طول عمر هرکس ارتباط مستقیمی با شیوه زندگی وی دارد. به گفته محققان مردم ایران اغلب مردمانی بدون دارو هستند و وقت خاصی را به ورزش کردن اختصاص نمی دهند همچنین آنها اهمیتی به سالم بودن غذای مصرفی خود نمی دهند و تمامی اینها سبب کاهش طول عمر این مردم است.
مرگ‌های غیرواگیردار هم‌اکنون سلامت ایرانی‌ها را تهدید می‌کند. همزمان وزارت بهداشت گزارش داده سکته‌های قلبی و مغزی در ایرانی‌ها 10 سال کمتر از میانگین جهانی است به‌طوری که سالانه 95 هزار نفر بر اثر سکته‌های قلبی و مغزی فوت می‌کنند.
این اتفاق در شرایطی است که براساس بررسی‌های صورت‌گرفته، سبک زندگی ایرانی‌ها بیشترین دلیل افزایش سکته‌های قلبی و مغزی و انواع سرطان‌هاست. کم‌تحرکی، چاقی، تغذیه کنترل‌نشده، استرس‌های فردی و اجتماعی، مشکلات اقتصادی، مصرف دخانیات و … ریسک فاکتور‌هایی است که باعث می‌شود سن سکته‌های قلبی و مغزی در ایران پایین بیاید.
با این حال، معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی می‌گوید: از مجموع کسانی که بر اثر سکته‌های قلبی و مغزی در کشور می‌میرند، 35 هزار نفر زیر 55 سال سن دارند.
او در ارتباط با وضعیت بیماری‌های غیرواگیر به‌ویژه سکته‌های قلبی و سرطان در کشور، افزود: علت بیش از 82 درصد از مرگ‌و‌میر، معلولیت و ناتوانی‌ها در کشور، بیماری‌های غیرواگیر است.
وی اظهار کرد: به‌طور تقریبی 50 درصد بیماری‌های غیرواگیر در کشور ناشی از سکته‌های قلبی و مغزی (بیماری‌های عروقی) است که 80درصد این بیماری‌ها قابل پیشگیری هستند. ملک‌زاده افزود: در شرایط کنونی کشور می‌توان تا 50 درصد از وقوع این سکته‌ها پیشگیری کرد که این موضوع یکی از مهم‌ترین دستور کارهای وزارت بهداشت برای انجام کارهای پژوهشی ابتدا در مقیاس کوچک بوده که هم‌اکنون در چند استان در دست انجام است.
وی ابراز امیدواری کرد در آینده نزدیک با اجرای برنامه ملی پیشگیری از سکته‌های قلبی و مغزی در سطح کشور بتوان امید به زندگی را هم در بدو تولد و هم در مردان و زنان به بالای 80 سال افزایش داد. این مسئول، علت‌های اصلی وقوع سکته‌های قلبی و مغزی در ایران را چاقی، دیابت و بی‌تحرکی ذکر کرد و گفت یکی از شاخص‌هایی که به تازگی تعریف شده این است که ایرانی‌ها کمترین تحرک فیزیکی را نسبت به اغلب کشورهای دنیا دارند. وی بیان کرد: وضعیت بیماری‌های سکته‌های قلبی و مغزی در تمامی استان‌های کشور مشابه بوده و در این میان می‌توان گفت در برخی استان‌ها مانند قسمت‌هایی از جنوب استان فارس و خوزستان مقداری بیشتر از مناطق دیگر است. ملک‌زاده افزود: علت اصلی بروز سکته‌های قلبی و مغزی در این استان‌ها چاقی، پرخوری و بی‌تحرکی بوده و درصد کمی نیز جنبه ژنتیکی داشته است.
مصرف تریاک و مواد مخدر از عوامل مؤثر ایجاد سرطان در ایران
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با تأکید بر اینکه در مورد سرطان با اطمینان باید گفت میزان شیوع آن در ایران از متوسط جهانی پایین‌تر است، ادامه داد: در دنیا به ازای هر صد هزار نفر 185 مورد سرطان اتفاق می‌افتد که این عدد در ایران 140 مورد است. وی اظهار کرد: موضوع مهمی که وجود دارد، این است که جامعه ایران در حال پیر‌شدن است و هر چقدر سن افراد بالا می‌رود، احتمال ابتلا به سرطان نیز بیشتر می‌شود. ملک‌زاده افزود: بر‌این‌اساس پیش‌بینی می‌شود با توجه به افزایش سن در آینده، شیوع سرطان در ایران افزایش یابد و برای پیشگیری باید آماده باشیم.
وی بیان کرد: 40 درصد سرطان‌ها قابل پیشگیری بوده و یکی از بهترین و مؤثرترین راه‌های پیشگیری از سرطان این است که افراد چاق نشوند و 35 درصد سرطان‌ها با چاقی و پرخوری ارتباط دارد. این مسئول ادامه داد: یکی از عوامل مؤثر در ایجاد سرطان در ایران مصرف تریاک و مواد مخدر است. وی تصریح کرد: انواع مواد مخدر به‌ویژه تریاک باعث ابتلا به سرطان می‌شود و مطالعه‌ای که در ایران شده مربوط به افرادی است که بالای 40 سال دارند و تریاک مصرف می‌کنند.
