اطلاعاتی درباره افسردگی در دانشجویان وسرشماری که از این افسردگی اطلاع می دهد .شما می توانید با مشورت کردن و از بین بردن مشکلات خود ، از بوجود آمدن افسردگی پیشگیری کنید .
«تاریکی که همه را خواب کرد،تن سفید سیگار گر گرفت.فکر کرد:سیاه…سفید…سرخ!درست مثل خود زندگی.» برای جماعت دانشجو شاید دیدن تصویرهایی اینچنینی ملموس باشد؛ دیدن دوستان دانشجویی که برایشان درس خواندن سخت ترین کار دنیاست… سخت ترین کار در روزهای طولانی دانشجویی. آنها چهره های آشنای کلاس های درس هستند.
انگار که طالع شان گره خورده باشد با دغدغه ،اضطراب و روزمرگی.
خیلی زود از خیال درس خواندن بیرون می آیند…رویاهایشان رنگ عوض می کنند… پوست می اندازند… خودشان هم نمی دانند از کی ، اما در جایی نزدیک شاید درست توی ذهنشان ، مدتهاست که ماجرا شروع شده است ؛ شاید از همان وقتی که پشت صندلی های چوبی دانشگاه نشستند،یا شب هایی که در غربت و تنهایی خوابگاه ها به صبح رساندند.
شاید هم قبل تر، همان روزهایی که با اضطراب قبولی در کنکور نفس می کشیدند.توجه به بهداشت و سلامت روانی این روزها شاید مهمترین دغدغه مسوولان دانشگاهی باشد؛ دغدغه ای که رفته رفته پر رنگ تر می شود.
بر این اساس نهاد دانشگاه ،به دلیل ساختار انسانی جوان خود، در کنار برخی عوامل استرس زای بیرونی و درونی ،با ناهنجاری های ی مواجه می شود که آسیبهای روحی و روانی دانشجویان از این جمله اند.
در این بین عواملی چون دوگانگی محیط خانواده و تحصیل ،نداشتن شناخت کافی از دانشگاه و تضادهای فرهنگی با سایر دانشجویان ، مشکلات خانوادگی ،اجتماعی و اخلاقی و مشکلات روحی ، روانی و اجتماعی ناشی از تحصیل در دانشگاه های دور از محل زندگی نیز به ناهنجاری و آسیبهای هرچه بیشتر در بین دانشجویان می انجامند.
در همین راستا کارشناسان و متخصصان علم روانشناسی معتقدند حفظ بهداشت روانی در دانشجویان اهمیت بسیاری دارد چراکه از این طریق دانشجو توانایی های خود را باز می شناسد و می تواند با استرس ها و فشارهای معمول زندگی شخصی یا دانشجویی اش کنار بیاید.
به گفته رئیس مرکز مشاوره دانشگاه علوم پزشکی تهران ، یافته ها نشان می دهند که افسردگی شایعترین نوع اختلالات روانی در بین دانشجویان است ؛ به طوری که میزان افسردگی در بیش از یک پنجم دانشجویان در سطحی بالاتر از متوسط قرار دارد.
رئیس مرکز مشاوره دانشگاه علوم پزشکی تهران همچنین معتقد است :نبودن آگاهی در انتخاب رشته تحصیلی و محل تحصیل ،نداشتن امنیت شغلی و آینده مبهم و کمبود امکانات رفاهی می تواند سبب مشکلات اعصاب و روان و حتی افسردگی در دانشجویان شود.
شهریار مشیری ، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس هفتم نیز در این زمینه می گوید: با توجه به این که بنده قبل از ورود به مجلس به عنوان نماینده مردم ، ریاست دانشگاه را بر عهده داشتم به خاطر دارم که آمارهای رسمی افسردگی دانشجویان در حدود ۴۰درصد بود.
این نماینده مجلس در ادامه می گوید: می توانم به جرات بگویم که آمار ۴۰درصدی مذکور در حال حاضر نسبت به ۲سال قبل رشد تصاعدی پیدا کرده است.
دانشجویان به عنوان قشر فرهیخته جامعه،در آینده مسوولان کشور را تشکیل می دهند. لذا شیوع افسردگی در آنها واقعا اسفبار است.عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس می افزاید: به اعتقاد من تمام این مسائل به مشکلات و بحران های مادی در جامعه برمی گردد.
● نگرانی در دنیای آمارها
اما دکتر حمید پورشریفی مسوول دفتر مرکزی مشاوره وزارت علوم در باره بحث سلامت روان در دانشجویان می گوید: ۲درصد دانشجویان ورودی سال ۸۳از بیماری جسمی جدی رنج می برند و ۹/۳درصد این دانشجویان نیز پیش از این ، به دلیل سابقه مشکلات روحی و روانی به پزشک مراجعه کرده اند.
