گل کلم حاوی فیبر بالایی است. فیبر کالری ندارد و در واقع حتی نمی‌تواند توسط بدن هضم گردد. علاوه بر آن فیبر به چند دلیل برای سلامت بدن و رشد مطلوب مهم است.
دکتر سعید حسینی
گل کلم یکی از سبزیجات گل داری است که به‌طور عام مورد استفاده قرار می‌گیرد. سرگل‌های کلم حاوی فیتونوترینت‌های بسیار مفید برای سلامتی بدن هستند (مثل ایندول 3- کربینول، سولفورافان و غیره) و از سرطان‌های پروستات، تخمدان و دهانه رحم جلوگیری می‌کنند.
از نظر گیاه‌شناسی، این گیاه از خانواده بوته‌ای‌ها یا براسیکاسه است و از لحاظ مواد غذایی و فیتوکمیکال‌ها به کلم برگ و کلم بروکلی شباهت دارد.
فیبر
گل کلم حاوی فیبر بالایی است. فیبر کالری ندارد و در واقع حتی نمی‌تواند توسط بدن هضم گردد. علاوه بر آن فیبر به چند دلیل برای سلامت بدن و رشد مطلوب مهم است. اول اینکه تحقیقات نشان داده‌اند مواد غذایی حاوی فیبر زیاد در درمان و جلوگیری از برخی خطرات جدی سلامت مثل بیماری‌های قلبی- عروقی، حمله‌های مغزی و حتی چندین نوع سرطان موثر هستند، خصوصاً اینکه فیبر در جلوگیری از سرطان کولون بسیار مفید می‌باشد.
این بدان دلیل است که فیبر وقتی در مجاری گوارشی حرکت می‌کند توانایی به دام انداختن و دفع کردن سمومی را که از جهاتی می‌توانند منجر به گسترش سرطان شوند دارا است. و بالاخره اینکه فیبر برای افرادی که علاقه‌مند به حفظ وزن فعلی خود هستند یا می‌خواهند وزن کم کنند، به دلیل توانایی آن در ایجاد احساس سیری اهمیت دارد.
فیبر از پرخوری و ریزه خواری در میان‌وعده‌های غذایی جلوگیری می‌کند و جذب کالری زیاد را محدود می‌نماید.
آب
گل کلم مانند اکثر سبزیجات حاوی مقدار زیادی آب است. بدن شما به جز استخوان و چربی بیشتر از آب تشکیل شده است، بنابراین تعجبی ندارد غذاهایی که حاوی مقادیر فراوانی آب هستند به ساختار بدن شما کمک می‌کنند. آب نه فقط بخاطر اینکه از خشکی بدن جلوگیری می‌کند مهم است، بلکه از جهات دیگر نیز اهمیت دارد.
اول اینکه مقدار کافی آب برای دفع سموم از بدن شما ضروری است. دوم اینکه بدون آب کافی، پوست، مو و ناخن‌های شما خشک و شکننده می‌شوند. و در نهایت اینکه مقدار مناسب آب برای انجام مطلوب فعالیت‌های ورزشی لازم است. در واقع گل کلم یک سبزی عالی است که باید به‌طور منظم خورده شود.
برای حصول بهترین نتیجه، گل کلم را به صورت خام بخورید یا آن را به روش بخار پز مصرف کنید. از خوردن گل کلم‌های تفت داده شده یا سرخ شده پرهیز کنید، زیرا به دلیل چربی بکار گرفته شده برای تفت غذا، دریافت انرژی بالا می‌رود.
فواید گل کلم برای سلامتی
گل کلم بسیار کم کالری است. 100 گرم گل کلم تازه فقط 26 کیلوکالری انرژی دارد. علاوه بر آن چربی بسیار کمی دارد و کلسترول ندارد. گلچه‌های آن تقریبا حاوی 2 گرم فیبر غذایی در هر 100 گرم است که مقداری از میزان توصیه شده را تامین می‌کند. گل کلم حاوی چندین نوع ماده فیتوکمیکال ضد سرطان مثل سولفورافان و استرول‌های گیاهی مثل ایندول 3- کربینول است که به‌عنوان یک ضد استروژن عمل می‌کند.
ثابت شده که این مواد با هم اثرات مفیدی بر ضد سرطان‌های پروستات، سینه، دهانه رحم، کولون و تخمدان دارند و این به دلیل خاصیت جلوگیری کننده آنها از رشد سلول‌های سرطانی است. همچنین گل کلم حاوی ماده‌ای است که در تعدیل سیستم ایمنی موثر است و اثر ضد باکتریایی و ضد ویروسی دارد.
گل کلم تازه منبع غنی ویتامین C است. ویتامین C یک آنتی‌اکسیدان ثابت شده است که به مقابله با رادیکال‌های آزاد زیان‌آور کمک می‌کند، ایمنی بدن را افزایش می‌دهد و از عفونت‌ها و سرطان‌ها جلوگیری می‌نماید. همچنین گل کلم مقادیر فراوانی از ویتامین‌های گروه B مثل فولات، اسید پانتوتنیک (ویتامین B5)، پیریدوکسین (ویتامین B6)، تیامین (ویتامین B1)، ویتامین B3 (نیاسین) و نیز ویتامین K را دارا است.
این ویتامین‌ها از این نظر اهمیت دارند که بدن به تامین این ویتامین‌ها از منابع خارجی جهت بازسازی آنها و نیز برای متابولیسم چربی، پروتئین و کربوهیدرات‌ها نیاز دارد. همچنین گل کلم منبع خوبی از مواد معدنی چون منگنز، مس، آهن، کلسیم و پتاسیم است. منگنز در بدن به‌عنوان یک کوفاکتور برای آنزیم آنتی‌اکسیدانی سوپراکسید دیسموتاز عمل می‌کند. پتاسیم نیز یک الکترولیت مهم درون سلولی است که به کنترل اثر افزایش فشار خون ناشی از سدیم کمک می‌کند.
روش‌های آماده‌سازی و تهیه
جهت شستشو، گل کلم را به‌طور وارونه در ظرف بزرگی از آب سرد یا آب نمک حدود 15 تا 20 دقیقه قرار دهید تا از خارج شدن هر گونه حشره، خاک و یا قار‌چ‌کش‌ها و حشره‌کش‌ها اطمینان حاصل شود. سپس آهسته و بی‌درنگ با استفاده از یک پارچه لطیف آن را خشک کنید.
آنگاه ساقه سفت و برگ‌های آن را جدا نمایید. آنها را چند دقیقه در آب جوش حاوی کمی نمک بپزید تا زمانی که کمی ترد شوند. پخت بیش از حد منجر به کاهش یافتن ارزش غذایی به خصوص ویتامین C خواهد شد. از گلچه‌های گل‌کلم در پخت پاستا استفاده می‌شود، همچنین از آنها در تهیه آبگوشت‌ها و سوپ‌ها و نیز بطور گسترده در ترشیجات استفاده می‌کنند.
مثل دیگر اعضای خانواده کلم، استفاده طولانی مدت یا بیش از حد گل کلم ممکن است به اختلال تیرویید منجر شود. این به دلیل حضور ترکیبات خاصی به نام گواتروژن‌ها در گیاه است که در این دسته از سبزیجات وجود دارند، بنابراین توصیه می‌شود خصوصا افرادی که عملکرد تیرویید آنها غیر طبیعی است، در خوردن این ماده غذایی احتیاط کنند، اما استفاده از این سبزی در افراد سالم آزاد است.
