شاید باورتان نشود ، اما مسائل ریزی وجود دارد که می تواند بر میزان افسردگی و ناراحتی شما بیافزاید. محققان به این نتیجه رسیده اند که بررسی سر و وضع در جلو آینه می تواند باعث تشدید حالت افسردگی در فرد شود. این موضوع نیز ارتباط مستقیمی با سن فرد دارد.
به همین دلیل نوجوان ها برای اینکه بتوانند متوجه کوچک ترین تغییر ظاهری ای که در اثر بلوغ در آنها ایجاد می شود، بشوند (مثلا جوش زدن صورت، بزرگ شدن بینی، رویش ریش و سبیل و…)، مدام جلوی آینه می روند و می خواهند ارزیابی های نسبتا دقیقی از شکل ظاهری خود داشته باشند. این ارزیابی های دقیق، نشانه نوعی حس کنجکاوی است که نسبت به اعضای بدنشان دارند و چندان هم غیرطبیعی به نظر نمی رسد مگر اینکه از حد عرف و روال عادی خارج شود و به حالتی وسواس گونه درآید. برای نوجوان ها توجه به ظاهر و مقبول بودن از دید دیگران بسیار اهمیت دارد، بنابراین سعی می کنند با نگاه کردن مداوم در آینه، ایرادهای ظاهری شان را برطرف کنند و اعتماد به نفسشان را بالاتر ببرند. زیبا و مقبول بودن ظاهر برای جلب توجه بیشتر هم می تواند از دیگر دلایل گرایش بیشتر نوجوان ها به آینه باشد.
گاهی برخی افراد در گروه های سنی دیگر هم به دلیل عادت، خود را بیش از حد در آینه نگاه می کنند. گاهی هم کسانی که از دوران جوانی پا به دوران میانسالی می گذارند، بیش از حد به چهره خود در آینه نظر می کنند تا بتوانند متوجه علایم گذر جوانی مانند سفید شدن موها یا چروک افتادن صورتشان شوند و اگر برایشان ممکن بود، این علایم را به نحوی بپوشانند. برخی از افراد هم به دلیل اینکه بتوانند خودشان را از منظر دیگران ببینند، مدام به آینه نگاه می کنند. در این موارد، آینه حکم نگاه و طرف مقابلی را دارد که می تواند زشتی ها و زیبایی های فرد را به او گوشزد کند تا بتواند درصدد رفع ایرادهای ظاهری برآید.
چه کسانی به آینه نگاه نمی کنند؟
معمولا افرادی که اعتماد به نفس پایینی دارند و خودشان را قبول و باور ندارند، کمتر به آینه نگاه می کنند یا اصلا به آن نگاه نمی کنند. چنین افرادی در ناخودآگاه خود تصور می کنند یک ایراد ظاهری دارند و از ترس اینکه این تصور از ضمیر ناخودآگاه به ضمیر خودآگاهشان بیاید، از نگاه کردن به آینه می ترسند. برخی از افراد نیز به دلیل گذر از جوانی و رسیدن به میانسالی و اینکه دوست ندارند با واقعیت تغییرات ظاهری چهره خود مواجه شوند، برای مدتی قید نگاه کردن در آینه را می زنند. در مواردی هم دیده می شود افرادی که آسیب های اجتماعی زیادی در طول زندگی خود دیده اند، معمولا از نگاه به آینه گریزانند. چنین افرادی به دلیل اینکه حس می کنند در طول زندگی زحمت های زیادی کشیده اند اما کسی قدرشناس نبوده است، کمتر در آینه نگاه می کنند تا تماشای شکستگی بیش از اندازه چهره، آنها را اذیت نکند. برخی از افراد برای خودشان قانونی را پذیرفته اند؛ اینکه من چهره زیبایی ندارم و به همین علت دلیلی ندارد خودم را در آینه نگاه کنم! در مواردی هم داشتن اعتماد به نفس زیاد باعث می شود فرد سمت آینه نرود. چنین افرادی تصور می کنند چون به اندازه کافی زیبا، خوش تیپ و خوش هیکل هستند، چه خودشان را جلوی آینه بررسی کنند و چه نکنند، زیبایی ها و جذابیت های لازم و خاص را خواهند داشت. افراد شلخته یا آنهایی که برای فکر و نظر دیگران در مورد خودشان اهمیتی قائل نیستند هم تمایل چندانی به نگاه کردن در آینه ندارند. معمولا چنین افرادی، دید منفی نسبت به خود و پیرامونشان دارند و به نگاه نکردن در آینه عادت کرده اند.
چه کسانی نباید به آینه نگاه کنند؟
برخی روان شناسان توصیه می کنند افراد افسرده در آینه نگاه نکنند چون معمولا وضع بیماری کسی که خلق افسرده دارد، با دیدن هر چیزی که غم و اندوه او را یادآوری یا تشدید کند، بدتر می شود. از آنجا که افراد افسرده، زیاد به سر و وضع ظاهری خود نمی رسند و ممکن است ظاهر مناسبی نداشته باشند، نگاه کردن به این ظاهر آشفته و نامناسب می تواند باعث تشدید افکار منفی و افسردگی آنها شود. البته اگر این بیماران سعی کنند به خنده های خود در آینه نظر بیندازند یا جلوی آینه دستی به سر و روی خود بکشند و زیبایی ها و خوبی های ظاهری خود را ببینند، می توانند امید به آینده و امید به بهبود را در خود تقویت کنند. به طور کلی، تمرکز روی نکته های مثبت زندگی فرد افسرده را بهتر و تمرکز روی نکته های منفی وضع او را بدتر می کند. ناگفته نماند که معمولا در درمان اسکیزوفرنی در دوران کودکی و درمان اختلال اوتیسم یا لکنت زبان، توصیه می شود بیمار در آینه نگاه کند و حرف بزند تا کمکی به درمان سریع تر بیماری اش شود. اصلاح گفتار در افراد مبتلا به لکنت زبان با نگاه به آینه و تمرین تکلم در مقابل آن، بهتر انجام می شود.
