بیمارانی که پیوند کلیه انجام داده اند،باید تغذیه مناسبی داشته باشند و از خوردن تغذیه های مضر دوری کنند،چرا که ممکن است در کلیه آن ها تاثیر منفی بگذارد.دوره قبل از پیوند کلیه و دوره بعد از آن هر کدام از تغذیه مخصوص خود برخوردار هستند و ما شما را در ادامه با این مبحث بطور کلی آشنا خواهیم کرد.
شناخت متابولیسم بدن و داروها و عوارض آنها همان گونه که برای افراد عادی جامعه اهمیت دارد، در طول عمر عضو پیوندی بیمار تحت پیوند قرار گرفته نیز سهم بسزایی دارد.
گرچه بسیاری از پیچیدگیهای عوارض دارویی و تقابل غذاهای مصرفی و داروها بهخوبی شناختهنشده است و گاهی مطالعات مختلف بین یک دارو و یک غذا نتایج متفاوتی را نشان میدهد ولی شکی نیست که لازم است بیماران با وضعیت جسمی خود، داروها و غذاهای مصرفی آشنا شوند و با رعایت تغذیه مناسب شانس طول عمر کلیه و خود را افزایش دهند.
امروزه رژیمهای تغذیه قبل از پیوند، بعد از پیوند و طولانیمدت در مراکز مختلف تقریباً استانداردشده است و میتوان با الگو قرار دادن آنها روش مناسب تغذیه را مطرح نمود.
در مورد بیمارانی که دچار نارسایی کلیه میشوند، لازم است برخی سوالات پاسخ داده شوند تا بیمار رویکرد بهتری نسبت به تغذیه خود داشته باشد. سوالاتی نظیر:
- چه اصولی در تغذیه قبل از پیوند لازم است مطرح شود و موردتوجه قرارگیری؟
- بلافاصله بعد از عمل جراحی چه مواردی بایستی رعایت شود؟
- برحسب شرایط بیماران در حذف کدام مواد غذایی بایستی دقت و توجه شود؟
- در درازمدت ازنظر تغذیه رعایت چه اصولی توصیه میشود؟
- توصیههای تغذیهای در بیمارانی که دوران بعد از پیوند ثابتی دارند چگونه است؟
تغذیه دوره قبل از پیوند
جهت مبارزه با سوءتغذیه، چاقی و اختلالات چربیهای بدن و ضایعات استخوانی ناشی از بیماریهای کلیوی و افزایش فشارخون، بایستی رژیم غذایی را تغییر داد و در رفتارهای روزمره تجدیدنظر نمود، همچنین در صورت لزوم از داروهای موردنیاز استفاده کرد. اگر این مسائل را قبل از پیوند مدنظر قرار دهیم از عوارض بعد از عمل بهطور قابلتوجهی پیشگیری میشود. البته علت این عوارض متفاوت بوده، باید دقت خاصی برای برطرف نمودن آنها مبذول گردد.
متأسفانه سوءتغذیه از مواردی است که باعث عوارض شدید و گاهی باعث مرگ بیمار در هنگام دیالیز میشود. مصرف مناسب پروتئین و استفاده از کالری به میزان قابلقبول از مواردی است که باید به آن توجه کرد.
همچنین توجه به میزان آلبومین سرم بسیار با اهمیت است بهطوریکه بیش از ۵۰% بیماران به علت کمبود آن دچار اختلالات شدید میشوند، درمان جدی سوءتغذیه با مصرف مواد مورد لزوم و دیالیز صحیح باعث بهبود پیشآگهی بیماران پیوندی میشود.
چاقی
نقش چاقی در افزایش خطرات جراحی بر هیچکس پوشیده نیست و افرادی که وزنشان ۳۰% بیشتر از حد متعارف باشد در معرض این خطرات جدی هستند.
افزایش عفونتهای زخم، تأثیر در عملکرد کلیه پیوندی، دیابت، اختلالات میزان چربیهای بدن و افزایش وزن بدن بعد از پیوند از عوارض چاقی است. بیمارانی که افزایش وزن داشته، تاریخچه بیماری قلبی دارند باید حتماً قبل از پیوند وزن خود را کاهش دهند و این توصیه بسیار جدی میباشد.
اختلالات چربیهای خون و بیماریهای قلبی عروقی
متأسفانه بیمارانی که دچار نارسایی کلیوی میشوند درجات متوسطی از افزایش تریگلیسرید را نشان میدهند. اصولاً تغییر در میزان سوختوساز چربیها معضل بزرگی است که این اختلالات را ایجادمیکند.
در اثر اختلالات چربی بهتدریج تنگیهایی در جدار عروق به وجود میآید که ناشی از تشکیل پلاکهایی به نام آتروم است که عامل مهمی برای ایجاد بیماریهای قلبی و مرگ بیماران میباشد و امروزه متأسفانه درصد عوارض به وجود آمده در بیمارانی است که پیوند کلیه شدهاند.
امروزه با رعایت رژیم غذایی، ورزش و داروهای پایین آورنده چربیهای خون تا حدودی میتوان بر این مشکلات فائق آمد.
درمجموع لازم است از وجود متخصص تغذیه در راهنمایی بیماران مبتلابه نارسایی کلیه، تحت دیالیز و داوطلب پیوند کلیه برای بهرهوری بیشتر استفاده نمود.
منبع : خاص پرس