این روزها بحث اینکه مصرف کدام روغن مفید و کدام یک مضر است، داغ شده مانند میزان مصرفی روغن پالم در لبنیات که همین چند وقت گذشته اخبار رسانه ها، ذهن مردم و مسئولان را به خود مشغول کرده بود اما امروز بحث دیگری در میان است آن هم مضرات و فواید استفاده از روغن های زیتون.
از آن زمان که اندک مضرات روغنهای جامد و مایع بر همگان آشکار شد، میل و رغبت به استفاده از روغن زیتون بعنوان روغنی ایده آل برای سلامتی افزایش یافت تا جایی که خانواده ها برای غذاهای سرخ کردنی و حتی سالاد هم دیگر به وفور روغن زیتون را مصرف می کنند.
هیچکس منکر فواید و مضرات روغنهای مختلف بخصوص روغن زیتون نیست اما مدت زمانی است که استقبال مردم از خرید روغن زیتون، سودجویان را برای منافع خود به تکاپو انداخته و بازار کاری آنها را داغ کرده است تا جایی که بدون توجه به سلامتی مردم روغن زیتون بی کیفیت و سرطان زا عرضه و مردم هم بی خبر از همه جا آنها را خریداری ومصرف می کنند.
درواقع مردم نمی دانند که با خرید این نوع روغن زیتونها به جای انواع مرغوب و با کیفیت، میزبان سرطان می شوند، سرطانی که این روزها با تمام مراحل درمانی پیشرفته اما باز هم روزانه افرادی را به کام مرگ می کشاند.
روغن خوب و بد کدام است؟
شهاب اولیایی کارشناس تغذیه و رژیم درمانی بیان کرد: روغن مفید روغنی است که جزو اسیدهای چرب غیراشباع و خصوصا با یک پیوند دوگانه باشد. روغن فرابکر، کنجد، هسته انگور و آفتابگردان خالص ( معمولا در بازار ایران یافت نمی شود) به ترتیب جزو بهترین نوع روغنهای خوراکی هستند.
وی با اشاره به بدترین نوع روغن ها، افزود: روغنهای جامد هیدروژنه، بعنوان روغنهای اشباع و با اسید چرب ترانس، بدترین نوع روغنها شناخته می شوند که افزایش ابتلا به بیماری های قلب و عروق، سکته های قلبی و مغزی، گرفتگی عروق و مشکلات عدیده دیگر را به همراه دارند.
پالم در مقابل پومیس پادشاهی می‌کند!
این کارشناس تغذیه و رژیم درمانی بیان کرد: روغن پالم روغنی از مغز میوه نخل با مصرف خوراکی است که به عنوان روغنی بدون کلسترول در اکثر کشورهای آفریقایی مورد استفاده قرار می گیرد.
وی عنوان کرد: روغن پالم در بین روغن های گیاهی در رده آخر قرار دارد و به دلیل داشتن میزان بالای چربی های اشباع شده برای مصرف بعد از تمام روغن های گیاهی دیگر توصیه می شود.
اولیایی با بیان اینکه روغن خوراکی پالم معمولا در قنادی ها و صنایع غذایی کاربرد دارد، افزود: در مقابل پالم، اما روغن پومیس روغنی حاصل از تفاله های زیتون، با مصارف صنعتی و غیرخوراکی بسیار خطرناکتر از پالم عنوان شده است.
اینگونه عطر و طعم روغن زیتون عالی را تجربه کنید
این کارشناس تغذیه بیان کرد: معمولا از هر کیلو زیتون تنها حدود 15 درصد روغن به دست می آید که بسته به روش تهیه آن کیفیتش متفاوت است و بعنوان مثال برخی ها به روشهای مکانیکی (یعنی تحت فشار گذاشتن زیتون) و برخی دیگر به روش شیمیایی (اضافه کرن ماده شیمیایی هگزان بعنوان حلالی قوی) از زیتون، روغن می گیرند.
وی با بیان اینکه هرقدر درجه روغن زیتون پایین تر باشد ویژگی ها و خواص مفید خود را بیشتر از دست می دهد، اظهار داشت: کیفیت روغن های زیتون به انواع مختلف فرابکر، بکر، معمولی، تصفیه شده و پومیس (روغن تفاله زیتون) درجه بندی می شود که هرکدام ویژگی های مثبت و منفی خاص خود را دارد، بعنوان مثال بهترین و خالص ترین نوع روغن زیتون با عطر و طعم عالی فرابکر است.
