بابک پسری 4 ساله است که از طرف پزشک متخصص اطفال جهت بررسی به روانپزشک اطفال معرفی شده است.والدین اظهار میکنند که کودک تا سن 5/1 سالگی از نظر گردن گرفتن ،نشستن و راه افتادن کاملآ طبیعی ولی شروع تکلم با تاخیر بوده است.در حدود 2 سالگی خانواده متوجه پس رفت تکلمی کودک شده اند به طوری که کلمات قبلی را استفاده نمی کرده و یا نابجا و غلط استفاده می کرده است.در حال حاضر در برقراری روابط با همسالان مشکل دارد و قادر به دوست یابی نیست .هنگام حضور در مهد کودک بصورتی رفتار می کند که گوئی هیچ کس در کلاس حضور ندارد .تماس چشمی محدود است ویا خیره می شود.در مقابل رفتار محبت آمیز والدین واکنش نشان نمی دهد.در خانه بیشتر در خودش است و به نظر می رسد در دنیای خیالی خودش سیر می کند.کلمات و جملات دیگران را بدون درک مفاهیم تکرار میکند و گاه عبارات شنیده فعلی را تکرار می کند.کمتر از ضمیر من استفاده می کند و خودش را به نام صدا می کند.مفاهیم و دستورات را درک می کند ولی توجه و تمرکز خیلی کم است بطوریکه کوچکترین محرک محیطی موجب حواس پرتی در او می شود.حرکات تکراری دارد مثلآ مدتها با چرخ ماشین اسباب بازیش سرگرم می شود ویا ساعتها کلید برق را خاموش و روشن می کند ویا با دکمه های کنترل تلوزیون بازی می کند.علاقه ی خاصی به وسایل مکانیکی دارد مثلآ حرکت پنکه،ماشین لباسشویی و یا صدای جارو برقی توجه او را جلب می کند.از طرف دیگر به آگهی های تبلیغاتی علاقه ی خاصی نشان می دهد و ریتم کلام و آهنگ ها را به صورت طوطی وار تکرار می کند.گاهی اوقات دستش را در وضعیت غیر عادی نگه می داردو یا مرتب با دست به صورتش ضربه می زند.مدتها درکیر تکان خوردن،چرخیدن،….می شود.عادات خاصی دارد مثلآ درخانه از مسیر مشخصی حرکت می کند.با اسباب بازی هایش درست بازی نمی کند مثلآبا ترتیب معین آنها را در رختخوابش می چیند بطوریکه خلاف آن موجب آشفته شدن او می گردد.
از طرف دیگر در بررسی های آزمایشگاهی ، نوار مغزی و سیتی اسکن انجام شده مورد خاصی نشان داده نشده است .با توجه به تارخچه ،ارزیابی روانشناسی و روانپزشکی ،کودک مبتلا به اختلال اتیستیک است .
اتیسم چیست ؟
اتیسم نوعی اختلال رشدی است که با رفتار های ارتباطی و کلامی غیر طبیعی مشخص می شود .علایم این اختلال در 3 سال اول زندگی بروز می کند .علت اصلی اختلال ناشناخته است و در پسران شایعتر از دختران است.وضعیت اقتصادی ، اجتماعی ،سبک زندگی و سطح تحصیلات والدین نقشی در بروز اتیسم ندارد .این اختلال بر رشد طبیعی مغز در حیطه تعاملات اجتماعی و مهارتهای ارتباطی تاثیر می گزارد .کودکان و بزرگسالان مبتلا به اتیسم در ارتباط کلامی و غیر کلامی ،تعاملات اجتماعی و فعالیت های مربوط به بازی مشکل دارند .این اختلال ارتباط با دیگران و دنیای خارج را برای انان دشوار می سازد .در بعضی موارد رفتار های خود آزارانه و پرخاشگری وجود دارد .در این افراد حرکات تکراری (دست زدن ،پریدن ) و یا مقاومت در مقابل تغییر نیز دیده می شود و ممکن است در حواس بینائی ،شنوائی ،لامسه ،بویائی و چشایی نیز حساسیتهای غیر معمول نشان دهند . هسته مرکزی مشکال در اتیسم اختلال در ارتباط است .
پنجاه درصد کودکان اتستیک قادر نیستند از زبان به عنوان وسیله اصلی برقراری ارتباط با سایرین استفاده نمایند .عدم بکار بردن ضمیر “من” از ویژگیهای کلامی این کودکان است . از مسایل دیگر تکلمی تکرار کلمات و جملات اطرافیان است .
انواع اختلالات نافذ رشد چیست ؟
چندین اختلال در زیر گروه اختلالالت نافذ رشد وجود دارد.در اختلالات نافذ رشد آسیب شدید در چندین حوزه رشدی وجود دارد.افرادیکه در طبقه بندی اختلالات نافذ رشد قرار می گیرند در برقراری ارتباط اجتماعی دچار مشکل هستند ولی شذت آن متفاوت است.
نکات عمده ای که تفاوت میان اختلالات را بیان می کنند در زیر مطرح شده است:
اختلال اتیستیک:ارتباط،تعامل اجتماعی و بازی تخیلی بطور مشخص آسیب دیده است.علائق محدود مشخص می گردد.تاخیر در شروع تکلم وجود دارد ولی در حقیقت مبتلایان مشکلات تکلمی کمتری دارند.هوش معمولا طبیعی یا بالاتر از طبیعی است.