وی همچنین می گوید:در گذشته برخی بر این باور بودند که تنها افراد بیمار به مراکز مشاوره مراجعه می کنند اما پژوهش سلامت روان نشان می دهد که ۷/۹۶درصد دانشجویان ورودی ۸۳معتقدند هر فردی می تواند برای حل مشکلات خود از مشاور کمک بگیرد.
مسوول دفتر مرکزی مشاوره وزارت علوم با اشاره به این که درصد قابل توجهی از دانشگاه های کشور در گذشته ای نه چندان دور فاقد مراکز مشاوره بودند،می افزاید: اکنون تقریبا تمام دانشگاه های کشور دارای مراکز مشاوره هستند و بسیاری از دانشکده هانیز از شعب مراکز مشاوره برخوردارند.
در هر حال این بررسی که با هدف آگاهی از«نیمرخ سلامت روان دانشجویان هنگام ورود به دانشگاه ها» انجام شده ، درصدد است میزان آسیب پذیری دانشجویان در برابر مصرف مواد و خودکشی را مشخص کند و عوامل خطر ساز و نیز در نقطه مقابل،محافظت کننده دانشجویان در برابر آسیبهای روانی و اجتماعی را شناسایی کند.
اما یافته های این پژوهش که از یک نمونه ۴۵۰۰۰نفری برخوردار بوده ،حاکی است:
– ۵/۱۱درصد این دانشجویان معتقدند کسی را ندارند که به هنگام مشکلات عملا از آنها حمایت کند.
– ۷/۵درصد از دانشجویان ورودی ۸۳داشتن فکر قبلی صدمه زدن به خود را تایید کرده اند.
– ۳/۹درصد از آنها قبلا به دلیل سابقه مشکلات روحی روانی به پزشک مراجعه کرده اند.
– ۲۲/۶درصد از این جامعه آماری زمان تکمیل پرسشنامه ذکر کرده اند که اخیرا در روابط عاطفی دچار شکست شده اند.
– ۳۱/۸درصد از دانشجویان ورودی ۸۳زمان تکمیل پرسشنامه ذکر کرده اند که اخیرا با مشکلی مواجه شده اند که احساس می کنند به بن بست رسیده اند.
– ۳۳/۷درصد از آنها،سازگاری با محیطهای جدید را دشوار یافته اند.
دکترحمید نوروزی روانشناس در این زمینه معتقد است :بیشتر آسیبهایی که در سطح دانشگاه ها وجود دارد و منجر به ناهنجاری های روحی در بین دانشجویان می شود، در ۲زمینه هویتی و سازگاری است.
در زمینه هویتی ، دانشجو از لحاظ احساس انگیزه ،امید و کارآیی داشتن دچار بحران می شود؛ یعنی نسبت به آینده ،شغل ، جامعه ناسالم و مسائل اینچنینی به شدت نگران می شود.
در زمینه سازگاری نیز، شرایط مختلفی می بینیم ؛ از جمله سازگاری با خوابگاه ، سازگاری با اساتید، سازگاری با شرایط موجود درسی و سازگاری با همکلاسی ها و دوستان.
نتیجه تمام این آسیبها به وجود آمدن انواع اضطراب و فشارهای روانی در دانشجویان است که منجر به افت تحصیلی ،درسی و ضعف خلاقیت ها و ابتکارات می شود.
● ضرورت مشاوره
اما یک نگاه به آمارهای ارائه شده نشان دهنده ضرورت وجود مراکز مشاوره دانشجویی در دانشگاه های کشور است.
بسیاری از کارشناسان علوم رفتاری و مشاوره معتقدند که در هر مقطع زمانی ممکن است یک شخص چه دانشجو باشد چه کارمند یا خانه دار،برای شناخت بهتر خود و مواجهه با نگرانی های ش، به کمک یک مشاور یا درمانگر نیازمند شود.
در زبان عامه مشاوره عبارت از برقراری هر نوع ارتباط میان افراد مختلف است که در آن طرفین رابطه برای درک و فهم بهتر یک مشکل و حل و فصل آن یا ارائه یک راه حل به همدیگر کمک می کنند. بر این اساس می توان گفت دوستان ، اقوام و آشنایان می توانند در زندگی ما نقش مشاور را ایفا کنند.
اما در موارد پیچیده تر و تخصصی تر پیشنهاد می شود که همه افراد درگیر مخصوصا دانشجویان به کارشناسان مشاوره مراجعه کنند چرا که مشاوران به دلیل آموزش وسیعی که در روان شناسی و رفتاردرمانی دیده اند قطعا مشاوره های متفاوت با عامه مردم ارائه می دهند.
اما یکی از مراحل اصلی یک مشاوره زمانی است که دانشجو برای اولین بار به مشاور مراجعه می کند،یعنی «تصمیم به رفتن به مشاوره» در حقیقت گام اولیه در فرآیند تغییر در ذهن فرد مراجعه کننده است.اما همین که این تصمیم گرفته شود فرآیند مشاوره آغاز می شود و به دنبال آن دانشجو به عنوان مشاوره پذیر در جریان تغییر قرار می گیرد.