چرا برخی صداها آزار دهنده اند

۹ صدای مداوم موسیقی در شب

یکی از شایع ترین شکایت هایی که به «پلیس» ارجاع می شود مربوط به موسیقی های بلندی است که همسایه ها در شب و به مدت طولانی گوش کرده یا در مهمانی شان استفاده می کنند. هر چند برای کسانی که در مهمانی هستند، صدای موسیقی، حتی به صورت بلند دلپذیر است اما خوب همسایه ها و دیگر کسانی که در جو مهمانی نیستندهم گناهی ندارند.

از طرفی این آلودگی صوتی در دسته صداهای خارج محیط دسترسی قرار می گیرد به این معنی که شخص آزار بیننده کنترلی روی کمی و زیادی و قطع صدا ندارد و مجبور است بسوزد و بسازد و این شرایط را سخت تر می کند. حتی در مواردی که صدای موسیقی کم است (یا صدای کمی به خانه همسایه می رود) باز هم مدت طولانی و مداوم صدا، آزاردهنده و برهم زننده آرامش خواهد بود. البته قانونی در این باره در کشور ما وجود ندارد ولی در اروپا اگر صدای موسیقی بعد از ساعت ۱۰ شب ازخانه ای خارج شود، حتی به میزان خیلی کم، پلیس به خدمت صاحبخانه رسیدگی می کند.

۸ پارس سگ وحشی

صدای پارس سگ، آن هم سگ وحشی از چند جهت بد است؛ چرا که هم می تواند بلند و غافلگیر کننده باشدو هم می تواند نشانه خطر و تهدید باشد. خاطره و ذهنیت ناخوشایند مردم از صدای سگ باعث شده شنیدن صدای آن نیز رنجش آور و تحمل آن سخت باشد. البته طبیعت و ذات صدای سگ هم به خودی خود گوشخراش و خشن است. اضافه شدن مولفه خشونت به هر صدایی، ناخودآگاه ماهیت آن را برای گوش انسان آزاردهنده تر می کند. متخصصان فیزیک صوت و آواشناسان، خشونت صدا را با سرعت نوسانات در ثانیه اندازه گیری می کنند. برای همین آواشناسی خشونت صدا و مفهوم انتقال شده توسط آن برای آواشناسان سخت تر از اندازه گیری بلند صداست.

۷ رعد و برق

دلیل اصلی اینکه صدای رعد و برق یکی از ترسناکترین صداهایی است که هر کودکی سراغ دارد، این است که ناگهان و بلند نواخته می شود. صداهایی با کیفیت رعد و برق را تنها در آتش بازی های بزرگ و شلیک گلوله تفنگ می توان یافت. هر صدایی که اگر خیلی بلند باشد، آزاردهنده خواهد بود.

قسمت حلزونی گوش که در بخش داخلی سیستم شنوایی ما قرار دارد توسط صدای بلندآسیب می بیند. بنابراین هرگاه دامنه صدا به آستانه بالایی تحمل حلزونی گوش می رسد، با ارسال پیام درد و رنجش به مغز اعلام هشدار می کند.

۶ گریه بچه

فرگشت به تدریج باعث شده که انسان نسبت به صدای گریه کودکان حساس شود. طیف صدای گریه معمولا فرکانسی بین ۲۰۰۰ تا ۴۰۰۰ در ثانیه است. این صدا در آواشناسی به عنوان صدای «تیز» (مقابل خشن که بین ۲۰ تا ۲۰۰ در ثانیه) تعریف می شود و همین تیزی بیش از حد خود عامل آزاردهنده بودن آن است. البته حساس شدن انسان د ر فرگشت تکاملش به صداهای خیلی تیز و خیلی خشن قطعا به نفع او و در جهت افزایش طول عمر و احتمال بقاست. اما به هر حال این موضوع آزاردهنده بودن صدای گریه نوزاد را نفی نمی کند.

