استرس می تواند تاثیرات بسیاری بر روی سلامت فرد بگذارد. یکی از اصلی ترین و اولین علائم این موضوع ، بروز اختلالات پوستی در فرد می باشد. بسیاری از افراد بر این عقیده اند که پوست افراد نشان دهنده ی وضعیت سلامت روحی آنهاست.
می گویند پوست ما افشاکننده حالات و وضع روحی و روانی ماست، به طوری که در دوران پراسترس و پرتنش که به طور طبیعی در زندگی همه افراد پیش می آید، پوست مان پژمرده و تیره به نظر می رسد و آثار خستگی بر آن قابل مشاهده است، اما اتفاق بدتر زمانی می افتد که دوره های پراسترس در زندگی مان طولانی بشود که حاصل آن ریزش منطقه ای مو یا بروز آثار پیری و چین و چروک بر پوست خواهد بود که شاید جبران آن به سادگی و در کوتاه مدت ممکن نباشد.
واقعیت آن است که به طور عادی پوست و موی ما در معرض انواع آسیب ها و آلودگی های محیطی از نور خورشید گرفته تا آلاینده های محیطی و در برخی افراد اثرات منفی ناشی از مصرف سیگار و الکل قرار دارد.
استرس می تواند سیستم های دفاعی طبیعی بدن که آسیب پذیری نسبت به این عوامل را کاهش می دهد، تضعیف کند و به این ترتیب روند ترمیم کنند گی پوست با اختلال مواجه می شود که حاصل آن تخریب بافت پوست و مو و ظاهر شدن نشانه های پیری زودرس روی پوست است.
اما نکته مهم در این میان باورهای اشتباهی است که در ارتباط با آثار استرس بر پوست و مو قابل مشاهده است که دکتر مسعود داوودی، متخصص بیماری های پوست و مو درباره آنها چنین توضیح می دهد: استرس می تواند به ریزش سکه ای یا منطقه ای مو منجر شود، اما در سفید شدن موها برخلاف تصور عامه نقشی ندارد، بلکه ریزش موهای تیره تر پوست که در مواجهه با تنش ها آسیب پذیرتر است، باعث به چشم آمدن بیشتر موهای سفید شخص می شود.
از سوی دیگر برخلاف تصور بسیاری که جوش های ایجاد شده روی صورت شان را ناشی از عوامل عصبی می دانند، استرس می تواند جوش ها را همچون برخی از بیماری های پوستی تشدید کند، ولی این اتفاق برای افرادی می افتد که مستعد ابتلا به آکنه هستند و به خودی خود عامل بروز جوش و آکنه روی پوست نیست.
گناه پوست آسیب دیده بر گردن استرس
هیچ یک از متخصصان پوست و مو منکر آن نمی شوند که استرس و اضطراب های روحی و روانی می تواند تبعاتی چون کاهش شدید وزن، پایین آمدن منابع مغذی موجود در بدن و ریزش موی منطقه ای را در پی داشته باشد. مهم تر از آن استرس می تواند عامل تشدید یا بروز برخی از بیماری های حاد و جدی پوستی باشد.
دکتر داوودی در گفت و گو با جام جم می گوید: واقعیت آن است که ریزش موی منطقه ای به دنبال یک دوره پراسترس اتفاق می افتد، اما این مشکل در صورتی که طاسی در فرد جنبه ژنتیک نداشته باشد، پس از گذراندن دوران استرس، رفع می شود. از سوی دیگر استرس می تواند به تشدید یا آشکار شدن برخی از بیماری های پوستی نهفته منجر شود که شایع ترین آنها پسوریازیس (بیماری پوستی مزمن خودایمنی که باعث افزایش سرعت چرخه رشد سلول های پوست می شود)، لوپوس (لوپوس بیماری سیستم ایمنی بدن است که می تواند قسمت های مختلفی مانند پوست، مفاصل، قلب، ریه، خون، کلیه ها و مغز را درگیر کند)، کهیر، حساسیت های پوستی و «لیکن پلان» (بیماری شایع پوست و مخاط) است.
