همانطور که در بخش اول گفته شد؛ بارها این اتفاق افتاده که از اداره برگردید خانه و روی کاناپه چرتی کوتاه بزنید و سپس به شام و اخبار و خواب اصلی برسید. چرت زدن میتواند موهبتی گرانبها و فوقالعاده باشد، یا رنجی روزانه و یا منشأ تشویش نسبت به اینکه چطور میتواند بر روند خوابتان تأثیر بگذارد. به نظر شما؛ آن خواب کوتاه روی کاناپه چقدر بر کیفیت خواب شما تأثیر گذار است؟ آیا دلیل کسلی و بی حصولگی در صبح های شما، همان خواب کوتاه میباشد؟ در ادامه به این سوالات پاسخ خواهیم داد.
خوابیدن طی روز باعث کاهش کمخوابی شده اما در نهایت به بیخوابی منتهی میشود.
چرت زدن میتواند موهبتی گرانبها و فوقالعاده باشد، یا رنجی روزانه و یا منشأ تشویش نسبت به اینکه چطور میتواند بر روند خوابتان تأثیر بگذارد. در مجموع، سؤالی که مطرح میشود این است که چرت زدن چگونه بر خواب شبانه تأثیر میگذارد؟ برخی از مزایای چرت زدن برای جبران کمخوابی چیست؟ چرا چرت زدن میتواند باعث ایجاد اختلال و بیخوابی شود؟ در اینجا به نکات جالبی در این زمینه میپردازیم.
زمانبندی چرت زدن و نیاز به خواب
در طول ۲۴ ساعت، چرت به شکل کوتاهتری از خواب اتلاق میشود که سوای ساعات طولانی خوابیدن در نیمهشب صورت میگیرد. اکثر افراد عادت دارند که حدود ۸ ساعت در شبانهروز بخوابند. چرت یا خواب نیمروزی نسبتا کوتاه بوده و تنها چند دقیقه طول میکشد و گاها ممکن است تا چند ساعت هم ادامه یابد. تمایل شدید به خوابیدن در افراد بزرگسال در بعد از ظهر معمولا بین ساعات ۱ تا ۳ بعدازظهر به اوج خود میرسد. چرا این زمانبندی رخ میدهد؟
حالت خوابآلودگی هنگام بعد از ظهر با توجه به نوعی وقفه طبیعی در سیستم هشیاری مربوط به ریتم شبانهروزی بدن رخ میدهد. در طول ساعات بیداری و هشیاری، این سیستم با روند ایجاد حالت خواب مقابله میکند، روندی که با تجمع مادهای شیمیایی به نام آدنوزین همراه است. باید گفت که سیگنالهای بیداری و هشیاری در بعد از ظهر آنقدر قوی نیست تا بتواند بر بروز حالت خواب در این زمان غلبه کند.
برای بسیاری از افراد این مسئله منجر به تمایل به چرت زدن خواهد شد. به فاصله کوتاهی بعد از آن، این سیگنال مربوط به چرخه شبانهروزی تقویت شده و حالت خوابآلودگی تا نیمهشب و زمان خواب اصلی کاهش مییابد.
چرت زدن چگونه باعث بروز اختلال در خواب میشود؟
افراد زیادی هستند که میتوانند چرت بزنند بیآنکه اثر خاصی روی ریتم شبانهروزی خوابشان داشته باشد. این مسئله زمانی اهمیت بیشتری پیدا میکند که نتوانید برای جبران نیاز خوابتان در شب بخوابید.
در واقع خواب نیمروزی به شما کمک میکند تا بتوانید خواب ناکافی خود را جبران کرده، حالت خوابآلودگیتان را برطرف کنید و از اثرات کمبود خواب راحت شوید. آن دسته از افرادی که دچار اختلالات خواب هستند هم میتوانند به طور یکسان در ساعات روز بیشتر بخوابند بیآنکه هیچ مشکلی در خواب شبانه داشته باشند. با این حال، خوابیدن در ساعات روز میتواند بر روند خواب در شب تأثیر بگذارد.
اگر چرت طولانی شده یا نزدیک ساعات خوابتان در شب باشد، توانایی شما را برای خوابیدن در ساعات شب کاهش خواهد داد. این مسئله منجر به بیخوابی شده که به خاطر کم شدن میل خوابیدن رخ میدهد. وقتی برای ساعتهای طولانی بیدار میمانید، میل به خوابیدن با افزایش میزان آدنوزین در شما بالا میرود. با این حال، مقوله خواب میتواند آدنوزین و سایر انتقالدهندههای عصبی را که منجر به خوابآلودگی میشوند از بین ببرد. در نتیجه بعد از چرت زدن، میزان خوابآلودگی شما کاهش خواهد یافت.
یک چرت کوتاه که معمولا ۱۵ الی ۲۰ دقیقه خواهد بود تأثیری به مراتب بیشتر از چرتی دارد که چند ساعت طول میکشد. علاوه بر این، چرتی که در اوایل بعد از ظهر انجام میشود، اغلب به اندازه ۱۰ ساعت توانایی خوابیدن را در شما به تعویق میاندازد. با این حال، چرت زدن در ساعات نزدیک ساعات خواب در شب، باعث می شود تا به سختی بتوانید در ساعات نیمهشب بخوابید. علاوه بر این، اگر به هشت ساعت خواب در شبانهروز نیاز دارید تا احساس سرزندگی کنید و ۲ ساعت در بعد از ظهر یا شب میخوابید، میزان خوابتان در نیمهشب کمتر خواهد شد؛ چرا که بدنتان به خواب اضافی نیازی ندارد. هر چه ساعات بیداری و نیز مدت زمان بیداری در شب بیشتر باشد، روند خواب منقطع در شما افزایش خواهد یافت.