۵ جیغ بنفش

صدای جیغ خانم ها، حتی آشفته کننده تر از صدای گریه نوزادهاست. از نظر فرگشت، این صدای هشدار نشانگر شرایط بسیار خطرناک و آگاه سازی و کمک خواهی از اطرافیان قویتر است. در طول انجام این تحقیق و هنگام همکاری خانم های داوطلب، بارها پیش آمد که خاطرات فیلم های ترسناک هالیوودی به طور عینی برای محققان تداعی شد. البته اکنون دیگر کاربرد این هشدار کرکننده گوش از آنچه در فرگشت منظور بوده، کمی فاصله گرفته و کاربردهای نوین آن، موجبات افزایش آزاردهندگی آن را فراهم کرده است.

۴ کشیدن چاقو روی بطری

در یک مطالعه که دکتر سوکبیندر کومار و همکارانش در دانشکده علوم پزشکی دانشگاه نیوکاسل انجام دادند، مشخص شد صدای کشیدن چاقو روی بطری حتی از صدای کشیدن ناخن روی تخته سیاه هم تیزتر است. در تحقیق او، صدای ترمز قطار روی ریل آهن، صدای آسیاب و نوشتن روی آهن به وسیله سنگ، سایر صداهای آزاردهنده معرفی شدند.

۳ کشید ناخن روی تخته سیاه

این صدای فرساینده گوش در دسته صداهای بسیار تیز قرار می گیرد با این وجودتیز بودن تنها دلیل شکنجه کننده بودن این صدا نیست. این صدا در عین حال بسیار خشن نیز هست. تولید مصنوعی صدای کشیده شدن ناخن روی تخته سیاه کاری بسیار مشکل است؛ چرا که ناخن و تخته سیاه متقابلا صدایی تولید می کنند که خصوصیاتی منحصر به فرد دارند و صداهای آزمایشگاهی هیچ گاه به آزاردهندگی صدای طبیعی آن نیستند.

برخی دانشمندان تصورمی کنندصداهایی از جنس ناخن روی تخته سیاه و چاقو روی بطری، یادآور صدای یکی از شکارچیان باستانی اجداد ما انسان ها هستند و ترس از این شکارچی آنقدر مهم بوده که در حافظه ژنتیک ما هم ثبت شده و ما کماکان از آن می ترسیم.

۲ فیدبک میکروفون

وقتی شما صدای کر کننده فیدبک یا همپوشانی صدایی میکروفون و آمپلی فایر را می شنوید، حتما موهای تنتان سیخ می شود و اولین کاری که می کنید این است که انگشت هایتان را تا جایی که می شود در داخل گوشتان فرو می کنید. اگر بخواهیم از نظر آزمایشگاهی بررسی کنیم، این صدا بلندترین و تیزترین صوتی است که فهرست می شود. این آماری است که تحقیقی در دانشگاه سالفورد آن را ثابت کرده است.

۱ استفراغ

آیا با شنیدن صدای استفراغ، حالت تهوع بهتان دست می دهد؟ در یک نظر سنجی اینترنتی که ۳۸۵۰۰۰ نفر در آن شرکت کردند از بین ۳۴ صدای ناخوشایند در نظر گرفته شده. صدای استفراغ به عنوان گوشخراش ترین، آزاردهنده ترین ومنفورترین صدا انتخاب شد. صدای استفراغ خیلی بیشتر از آنکه به خاطر بلندی یا تیزی و خشونتش آزاردهنده باشد. به خاطر تداعی کردن خاطره و ذهنیت بسیار بدش در ذهن شما گوشخراش است. این صدا به طور ناخودآگاه موجب عکس العمل معده و مجاری آن می شود و تا حدود زیادی از کنترل افراد خارج است. جالب این است که از نظر آواشناسی و در مقایسه با سایر صداهای آزاردهنده، صدای تهوع به هیچ عنوان تحریک کنده حلزونی گوش نیست. جالب است که وجود حس متقابل تهوع (به دلیل شنیدن صدای استفراغ دیگران) نیز در مراحل فرگشت برای خودداری از خوردن غذاهای نامطلوب به وجود آمده است.