در حال حاضر، استامینوفن شناخته شده ترین دارویی است که افراد برای تسکین درد استفاده می کنند.این دارو در انواع و اشکال مختلفی در بازار دارویی وجود دارد که رایج ترین آنها ۳نوع استامینوفن ساده، استامینوفن کدئین دار و استامینوفن کافئین است.
درد علامت مهمی است و به میزان قابل توجهی با کیفیت زندگی یک فرد و عملکرد کلی او در ارتباط است. سردرد، کمر درد، دندان درد، استخوان درد، حتی درد مزمن خفیف چه ناشی از التهاب مفاصل یا دیگر بیماری ها نیز می تواند ناتوان کننده باشد و همین فرد را مجبور می کند برای تسکین درد و از بین بردن آن، مسکّن مصرف کند. مسئله ای که برای فرد در این جا بوجود می آید که در بین انبوهی از مسکن ها چه قرصی او را آرام می کند، در این مطلب با یک داروساز برای دانستن اطلاعات بیشتر در رابطه با «مسکن ها» به گفت و گو نشسته ایم.
دکتر کاوه سالارمند، داروساز بیان کرد: به طور کلی اولین انتخاب هر کسی برای تسکین درد، استامینوفن است. در حال حاضر، استامینوفن شناخته شده ترین دارویی است که افراد برای تسکین درد استفاده می کنند.این دارو در انواع و اشکال مختلفی در بازار دارویی وجود دارد که رایج ترین آنها ۳نوع استامینوفن ساده، استامینوفن کدئین دار و استامینوفن کافئین است.
استامینوفن ، همچنین پر مصرف ترین و می توان گفت کم عارضه ترین داروی تببر است که برای درد های خفیف و متوسط بیشتر به کار می رود و برای درد های التهابی مناسب نیست. البته باید توجه داشت که کم عارضه بودن به معنای بی عارضه بودن نیست چرا که همین داروی به ظاهر ساده در مصرف با مقادیر زیاد و یا به مدت زمان طولانی،اثرات مخربی روی کبد ایجاد می کند.
سالارمند اظهار کرد: استفاده از استامینوفن های کدئین دار بدون تجویز پزشک ممنوع است.این دارو باعث خوابآلودگی در مصرف کننده می شود بنابراین پس از مصرف این دارو می بایست از انجام کارهایی که نیاز به تمرکز بالا دارند مثل رانندگی باید پرهیز کرد.کدئین علاوه بر آثار تسکینی آثار ضد سرفه نیز دارد.
وی در ادامه افزود :استامینوفن های همراه با کافئین ، اثرات تسکینی بهتری نسبت به استامینوفن ساده ایجاد می کنند. این دارو بیشتر برای سردرد استفاده می شود چرا که کافئین باعث افزایش جریان خون رسانی در مغز می شود و جذب استامینوفن را افزایش می دهد.
آسپیرین یک داروی رایج است که بدون نسخه پزشک قابل تهیه است . این دارو یک مسکن از گروه مسکن های غیر استروئیدی که برای تسکین دردهای خفیف تا متوسط نظیر سردرد، دندان درد و دردهای هنگام عادت ماهانه است. آسپیرین علاوه بر تب بر بودن التهاب روماتیسمی را نیز کاهش می دهد.آسپیرین خشکی ، تورم و درد مفاصل را در آرتریت می کاهد، ولی بیماری را درمان نمی کند بلکه فقط تسکین دهنده است .از این دارو همچنین در پیشگیری از لخته شدن خون و کاهش خطر حمله قلبی و مغزی استفاده می شود.
نکته قابل ذکر در رابطه با آسپیرین این است که اگر چه این دارو تب بر است اما نباید به هیچ عنوان به کودکی که تب دارد آسپیرین داد چرا که باعث یک حالتی به نام «سندروم ری » در کودکان می شود که در برخی موارد موجب مرگ کودک می گردد .
سالارمند در رابطه با تفاوت ژلوفن و ایبوپروفن اظهار کرد : در ژلوفن ماده موثره به علت اینکه مایع است سریعتر از طریق دستگاه گوارش جذب می شود، بنابراین اثر بخشی آن سریعتر از ایبوپروفن است و عوارض گوارشی کمتری دارد ، ضد درد و ضد التهاب است و به طور کلی هیچ تفاوتی از نظر ساختاری باهم ندارند از ایبوپروفن در درمان التهاب مفصلی مانند روماتیسم مفصلی، نقرس، تب، دردهای قاعدگی، سردرد، کمردرد، درد دندان، کرامپ های عضلانی، درد ناشی از کشیدگی رباط ها و پیچ خوردن مفاصل و آسیب های کوچک استفاده می شود. . این ۲ نوع مسکن جز داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی هستند .
بعضی افراد برای برطرف کردن دردهای عضلانی، اقدام به خوردن قرص «متوکاربامول» میکنند که این کار میتواند مانع از پیگیری دلیل درد شود. ضمن اینکه خوردن این قرص با آسیب گوارشی همراه است.این قرص شلکننده عضلات است و تا حدودی درد را برطرف میکند. خوردن این قرص در شرایطی که درد ناشی از گرفتگی عروق پاست، میتواند باعث لخته شدن خون در ورید عمقی پا و سکته مغزی شود.
این داروساز متذکر شد : «نوافن،مگافن،رهافن،آسیفن و…» که همگی دارای ترکیب مشابه بوده و حاوی استامینوفن،ایبوپوفن و کافئین هستند را در اولویت انتخاب های خود برای دنداندرد بگذارید. دو ماده اول، استامینوفن و کافئین تاثیر ضددردی خود را روی سردرد و دنداندرد دارند اما پروفن به دلیل خاصیت ضد التهابی که دارد برای دردهای عضلانی- مفصلی استفاده میشود.
جالب است بدانید «پانادول»، همان استامینوفن خارجی است. فقط نامش تغییر کرده است.
وی در پایان خاطرنشان کرد : «ناپروکسن» هم یک دارو ضددرد و التهاب است. به همین دلیل مصرف آن در دردهای عضلانی-مفصلی توصیه میشود.قرص ۵۰۰ میلی گرمی این دارو از این جهت که در داخل روده باز میشود عوارض کمتری برای معده دارد.قابل ذکر است این دارو نسبت به «ایندومتاسین» و «پیروکسیکام» عوارض کمتری دارد.
جام جم آنلاین: