سالمندان نیز مانند هر شخص دیگری احتیاج به تنوع و زندگی شاد دارند. متاسفانه به دلایل مشغله های کاری بسیاری از اوقات افراد ، آنگونه که باید ، به پدر و مادر خود رسیدگی نمی کنند. این موضوع باعث بروز افسردگی و ناراحتی در سالمندان می شود.
عده زیادی معتقدند که این بیماری، از عوارض اجتناب ناپذیر سالمندی است و درمان خاصی برای آن وجود ندارد ولی این نظر، از لحاظ علمی هیچ جایگاهی ندارد. بروز افسردگی مانند بسیاری از بیماری ها و اختلال های روانی به عواملی نیاز دارد که آن را تقویت کنند.
در واقع این خود افراد هستند که با کنترل یا کنترل نکردن عوامل ایجاد کننده افسردگی، از بروز آن جلوگیری یا آن را تقویت می کنند. در عین حال عواملی نیز وجود دارند که خطر ابتلا به افسردگی را کاهش می دهند و توجه بیشتر به آنها می تواند به شادابی و سرزندگی افراد سالمند کمک کند.
تحقیقات متعدد روان شناسی نشان داده که سلامت روانی سالمندان ارتباط مستقیمی با حفظ سلامت جسمی آنها دارد. بنابراین می توان با حفظ سلامت جسمی سالمندان تا حدود زیادی از کناره گیری شان از زندگی عادی جلوگیری کرد. از سوی دیگر، افراد در سنین سالمندی معمولا با یادآوری تلاش ها، زحمت ها و دستاورد گذشته شان، حس مفید بودن می کنند. پس می توان با بها دادن به این زحمت ها برای حفظ توانایی های فرد سالمند به سلامت روانی وی کمک کرد. متأسفانه در حال حاضر گاهی شاهد هستیم که فرزندان فرد سالمند برای احترام یا اظهار توجه به والدین سالخورده خود سعی می کنند همه کارها را خودشان انجام دهند تا زحمتی به او ندهند. شاید به جای این کار بهتر باشد که اطرافیان سالمند به او کمک کنند تا او بتواند کارهایش را به تنهایی انجام دهد و از خود مراقبت کند.
با توجه به این موارد راهکارهایی وجود دارد که خود فرد سالمند و اطرافیان او می توانند با به کارگیری این روش ها، از انزوا و افسردگی او جلوگیری کنند.
فعالیت های شناختی
این فعالیت ها باعث می شود ذهن فرد سالمند همواره فعال باشد و دچار افسردگی، مشکلات شناختی و عدم تمرکز نشود. مطالعه، پیگیری برنامه های تلویزیونی، حل جدول و انجام بازی های فکری از معمول ترین فعالیت های شناختی هستند که می توان برای فرد سالمند در نظر گرفت تا به این وسیله از عوارض سالمندی جلوگیری کرد.
فعالیت های رفتاری
برخی فعالیت های رفتاری می تواند زندگی سالمندان را پویاتر و شادتر کند:
ورزش: اگرچه این افراد با توجه به موقعیت سنی خود در انجام برخی فعالیت ها و ورزش حرفه ای دچار محدودیت هستند ولی انجام ورزش های ساده ای مثل پیاده روی، روحیه آنها را تغییر خواهد داد و باعث شادابی شان می شود.
مراقبت کردن از کودکان: بیشتر افراد گمان می کنند سپردن مسوولیت نگهداری از کودکان (نوه ها) به پدر و مادر، آنها را دچار زحمت می کند و به همین دلیل از این کار خودداری می کنند در صورتی که انجام همین کار در فرد سالمند حس مفید بودن را القا می کند.
یادگیری مهارت های جدید: بارها شاهد این موضوع بوده ایم که بسیاری از والدین سالخورده ما در استفاده از برخی وسایل مانند تلفن همراه یا رایانه دچار مشکل بوده اند و ما این کار را برای آنها انجام داده ایم. اما به جای آن می توانیم این کار را به عنوان یک مهارت جدید به آنها آموزش دهیم. افراد سالمند خود نیز می توانند مهارت های جدیدی را برای خود بیابند. آموزش یک رژیم جدید غذایی یا شرکت در کلاس های مختلف آموزشی، یادگیری رایانه و… هریک می توانند به عنوان یک مهارت جدید فرد سالمند را به صورت فعال در جریان فعال زندگی قرار دهد.
فعالیت های اجتماعی
علاوه بر فعالیت های شناختی و رفتاری که بیشتر فعالیت های فردی را شامل می شود، برنامه زندگی فرد سالمند باید طوری باشد که او همچنان با اجتماع و مردم در ارتباط باشد:
مسافرت های دسته جمعی: شرکت در مسافرت های گروهی (اعم از اینکه با گروه همسالان باشد یا نه) می تواند فرد سالمند را همچنان در جمع مردم قرار دهد. فرد در این حالت می تواند به قابلیتی که تا به حال به دلیل مشغله های کاری آن را از دست داده، دست پیدا کند و این موضوع را به عنوان یک قابلیت در سنین سالمندی مورد توجه قرار دهد.
شرکت در فعالیت های خیریه: توانایی کمک به دیگران و مفیدبودن در این زمینه حسی است که همواره در افراد مختلف جامعه وجود دارد. انجام فعالیت های خیریه باعث می شود فرد سالمند همچنان خود را در جریان طبیعی جامعه حس کند و احساس فعال بودن داشته باشد.
دید و بازدید: این دید و بازدید می تواند با گروه دوستان، خانواده و حتی بازدیدهای عمومی باشد مثل بازدید از شیرخوارگاه ها، آسایشگاه ها و…
این طور می توان گفت که مهم ترین نکته برای جلوگیری از افسردگی در سالمندان تاکید و توجه بر قابلیت ها و توانایی های آنهاست تا خود را از محیط پیرامون خود دور نبینند و سالمندی خود را با ازکارافتادگی هم معنا ندانند.
مطالب مفیدی بودند???