقراری رابطه و تعامل با جامعه ، و حفظ شأن و منزلتشان خواهد داشت .
کارشناسان می گویند : پیامد نوعی ( نه قطعی ) مجموعه رخدادهایی که با تغییرات مرتبط با سن در رانندگی ارتباط دارند ، در مدل پیامدهای تحرک نشان داده می شود . تکامل تدریجی ، اغلب با تجربه کردنتغییرات جسمانی و یا ذهنی توسط بزرگسالان مسن تر آغاز می شود .
این گونه تغییرات جسمانی و یا ذهنی کهنسالان از قبیل کاهش بینایی یا زمان واکنش می باشد . این تغییرات منجر به از دست دادن مهارت رانندگی ، افزایش در شمار تصادفات واقعی در هنگام رانندگی ، و کاهش اجتناب ناپذیر رانندگی می شود .
رانندگی کمتر ، تحرک عمومی فرد را مشکل می کند ، که این خود می تواند به طور عمده ای بر کیفیت زندگی مؤثر باشد . این فرایند معمولاً در طول دوره ای چندین ساله اتفاق می افتد و به تدریج حوزه ی فعالیت ها را محدود می کند . اگر چه اغلب مواقع این مدل اتفاق می افتد ، اما عمومی و همگانی نیست ، زیرا بسیاری از رانندگان مسن ، این نوع از تنزل عملکردی را که شرح داده شد ، تا سنین بسیار بالا تجربه نمی کنند ؛ بنابراین ، می توانند به طوری ایمن ، تا پیری به رانندگی خود ادامه دهند .
برای آنهایی که توانایی یا اعتماد رانندگی خود را ازدست می دهند باید راه حل های دیگری فراهم باشد . هنگامی که انتخاب های دیگری وجود داشته باشد ، سختی و شدت مدل پیامدهای تحرک کمتر مشهود و محسوس می شود . بدیهی است که افزایش دسترسی به حمل و نقل عمومی می تواند کمک هایی را فراهم کند .
بعضی ها گروه های حامی را پیشنهاد داده اند ، به این صورت که رانندگان مسن تری که به طور موفقیت آمیز به دوره ی ناتوانی در رانندگی انتقال یافته اند ، به دیگران کمک کنند و با آنها همفکری نمایند . بدون شک ، آموزش و مشاوره ، دیگر انتخاب های جالب توجه هستند . البته تغییر نگرش های اجتماعی و از بین بردن زشتیِ از دست دادن امتیاز رانندگی نیز ممکن است کمک کننده باشد .
شاید موفق ترین عوامل مداخله گر در این حوزه ، آنهایی باشد که شکل های دیگری از حمل و نقل را فراهم کند طوری که شأن و منزلت ، استقلال ، و امنیت این افراد را حفظ کند .
با این توضیحات ، ضعف رانندگی در پیری می تواند از نشانه های بارز کهنسالی باشد که به عدم توانایی جهت انجام وظایف روزانه ، فعالیت های زندگی روزمره و یا فعالیت های مؤثر در زندگی روزمره ختم شود .
فعالیت های زندگی روزمره ، شامل فعالیت هایی از قبیل خوردن ، بلند شدن از صندلی ، به رختخواب رفتن یا از آن بیرون آمدن ، مسواک زدن دندان ها ، لباس پوشیدن و حمام کردن می باشد .
فعالیت های مؤثر زندگی روزمره هم شامل فعالیت هایی از قبیل آشپزی کردن ، خرید کردن ، لباس ها را به خشکشویی بردن ، پیاده روی کردن ، تحت درمان قرار گرفتن ، و محاسبه هزینه های زندگی می باشد .
برای سالمندان احتمال بیشتری وجود دارد که نسبت به گروه های سنی دیگر دچار تصادف شوند از همین رو ضروری ست برای کنارگذاشتن رانندگی و بروز خطرات احتمالی آن ، به موقع تصمیم بگیرند .
اختلالات عملکردی رانندگی سالمندان کدامند ؟
وضعیت رانندگی سالمندان در آینده چگونه است ؟
نظر کارشناسان در رابطه با رانندگی و پیری چیست ؟
راهکار چیست ؟
سخن پایانی