استرس، عامل بروز یا تشدید آلرژی پوستی
افراد زیادی هستند که هنگام بروز عصبانیت، ناراحتی و اضطراب علائمی چون کهیر، خارش و آلرژی های پوستی را بروز می دهند. چنین تظاهراتی به این معناست که اگر بیمار مبتلا به اگزما یا حساسیت پوستی دچار استرس شود، بیماری اش بیش از پیش شعله ور خواهد شد.
بر این اساس متخصصان پوست به تمام افرادی که در برخورد با استرس دچار حساسیت، کهیر یا حتی آکنه های چرکی می شوند، توصیه می کنند برای مدتی و تا خارج شدن از شرایط استرس، از خوردن خوراکی های چرب، شیرین و محرک پرهیز کنند.
همچنین این محققان برای کاهش عوارض استرس بر پوست به تمام افراد و بخصوص افراد مستعد بروز آلرژی های پوستی یا آکنه توصیه می کنند که در همه فصل های سال برای کاهش اثرات استرس بر پوست شان از ضدآفتاب استفاده کنند البته استفاده از ماسک های خانگی با استفاده از انواع میوه ها نیز در کاهش اثرات استرس بر پوست می تواند موثر باشد.
استرس دامن ناخن ها هم می گیرد
اگر عادت به جویدن ناخن هایتان دارید یا هنگامی که عصبی هستید با ناخن هایتان روی میز ضربه می زنید، بدانید که این کار می تواند باعث بدشکل شدن ناخن ها و ایجاد خط هایی عمودی روی سطح آنها شود. به بیان دیگر بسیاری از افرادی که از بدشکل بودن ناخن های خود شکایت دارند، نمی دانند بدرفتاری ناشی از استرس باعث به وجود آمدن این مشکل برای ناخن هایشان شده است.
اما متخصصان توصیه می کنند که این افراد در طول دوران درمان استرس، همیشه ناخن های خود را کوتاه نگه دارند تا عادت جویدن و ضربه زدن با آنها به مرور زمان از سرشان بیفتد. همچنین ورزش کردن، پرهیز از حمام آب داغ و مرطوب کردن پوست اطراف ناخن ها می تواند تا حد زیادی باعث کنترل استرس و کاهش عوارض ناشی از آن بر ناخن ها شود.
به پوست تان کمک کنید
استرس می تواند به افزایش رنگدانه های پوست و در نتیجه تیره و کدر شدن آن منجر بشود. همین طور شادابی و طراوت پوست را با توجه به ضعیف کردن سیستم های حفاظتی بدن به مخاطره بیندازد، اما دکتر داوودی با توجه به این که حذف عوامل تنش زا به طور قطعی در زندگی ممکن نیست به ارائه راهکارهایی برای کاهش اثرات استرس و اضطراب بر پوست اشاره می کند و می گوید: ژنتیک، خواب خوب و تغذیه سالم در کنار هم می تواند به داشتن پوست و مویی شاداب و سالم کمک کند و روند پیری پوست را به تعویق اندازد. یعنی به دنبال خستگی، استرس و بی خوابی چروک و تیرگی در پوست تظاهرات بیشتری پیدا می کند. پس اولین قدم برای مقابله با آثار منفی ناشی از خستگی و استرس بر پوست داشتن خواب مناسب و تغذیه مبتنی بر مصرف بالای میوه و سبزی ها است.
این متخصص پوست تاکید می کند: استفاده از داروهای موضعی ضدچروک و پیری پوست در دوران پراسترس می تواند، کمک کننده باشد و بخصوص در شرایط استرس جسمی ناشی از کار زیاد، مصرف داروهای آنتی اکسیدانی و مولتی ویتامین ها بخصوص ویتامین C و E بسیار موثر است. البته استفاده از آرام بخش ها تحت نظر پزشک متخصص نیز گاهی ضروری می شود.
در نهایت داشتن آرامش و اختصاص زمانی از روز به ورزش و فعالیت بدنی برای رسیدن به آرامش روحی و جسمی می تواند در کاهش اثر استرس بر پوست در کنار دیگر ارگان های بدن مفید باشد.
