امروزه حس خشم برای افراد یک حس روزمره به حساب می آید و شاید در طول روز بار ها و بار ها عصبانیت خود را به گونه های مختلف بروز دهند. بدون اینکه بدانند چه خطرات جبران ناپذیری در کمین آنهاست.
افزایش ضربان قلب، فشارخون و تغییرات هورمونی و اتفاق های دیگری که هنگام خشم و عصبانیت رخ می دهد، مانند زهری است که دائم درون شما می ریزد. ممکن است این سوال در ذهن شما ایجاد شود که چگونه می توانید از این پدیده رنج آفرین رهایی یابید؟ خشم یک نوع احساس و همواره بین ۲ حالت متغیر است؛ خشم می تواند عصبانیت و ناراحتی جزئی یا در نوع حاد آن، واکنشی جنون آمیز باشد. طبق نظر دکتر چارلز اسپیلبرگر، خشم نیز احساسی نظیر سایر احساس های انسان است که با ویژگی های روان شناسی اشخاص تغییر می کند. هنگامی که عصبانی می شوید، آثار فیزیولوژیک خشم در بدن ظاهر می شود، ضربان قلب و فشارخون بالا می رود و میزان ترشح هورمون ها نیز افزایش می یابد. عصبانیت می تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود. در این یادداشت به دلایل اصلی تولید خشم می پردازیم و با بررسی هریک از آنها تلاش خواهیم کرد راهکارهایی برای مدیریت هرچه بیشتر این هیجان پیشنهاد دهیم.
طبق مطالعه های انجام شده، ۵ گروه موثر می تواند در تولید خشم تاثیر بسزایی داشته باشد. این ۵ گروه عبارتند از:
فشارهای جسمی :
شامل گرسنگی، تشنگی، خستگی، کم خوابی، فشارهای جنسی و عوارض دارویی
تنش های روزمره:
ترافیک، بیکاری، مشکلات اقتصادی، برخوردهای نامناسب و…
فشارهای هیجانی: این فشارها می تواند مربوط به زمان گذشته، حال یا آینده باشد. گاهی در گذشته ما موقعیت هایی رنج بسیاری را برایمان به دنبال داشته است مثلا طلاق گرفتن از همسر یا فوت فرزند و…که یادآوری آنها هیجان هایمان را زنده خواهد کرد. ممکن است در زندگی روزمره مان هم به طور مزمن با یک همسر ناهماهنگ یا همکار ناهماهنگ درگیر باشیم که ما را متاثر می کنند. گاهی هم نگرانی های مربوط به آینده، در ما هیجان های اضافه ای ایجاد می کند.
طرح واره های غلط:
ذهن بسیاری از افراد پر است از باید و نبایدهایی که منشاء مشخص و منبع مستندی برای آنها پیدا نمی شود اما انجام نشدن این باید و نبایدها خشم زیادی در وجود این افراد به وجود می آورد.
قانون عمل و عکس العمل:
گاهی خشم دیگران روی شرایط روانی ما تاثیر می گذارد و ما را خشمگین می کند.
همان طور که اشاره شد این عوامل از مهم ترین عوامل تولید هیجان خشم هستند. حال با توجه به تعدد و تنوع عواملی که زمینه ساز بروز هیجان خشم هستند، چه راه هایی برای کنترل خشم وجود دارد؟
هر گروه از عوامل تولیدکننده خشم، راهکاری مخصوص به خود دارد و در این مطلب تنها به راهکارهای موثر بر فشارهای جسمی اشاره می کنیم. گفتیم اولین عامل در تولید خشم عواملی مانند گرسنگی، تشنگی، خستگی، کم خوابی، فشارهای جنسی و عوارض دارویی هستند بنابراین شاید بهترین راهکار این باشد که هر فرد به شرایط خواب و خوراک خود توجه ویژه داشته باشد و از طرفی هر وقت گرسنه بود، این گرسنگی و خستگی و… را دستاویزی برای رفتارهای خشمگینانه خود قرار ندهد چون تبعیت از غرایز، رفتاری در شأن انسان نیست. برای مهار و مدیریت فشارهای هیجانی راهکارهایی وجود دارد که در شماره آینده می توانید آن را دنبال کنید.
