همه افراد قادر به اهدا عضو به دیگری هستند برای مثال می توان به پیوند کلیه اشاره نمود. پیوند عضو تا کنون جان افراد بسیار زیادی را نجات داده است. اغلب افرادی که اعضای بدن خود را اهدا می کنند افرادی هستند که دچار مرگ مغزی شده و امیدی برای بازگشت آنان به زندگی و جود ندارد.
پیوند کبد با یک کبد سالم از شخصی دیگر میباشد. در بیشتر موارد از تکنیکپیوند مستقیم استفاده میشود که در آن کبد بیمار برداشته شده و با یک کبد دهنده در جای آناتومیکی یکسان جایگزین میشود. پیوند کبد زمانی لازم است که کبد عملکرد طبیعی خود را از دست بدهد، حال این تغییر عملکرد یا نارسایی میتواند به صورت ناگهانی (نارسایی حاد) یا به طور پیش رونده مثلا به دنبال عفونتها، تاثیر داروها و یا به دنبال مشکلات طولانی مدت ناشی از سرطان متاستاتیک کنترل نشده در خارج از کبد ایجاد گردد.
پیوند کبد می تواند عوارض ذیل را داشته باشد:
در برخی موارد عوارض نا شی از انتقال خون
- 5/0 تا 0/1 درصد احتمال مرگ
- خونریزی
- عفونت
- درد در ناحیه برش
- احتمال لخته شدن خون و بهبودی طولانی مدت
مزایای عمل پیوند کبد بشرح ذیل است:
- عدم انتظار برای دریافت کبد
- توانایی برنامه ریزی مناسب برای هر دو فرد گیرنده و دهنده توسط جراح
- یک کبد از یک فرد زنده بیشتر از یک کبد از جسد عمر میکند.
پیوند کبد زنده میتواند به صورت انتخابی (الکتیو) و قبل از شروع عوارض تهدید کننده زندگی بیمار انجام شود.
چگونگی تعیین نامزد پیوند کبد
ارزیابیهای لازم توسط متخصصها در زمینههای مختلف جهت تعیین مناسب بودن پیوند به انجام میرسد. این ارزیابی ها شامل بررسی سابقه پزشکی و آزمایشهای مختلف میباشد. در این ارزیابی از رویکرد میان رشتهای استفاده میشود، بدین صورت که تیم مراقبتهای بهداشتی متشکل از رشتههای مختلفی از جمله:متخصص کبد، جراحان پیوند، هماهنگ کننده پیوند و معمولا یک پرستار متخصص مراقبت از بیماران پیوند کبد (اولین رابط تیم پیوند) تشکیل میشود. مددکار اجتماعی جهت مشاوره در مورد حمایت از خانواده و دوستان، سابقه کار، و نیازهای مالی، روانپزشک جهت مشاوره در مورد مسائلی نظیر اضطراب و افسردگی ، متخصص بیهوشی جهت بررسی خطرات ،متخصص وابستگی شیمیایی برای کمک به بیمارانی که سابقه مصرف الکل و یا مصرف مواد مخدر دارند،در گروه مراقبت های پزشکی حضور دارند .
مشاور مالی به عنوان رابط بین بیمار و شرکتهای بیمه عمل میکند.
تستهای آزمایشگاهی لازم قبل از عمل
قبل از جراحی نیاز به یک سری آزمایش جهت انجام هر چه موفق تر جراحی وجود دارد. نامزدهای پیوند تحت ارزیابیهای پزشکی و روانی کامل قرار میگیرند، از جمله آزمونهای پزشکی و میتوان به آزمایش خون، آزمایش قلب، ارزیابی ریه، اشاره کرد.
تستهای در خواستی ممکن است شامل تصویر رادیوگرافی قفسه سینه جهت بررسی میزان عملکرد ریهها،سی تی اسکن کبد، ارگانهای شکمی و عروق خونی، تصویر ام آر آی ارگان های شکمی و عروق خونی،اندوسکوپی دستگاه گوارش جهت دسترسی به زخم ها و التهابات مری و معده، (ERCP) آندوسکوپی رتروگراد کلانژیوپانکراتوگرافی– جهت دیدن مجرای صفراوی،تصویر آنژیوگرافی کبد، نمونه برداری کبد،نوار قلب ،آزمایشهایادرار و خون،تعیین سلامت عمومی فرد مثل آزمایشهای معمول غربالگری سرطان و نیز ارزیابی روانی از نظر آشنایی کامل بیمار با خطرات و عواض پیوند باشد.
تنظیم : بهار محب
زیر نظر خانم دکتر خیرخواه