حالا دیگر مینادکس, سانستول, کیدی‌کر, میم, پدیاویت, زینک پلاس, ب‌کمپلکس و برای مادران ایرانی نام‌هایی آشنا و برای بچه‌های ایرانی طعم‌هایی آشنا هستند. خب، بعضی از والدین با خودشان فکر می‌کنند هر چه بیشتر از این مکمل‌ها به کودک‌شان بدهند، فرزندشان زودتر رشد می‌کند و قوی‌تر و باهوش‌تر می‌شود بنابر این حاضرند هزینه‌های بالایی را بپردازند و برای کودک‌شان مکمل تهیه کنند. اما آیا این کار صحیح است؟ آیا بچه‌های سالم به مکمل نیاز دارند؟ آیا مصرف مکمل راه و رسم خاصی دارد؟ اصلا کودکی که مکمل مصرف می‌کند باید تحت نظر پزشک باشد؟
مکمل‌های ضروری را بشناسید
آن‌هایی که هنوز مادر نشده‌اند شاید ندانند که همه کودکان از همان اوایل زندگی، باید حتما 2 مکمل خاص را مصرف کنند: قطره آهن و ویتامین AD. همه نوزادان ایرانی باید از 15 روزگی تا 2 سالگی، روزی 25 قطره مولتی ویتامین یا ویتامین AD دریافت کنند. قطره آهن هم از پایان 6 ماهگی، یعنی همزمان با تغذیه تکمیلی باید شروع شده و تا پایان 2 سالگی ادامه پیدا کند. مقدار لازم این قطره هم بین 10 تا 15 قطره در روز است.
اگر برای فرزند شما مکمل تجویز شده باشد موقع خرید مکمل در داروخانه با چند نوع مختلف آن مواجه شوید، از کجا می‌فهمید کدام بهتر است؟ آیا قیمت بالاتر به معنی خاصیت بیشتر است؟ پاسخ شما این است که معمولا تفاوت زیادی بین مکمل‌ها به جز قیمت آن‌ها وجود ندارد! و همیشه هم قیمت بالاتر به معنای فایده بیشتر نیست. گاهی تنها دلیل گرانی یک مکمل نظیر هر کالای دیگری، وارداتی بودن آن و هزینه‌های تعرفه‌ای و گمرکی و سودجویی است و این ضرورتا به معنی کیفیت بهتر نیست. صد البته مارک‌های مشهوری در دنیا وجود دارند که بسیار خوشنام هستند و کیفیت عالی هم دارند و این 2 موضوع با هم مغایرت ندارند. شاید راه بهتر، مصرف یک نوع مکملی باشد که به تجربه دیده‌اید کودک‌تان با آن راحت‌تر است و به قول مادرها به کودک می‌سازد!
همه بچه‌ها باید مکمل آهن و ویتامین AD بخورند؟
شیر مادر بین تمام شیرها فقیرترین شیر از نظر مقدار آهن است و از طرفی ذخیره آهن بدن شیرخواران در 6 ماه اول زندگی‌شان به اتمام می‌رسد. بنابراین حتما باید بعد از 6 ماهگی، به کودکان آهن داده شود. کمبود آهن با مشکلات رفتاری، هوشی و حرکتی-عضلانی در کودکان ارتباط دارد و باعث اختلال در رشد کودکان می‌شود. 2 ویتامین A وD هم به این دلیل که نقش بی‌نظیری در رشد کودک دارند و مقدار آن‌ها نیز در شیر مادر کم است، باید به شکل قطره به کودکان داده شوند اما یک نکته مهم که حتما باید دانست این است که شما نباید مصرف قطره را تا هر زمان که دل‌تان خواست ادامه دهید.ادامه مصرف این مکمل‌ها به میزان نیاز و درجه کمبودشان در بدن کودک و کمبود این ویتامین‌ها و آهن در غذای کودک بستگی دارد. همچنین اگر به هر دلیلی نتوان آن‌ها را از طریق غذای معمولی برای کودک تامین کرد، آن وقت است که با صلاحدید پزشک می‌توان مصرف آن‌ها را باز هم ادامه داد.
بچه‌های بالای 2 سال هم مکمل می‌خواهند؟
این روزها بازار پر از مکمل‌های رنگارنگ با اسم‌ها و قیمت‌های متفاوت است که به‌شدت تبلیغ می‌شوند. همچنین در بین مادران باب شده که بدون توجه به نیاز کودک و بدون مشورت با پزشک هر نوع مکملی را سرخود به بچه‌شان می‌دهند اما برای کودکان طبیعی و سالم که بیشتر از 2 سال دارند، مکمل خاصی لازم نیست. وقتی صحبت از مکمل خاصی می‌شود پی بردن به نیاز به آن مکمل خاص از عهده افراد غیرمتخصص و مادران خارج است. این رویه درستی نیست که صرفا از روی احتیاط به کودکان مکمل ویتامین و مواد معدنی بدهیم، آن هم با این تصور نادرست که مکمل‌ها اگر مفید نباشند ضرر که ندارند! مطالعات نشان می‌دهد، مصرف زیاد و غیرضروری ویتامین‌ها و مواد معدنی در کودکان آن‌ها را با نیاز بیشتر در بزرگسالی مواجه می‌کند و این خیلی بد است.
چگونه بدمزه‌ها را خوشمزه کنید؟
بعضی از مادران می‌گویند قطره‌های آهن ایرانی بدمزه‌اند ولی قطره‌های خارجی خوشمزه‌ترند و بچه‌ها راحت‌تر آن‌ها را می‌خورند، برای این‌که بتوانید مکمل‌های ایرانی را خوش‌طعم کنید تا کودک‌تان بخورد، راه‌های زیادی هست. بهترین شیوه حل کردن و چکاندن قطره آهن در آبمیوه‌های گوناگون است. این کار هم جذب آهن را بیشتر می‌کند و هم احساس بد طعمی و تهوع را کم می‌کند. ساده‌ترین کار اضافه کردن 2، 3 قطره آب لیموترش است. فقط کافی است یک بار قطره آهن را در نصف استکان آب سیب یا پرتقال (یا هر نوع آبمیوه) بچکانید و به کودک بدهید تا ببینید کودک به چه راحتی و لذتی آن را مصرف می‌کند!
مکمل هم تجویز می‌خواهد؟
همان‌طور که گفتیم، اصولا خودسرانه مکمل دادن به کودکان کار اشتباهی است. تجویز مکمل‌ها می‌تواند توسط متخصص اطفال یا متخصص تغذیه یا یک پزشک که در زمینه تغذیه کودکان فعالیت کرده صورت پذیرد. اصولا کودکان بنا به دلایل متعددی از جمله پیگیری رشد بدنی (وزن و قد) و تکاملی (زمان پدیدار شدن مهارت‌های گفتاری، حرکتی و…) باید زیرنظر پزشک باشند. از آنجایی‌که کودکان نه تنها سرمایه خانوادگی بلکه سرمایه‌های ملی نیز هستند بهتر است مادران دائما نزد پزشکان یا متخصصان مختلف تغذیه نروند بلکه یک متخصص تغذیه یا پزشک مشخص داشته باشند به‌طوری‌که پرونده کاملی برای کودک‌شان تشکیل شده و همان پرونده پیگیری شود. به این ترتیب به راحتی میتوانید رشد کودک‌تان را پیگیری کنید و اگر نیازمند مصرف مکمل‌های مختلف غذایی بود، دستور آن را از متخصص فرزندتان بگیرید و تحت نظر او دادن مکمل را ادامه دهید.
