نذری و خیرات در روزهای محرم و ایام سوگواری سرور و سالار شهیدان امام حسین(ع) بسیار رایج است و هر کسی دوست دارد در این زمینه به عذاداران حسینی کمک کند. از آن گذشته نذری دادن از آدابی است که از دیرباز در میان ایرانیان رواج داشته و به خصوص در تاسوعا و عاشورا مردم اعتقاد فراوانی به طبخ غذایی خاص و پخش کردن آن در میان اطرافیان از همسایگان گرفته تا خانواده‌های نیازمند دارند. در این مطلب با 18 غذای مهم که در ماه محرم در شهرهای مختلف ایران آشنا به عنوان نذری پخته و پخش می شود آشنا می شویم.
رشت و خورش فسنجان
مردم این شهر علاقه زیادی به خورش فسنجان ترش دارند و در عروسی و عزا آن را می‌پزند. این خورش با رب انار بسیار ترش تهیه می‌شود و رنگش بسیار سیاه است.
لاهیجان و قیمه چرخ‌کرده
نذری مخصوص این شهر، غذایی به نام قیمه چرخ‌کرده است که تنها تفاوتش با قیمه معمولی، گوشت چرخ‌کرده بسیار سرخ‌کرده‌ای است که در آن می‌ریزند.
مشهد و شله
مردم مشهد غذایی که ظاهری شبیه به حلیم دارد، بیش از همه به عنوان نذری انتخاب می‌کنند. این غذا که با گوشت، لوبیا سفید و چیتی، ماش و نخود پخته می شود و بسیار خوشمزه است.
سمنان و خورش آلوترش
غذایی که شباهت زیادی به خورش قیمه دارد با این تفاوت که در آن آلوهای ترش بومی سمنان می‌ریزند و با برنج در میان مردم پخش می‌کنند.
اراک و آش بی‌بی سه‌شنبه
این آش در تمام ایام سال به عنوان نذری داده می‌شود اما در ماه محرم نیز یکی از انتخاب‌های اول اراکی‌هاست و از آنجا که روزهای سه‌شنبه آن را پخش می‌کنند، به این نام معروف است و اجزای آن متشکل است از نخود، لوبیا، عدس و بلغور. در ضمن، مانند حلیم صبح‌ها میان مردم تقسیم می‌شود.
کاشان و آبگوشت پلو
کاشانی‌ها آبگوشت را بیش از هر غذایی می‌پسندند البته با برنج. در ضمن، این آبگوشت به دلیل استفاده از زردچوبه به جای رب، رنگ زردی دارد و با لوبیای سفید و نخود طبخ می‌شود. البته برخی خانواده‌ها برنجشان را با آبگوشتی که در لابه‌لای آن می‌ریزند دم می‌کنند و به‌صورت یک برنج مخلوط آن را می‌کشند.
اصفهان و بریانی
در میان انواع غذاهای نذری که اصفهانی در ایام محرم در میان مردم پخش می‌کنند، بریانی (یکی از غذاهای سنتی این شهر) نیز دیده می‌شود.
یزد و آش گندم
این آش شباهت زیادی به حلیم دارد. در تهیه آن از نخود، لوبیا، ماش ، گندم و البته گوشت استفاده می‌شود و با پیازداغ و روغن دنبه فراوان آن را طعم‌دار می‌کنند.
کرمان و آبگوشت متنجون
این آبگوشت مخصوص مردم کرمان است و طعمی ترش و شیرین دارد. محتویات این آبگوشت بسیار متنوع است از برگه زردآلو گرفته تا خرما و تکه‌های میوه به و شنبلیله در آن به وجود دارد.
شیراز و شکرپلو
خورش‌قیمه در عاشورای شیرازی‌ها بیش از هر غذای دیگری به‌عنوان نذری پخته می‌شود اما با برنجی به نام شکرپلو. برنجی که با شربت غلیظ شکر و زعفران، آبکش می کنند و آن را دم می‌دهند و با خلال‌های پسته و پرتقال سرو می‌کنند.
اردبیل و بیچاخ قیمه
این غذای اردبیلی با گوشت قیمه شده و پیازداغ فراوان و خلال بادام تهیه می‌شود. در پایان کار، به تعداد نفرات تخم‌مرغ در غذا شکسته می‌شود تا حسابی در میان این خورش خودنمایی کند.
خوی و آش هدیح
این آش که به آن هدیک هم می گویند شباهت زیادی به آش دندونک یا آشی که برای بچه‌هایی که تازه دندان درمی‌آورند طبخ می‌شود، دارد البته با کمی تفاوت. اینکه تقریبا سفت و لایه‌لایه است و با نخود و گندم پخته شده در شیر و آب بسیار کم در ظرفی ریخته می‌شود و سپس لایه‌ای از کشمش تفت داده شده و گردوی خرد شده به آن می‌افزایند.
تبریز و چلوگوشت هویج
این غذا را با گوشت‌های قیمه‌شده و هویج رنده‌شده فراوان می‌پزند و البته با برنج به عنوان نذری پخش می‌کنند.
زنجان و حلیم
این حلیم با حلیم‌های عادی کمی تفاوت دارد؛ اول اینکه نکوبیده است و تمام بنشنی که در آن به کار رفته می‌توان دید، دوم اینکه با شکر میل نمی‌شود و به آن روغن حیوانی فراوان اضافه می‌شود.
قزوین و قیمه‌نثار
قیمه‌نثار غذای خاص قزوینی‌هاست و در مراسم عزاداری روز عاشورا از اولین انتخاب‌ها برای نذری‌دادن است. ما هم در شماره‌های پیشین این غذا را به‌طور مفصل در صفحه غذای ایرانی معرفی کرده‌ایم.
خرم‌آباد و عدس‌پلو
ساکنان این شهر بیش از همه عدس‌پلو را به عنوان غذای نذری انتخاب می‌کنند البته با خرما و کشمش فراوان. در ضمن، به جای شله‌زرد که در بیشتر شهرها باز هم مردم آن را نذری می‌دهند، در این شهر فقط حلوا به عنوان نذری پخش می‌شود.
دزفول و قیمه نخودی
در این خورش قیمه به جای لپه معمولی، لپه نخود می‌ریزند. دزفولی‌ها معتقدند طبخ قیمه با لپه نخود خیلی بهتر است زیرا هم نخود را خیس کرده و پوستش را می‌گیرند بنابراین نفخ نمی‌آورد و هم مزه بهتری دارد.
اهواز و خورش سبزی
در روز عاشورا، بیشتر مردم این شهر خورشی به نام خورش سبزی برای نذری دادن انتخاب می‌کنند. این خورش با سبزی بسیار سرخ‌شده و لوبیای‌سفید تهیه می‌شود و کمی شبیه به خورش قورمه‌سبزی است.
منبع: ashpazi.ir