به گفته وی، مصرف تریاک به صورت مستمر هفته‌ای سه بار، میزان سرطان مری را 2,5 برابر، سرطان معده را سه برابر، سرطان لوزالمعده را 3,5 برابر، سرطان ریه را سه برابر و سرطان مثانه را چهار برابر می‌کند. ملک‌زاده افزود: در ایران در مردان سرطان معده و در زنان سرطان سینه شیوع بیشتری دارد. وی خاطرنشان کرد: سرطان معده در استان‌های شمال‌غرب به‌ویژه استان‌های آذربایجان شرقی و غربی و اردبیل شیوع بیشتری دارد که 50 در صد هزار نفر در مردان و 25 در صد هزار نفر در زنان است.
ایرانی‌ها نمک بیشتری مصرف می‌کنند
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، ادامه داد: مهم‌ترین علت بیماری‌های مزمن که در رأس آنها سکته‌های قلبی و مغزی هستند، رژیم غذایی نامناسب است که اولین عامل خطر به‌شمار می‌رود. او اظهار کرد: رژیم غذایی در ایران، به این صورت است که بیشتر مردم بیش از نیاز بدنی خود غذا مصرف می‌کنند و براساس آمارها، رقمی حدود 30 درصد از غذای مصرفی مردم را نان و برنج تشکیل می‌دهد.
ملک‌زاده افزود: تحرک، ورزش و فعالیت بدنی، به‌دلیل گسترش زندگی ماشینی در مردم کم شده که این دو عامل، به چاقی افراد منجر شده است و در نتیجه، هم‌اکنون 67 درصد ایرانی‌ها چاق هستند یا اضافه‌وزن دارند. او ابراز کرد: شیوع بیماری دیابت، وضعیتی شتابان در کشور دارد به‌طوری‌که حدود 10 درصد مردم ایران
دیابت دارند که باید دارو مصرف کنند و علاوه بر آن، حدود 25 درصد مردم ایران، شرایطی دارند که امکان ابتلا به این بیماری در سال‌های آینده برای آنها وجود دارد.
این مسئول ادامه داد: با نگاهی به جمعیت ایرانی‌های بالای 55 سال نیز می‌توان گفت، نزدیک به 50 درصد آنان فشار خون دارند. ملک‌زاده افزود: چربی‌خون بالا در 40 درصد ایرانی‌ها وجود دارد و مجموعه این عوامل، ریشه در تغذیه، به‌ویژه مصرف نمک دارد؛ مصرف مجاز نمک، 2,5 گرم در روز است و این درحالی است که ایرانی‌ها حداقل 9 گرم نمک در روز مصرف می‌کنند و علت اینکه افراد در سن بالای 55 سال، به فشارخون مبتلا می‌شوند، مصرف زیاد نمک است.
او یادآوری کرد: اینها عوامل اصلی‌ای است که افراد را مستعد به مرگ‌های زودرس قلبی می‌کند. به گفته این مسئول، 35 درصد سرطان‌ها نیز به علت چاقی و پرخوری است که برای رفع این معضلات، شیوه زندگی سالم، از طریق رسانه‌های گروهی، بیش از گذشته به مردم باید اطلاع‌رسانی شود.
آغاز غربالگری سرطان و سکته در ایران
همزمان با این آمارها، قائم‌مقام معاون وزیر بهداشت، از اجرای بسیج ملی خطرسنجی سکته و سرطان از نیمه‌دوم آبان در واحدهای بهداشتی و درمانی سراسر کشور خبر داد. ناصر کلانتری، با اشاره به اجرای بسیج ملی خطرسنجی سکته و سرطان، اظهار کرد: این برنامه از نیمه دوم آبان در واحدهای بهداشتی و درمانی کشور اجرا می‌شود و درحال‌حاضر مشغول آموزش پزشکان، مراقبین سلامت، تدوین برنامه مداخله‌ای و تجهیز مراکز هستیم.
او افزود: براساس اجرای این طرح، افراد به چهار دسته تقسیم می‌شوند و کارت‌های سبز، زرد، قرمز و نارنجی برایشان صادر می‌شود؛ به‌طوری‌که کارت سبز مربوط به افرادی بوده که زیر 10 درصد احتمال بروز بیماری قلبی، سکته و سرطان در آنها وجود دارد.
قائم‌مقام معاون وزیر بهداشت، ادامه داد: به افرادی‌که دارای کارت سبز هستند، توصیه می‌کنیم ادامه زندگی خود را به همین روشی که داشته‌اند، طی کنند. کارت زرد، مربوط به کسانی بوده که بین 10 تا 20 درصد احتمال خطر ابتلا به بیماری قلبی، سکته و سرطان در آنها وجود دارد و این افراد باید هر سه ماه یک‌بار، وضعیت آنها کنترل شود. به گفته کلانتری، کارت نارنجی نیز مربوط به کسانی بوده که احتمال خطر این بیماری‌ها در آنها بیشتر از 20درصد بوده و این افراد به پزشک ارجاع داده می‌شوند؛ همچنین پیگیری سه ماهه برای آنها توصیه شده و رژیم، مشاوره رفتاری و درمانی برایشان پیش‌بینی می‌شود.
او اضافه کرد: دسته چهارم، افرادی هستند که از سوی مراقبین سلامت به آنها کارت قرمز ارائه می‌شود، این بیماران باید فورا به پزشک ارجاع داده شوند چون احتمال بروز بیماری‌هایی مانند سکته، سرطان و بیماری‌های قلبی در آنها بالاتر از 30 درصد است.
منبع: دکتر سلام