اختلال رت:سیر پیشرونده ای دارد که فقط در دختران دیده می شود.در ابتدا مراحل رشد طبیعی است ولی بعد مهارتهای بدست آمده قبلی وتوانایی استفاده هدفدار از دستها را از دست می دهند و بجای آن حرکات تکرار شونده دست ایجاد می شود که بین سنین یک تا چهار سالگی شروع می شود.
اختلال فروپاشنده دوران کودکی:رشد حداقل در دو سال اول زندگی طبیعی است.از دست دادن جدی مهارتهایی که قبلا داشته است مشاهده می شود.
اختلال نافذ رشد غیر اختصاصی:به تنهایی علائم مشخص هیچ یک از اختلالالت بالا را نداشته و نمی توان آن را جزو یکی از طبقه بندیهای فوق الذکر جای داد.
علت اتیسم چیست؟
اتیسم یک ناتوانی طولانی مدت است که منجر به اختلال عملکرد عصبی- روانی در فرد می شود.گرچه اتیسم عارضه نادری است اما شیوع اتیسم حتی تا 20 مورد در هر000/10 تولد زنده می رسد.اگر چه علت اصلی کاملا شناخته شده نمی باشد اما در سالهای اخیر تحقیقات و مطالعات زیادی در این زمینه صورت گرفته است.تحقیقات تاکید زیادی بر منشا زیست شناختی و عصب شناختی در مغز دارد.در بسیاری از خانواده ها سابقه اتیسم و یا اختلالات مربوط به آن وجود داشته است که مسائل مربوط به ژنتیک و ایمنی شناسی در بحث سبب شناسی مطرح می گردد.تا بحال ژن خاصی که مربوط به اتیسم باشد شناخته نشده است و پژوهشگران در مورد نقش ژنتیک در علت شناسی اتیسم اختلاف نظر دارند اما عده ای از آنها ترکیب چندین ژن را بعنوان علت اختلال مطرح می کنند.چندین نظریه درباره اتیسم مطرح شده که هیچ یک به طور دقیق اثبات نشده است.
علائم اتیسم چیست؟
بطور معمول افراد مبتلا به اتیسم حداقل نصف علائمی را که در زیر عنوان شده است نشان می دهند.این نشانه ها از خفیف تا شدید متغیر هستند.در موقعیتهای کاملا متفاوت رفتارهایی که با سن کودک تطابق ندارد مشاهده می گردد.
-اصرار به یکسانی داشته و در مقابل تغییر مقاوم هستند.
-مشکلات شدید تکلمی دارند.
-در بیان نیازها مشکل دارند و بجای استفاده از کلمات از اشارات و حرکات استفاده می کنند.
-کلمات و یا جملات دیگران را تکرار می کنند.
-خنده و گریه بی دلیل داشته و یا بدون علت مشخص نگران و مضطرب می شوند.
-قشقرق به پا می کنند و برای دلائلی که برای دیگران آشکار نیست شدیدا پریشان می شوند.
-قادر نیستند با دیگران رابطه برقرار کنند.
-دوست ندارند در آغوش گرفته شوند و یا دیگران را در بغل گیرند.
-تماس چشمی ندارند یا تماس آنها اندک است.
-به روش آموزش معمول پاسخ نمی دهند.
-با اسباب بازی درست بازی نمی کنند.
-چرخیدن و تاب خوردن را خیلی دوست دارند.
-احساس درد کمتر یا بیشتر از حد دارند.
-از خطرات نمی ترسند.
-پر تحرک ویا کم تحرک هستند.
-نسبت به اطرافیان واکنش عاطفی نشان نمی دهند.
-به صحبتها و یا صداها پاسخ نمی دهند بطوریکه بنظر می آید ناشنوا هستند اگر چه حس شنوائی سالم است.
-هفتاد در صد کودکان اتیسم ناتوانی هوشی دارند.
-در برخی از کودکان اتیستیک توانائیهای خاص وجود دارد.
باورهای غلط درباره اتیسم:
1-کودکان مبتلا به اتیسم هرگز ارتباط چشمی برقرار نمی کنند.
2-کودکان اتیستیک نبوغ دارند.
3-کودکان مبتلا به اتیسم صحبت نمی کنند.
4-کودکان اتیستیک قادر به نشان دادن محبت خود نیستند.
5-اتیسم یک بیماری روانی است.
6-منظور از پیشرفت این کودکان یعنی اینکه کاملا شفا یابند.
7-کودکان مبتلا به اتیسم نمی توانند به دیگران لبخند بزنند.
8-کودکان اتیستیک تماس جسمی محبت آمیز برقرار نمی کنند.
ما می دانیم که این کودکان تحریکات حسی را بگونه ای متفاوت درک می کنند که موجب اشکال در ابراز محبت و بر قراری ارتباط عاطفی در آنها می گردد.اما به هرحال این کودکان می توانند محبت کنند.در صورتیکه این کودکان را باور کنیم قادر به داد و ستد عاطفی با آنها هستیم.
تعدادی از روشهای درمانی-توانبخشی شامل موارد زیر هستند:
-دارو درمانی
-رفتار درمانی
-گفتار درمانی
-کار درمانی
-آموزش تربیت شنیداری
-آموزش یکپارچگی حسی
منبع-http://onlinesalamat.com