به گفته اولیایی در روش فرابکر روغن زیتون دست اول بدون اضافه کردن هیچ نوع حلالی به دست می آید.
سرطان در جیب شما و سود در جیب سودجویان!
اولیایی پومیس را بدترین نوع روغن زیتون دانست و عنوان کرد: این نوع روغن اصلا خوراکی نیست و معمولا برای تهیه صابون، کرم ها، پماد یا خمیر دندان استفاده می شود.
وی با اشاره به اقدام برخی سودجویان از روغن پومیس افزود: اما سودجویان با خرید تفاله های زیتون، ضمن اضافه کردن حلال هگزان فراوان، با یک حرارت بالا روغن آن را استخراج می کنند و به اسم روغن زیتون خوراکی (یا به صورت خالص یا ترکیب با روغن زیتون اصلی) به فروش می رسانند، درحالی که به دلیل همان هگزان این روغن به شدت سرطان زا است و سلامتی مصرف کنندگان را تهدید می کند.
این کارشناس تغذیه اظهار داشت: ترکیب پومیس با روغن زیتون اصل، با از بین بردن خلوص آن، خاصیت سرطان زایی را افزایش می دهد.
اولیایی اعلام کرد: معمولا پومیس بصورت وارداتی است و از کشورهایی با زیتون فراوان مثل ایتالیا و اسپانیا غیرقانونی وارد می شود، البته آنها درحالی وارد می شوند که روی بطریهایشان، پومیس بودن قیدشده و بدون توجه به مضرات آن در مصارف خوراکی گاهی در کشور استفاده می شود.
وی ادامه داد: درواقع سودجویان، پومیس را به قیمت صنعتی و بسیار پایین خریداری می کنند و در قالب روغن زیتون با چهار تا پنج برابر قیمت می فروشند.
پومیس بدون سرطان معنی ندارد
وی یادآور شد: تمام محصولاتی که تاییدیه های آزمایشگاه وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو را دریافت می کنند، سلامتیشان تضمین شده و با اطمینان خاطر می توان مصرف کرد. این درحالی است که بسیاری از روغن زیتونهای وجود در بازار نه تنها مجوز بهداشتی ندارند بلکه بدون نام و نشان معتبر به فروش می رسند.
نعمتی مدیر غذا معاونت غذا و دارو نیز با بیان اینکه روغن زیتون پومیس با داشتن هیدروکربن های حلقوی فرار زیاد به عنوان حلال اصلی (هگزان) بسیار خطرناک و سرطان زا است، عنوان کرد: پومیس از کشورهای اسپانیا،و ایتالیا و یونان بهصورت قاچاق وارد کشور شده و برای مصارف خوراکی با ده درصد زیر قیمت روغن های دیگر بفروش می رسد، این در حالی است که این روغن در تمامی کشورها به مصرف صنعتی می‌رسد.
به گفته وی، وزارت بهداشت هیچگونه مجوزی برای واردات این نوع روغن برای مصارف خوراکی صادر نکرده و کلیه روغن های تفاله زیتون Pomace موجود در بازار قاچاق و غیر مجاز هستند.
بدون اطمینان دست از خرید بکشید
اولیایی در پاسخ به این سوال که چگونه می توان روغن زیتون خالص از ناخالص (مرغوب از نامرغوب) را تشخیص داد، گفت: جز آزمایش روغن در آزمایشگاههای مجهز هیچ راه تشخیصی نیست و به کسانی که قصد مصرف روغن زیتون را دارند توصیه می کنیم حتما روغنهایی با نام و نشان معتبر تولید کننده، علائم استاندارد و مجوزهای وزارت بهداشت را خریداری کنند.
بنابراین بهتر است تمام افراد برای مصرف هرگونه مواد خوراکی بخصوص روغن ها از شرایط حفظ سلامتی آنها اطمینان لازم را کسب کنند چرا که هرچند فواید روغنهایی همچون روغن زیتون به وفور در توصیه های مختلف قید شده اما برخی سوءاستفاده ها تمامی فواید را از بین می برند و بیماری های مختلف را میهمان خانه ها می کنند.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان!
