سرفه ها معمولا در فصل های پاییز و زمستان از راه می رسند و سیستم تنفسی بدن را دچار اختلال می کنند و دلایل مختلفی از جمله سرماخوردگی حساسیت فصلی و… را دارند که با انواع و اقسام گوناگونی بر اساس زمان و نوع آنها تقسیم بندی می شوند.
به گفته دکتر رزم‌پا، سرفه بیماری نیست بلکه نشانه‌ای از بروز یک مشکل یا بیماری است. به طور کلی دو نوع سرفه داریم؛ سرفه حاد که کمتر از سه هفته طول می‌کشد و در بیماری‌هایی مثل سرماخوردگی، سینوزیت و سیاه‌سرفه دیده می‌شود و سرفه مزمن که بیشتر از سه هفته طول می‌کشد و نشانه‌ای از ترشحات پشت حلق و بینی، آسم، سرطان و سل است. دکتر رزم‌پا برخلاف باور عموم معتقد است، اصطلاحاتی مانند سرماخوردگی مزمن یا سرماخوردگی مکرر معنی ندارد و در صورتی که دوره سرماخوردگی طولانی شود، بیمار باید از لحاظ ابتلا به آلرژی فصلی یا سینوزیت مورد بررسی قرار بگیرد. بنابراین سرفه‌های بیش از سه هفته را به سرماخوردگی و ضعف بدنی ربط ندهید. همچنین اگر سرفه‌های مداوم شما به دلیل محرک‌های استنشاقی مثل دود، غبار، بخارات و قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض هوای آلوده (معضلی که این روزها با آن دست و پنجه نرم می‌کنیم) نیست و بیماری خاصی هم ندارید، در نخستین فرصت ممکن به پزشک مراجعه کنید چون هر بیماری‌ای که منجر به التهاب، تنگی و فشردگی مجاری هوایی شود، می‌تواند سرفه طولانی‌مدت ایجاد کند. به عنوان مثال سینوزیت، برونشیت، برگشت اسید معده به داخل ریه‌ها، آلرژی‌های تنفسی، آسم، نارسایی قلبی، سرطان ریه، پنومونی یا عفونت بافت ریه‌ها با سرفه‌های مزمن همراهند. اگر فکر می‌کنید مشکل از آلودگی هواست، شست‌وشوی روزانه بینی با سرم و استفاده از بخور گرم در خانه پیشنهاد می‌شود. در صورتی که سینوزیت یا آلرژِی دارید، برای پیشگیری از سرماخوردگی و عود مشکلاتتان، از نوشیدن مایعات خنک و مواجهه با هوای سرد و دود سیگار به‌شدت بپرهیزید.
شناسایی سرفه‌های خطرناک
هنگامی که به دلیل سرفه‌های مکرر به پزشک مراجعه می‌کنید، متخصص مربوطه به‌جز سرفه، علائم بالینی دیگری را هم بررسی می‌کند؛ مثلا اینکه آیا سرفه با خس‌خس سینه همراه است، آیا بیمار سیگاری است یا داروی خاصی مصرف می‌کند، آیا به‌جز سرفه ترشحات بینی، خلط و احساس وجود یک چیز کوچک در حلق وجود دارد، آیا سرفه با سوزش سردل و احساس برگشت غذا به مری همراه است؟در بیماری‌هایی که سرفه با تب طولانی، تعریق، استفراغ یا خروج چرک غلیظ و خون از ریه همراه باشد، همچنین در صورت تشدید سرفه طی درمان، تنگی نفس و خس‌خس سینه، پاسخ ندادن به درمان دارویی، تپش قلب شدید، اختلال در انجام فعالیت روزمره، کم شدن شدید اشتها و کاهش وزن و ایجاد علائم دیگری مثل ضایعات جلدی و تورم غدد لنفاوی و کبد و طحال سرفه خطرناک تلقی می‌شود.
سرفه را جدی بگیرید
به گفته دکتر رزم‌پا سرفه‌های مزمن با عوارضی مثل ایجاد درد در دیواره قفسه سینه و دیواره شکم، بی‌اختیاری ادرار، خستگی و در مواردی با شکستن دنده همراه است. حتی در صورت بروز سرفه‌های شدید و مزمن، احتمال بروز خونریزی‌های نقطه‌ای در ناحیه سر و صورت وجود دارد، اما گاهی اوقات عوارض بسیار خطرناک‌تری ایجاد می‌کند. مثلا گاهی اوقات حملات سرفه می‌تواند باعث ایست قلبی و مرگ شود که بر اثر افزایش فشار داخل قفسه سینه و اختلال در خونرسانی به قلب اتفاق می‌افتد. پس باید سرفه‌های مزمن را جدی بگیرید. در این میان فراموش نکنید درمان قطعی سرفه بستگی به تشخیص علت دارد و معمولا دارو درمانی نخستین اقدام موثر است.
