یکی از شایع ترین و دردسر ساز ترین نوع اضطراب ها ، اضطراب اجتماعی است. در این حالت فرد در هنگام مواجه شدن با اجتماع دچار ترس و اضطراب بیش از اندازه می شود. این موضوع می تواند زندگی اجتماعی او را تحت شعاع قرار دهد.
موقعیت های اضطراب زا
اضطراب اجتماعی تابعی از شرایط و وضعیت های اجتماعی است که برخی از این موقعیت ها برای فرد تولید اضطراب شدید می کند. از جمله می توان به موقعیت هایی اشاره کرد که فرد مورد ارزیابی و قضاوت دیگران است؛ وضعیت هایی که فرد با افراد غریبه روبه رو می شود، در موقعیت هایی که کانون توجه قرار می گیرد یا اینکه در وضعیت های معاشرت و هم کلامی با جنس مخالف قرار می گیرد.
تشخیص این اختلال خاموش
اضطراب اجتماعی معمولا جدی گرفته نمی شود یا با اختلالات دیگری مثل افسردگی اشتباه گرفته می شود، از این رو این نوع اختلال به گونه ای خاموش است و تشخیص آن نیازمند کمک بیمار به درمانگر است. البته جهت تعیین شدت اضطراب اجتماعی و رفتارهای اجتنابی در افراد مشکوک پرسشنامه هایی طراحی شده که در این زمینه کارساز است.
درمان
اجتناب از موقعیت های اجتماعی، دارای پیامد های منفی در زندگی کاری، اجتماعی و مالی فرد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی است اما کمک های درمانی مناسب نتایج خوب و موثری برای درمان این اختلال است. این دسته از افراد می توانند از خدمات درمانی از جمله روان درمانی و دارو درمانی بهره گیرند تا از آثار سوء اضطراب اجتماعی بر زندگی خود پیشگیری کنند. اگر شما هم یکی از افرادی هستید که در موقعیت های اجتماعی مضطرب می شوید موارد زیر را حتما به خاطر داشته باشید:
یکی از راه های مبارزه با آن چیزی که شما را می ترساند این است که با آن مواجه شوید. معمولا وقتی فردی از چیزی اضطراب دارد سعی می کند از آن دوری کند که این موضوع، مشکل را شدیدتر می کند. اجتناب از آن چیزی که شما را ناراحت می کند فایده ای ندارد. به جای آنکه از آن فرار کنید بهتر است با آن روبه رو شوید.
بهتر است فهرستی از موقعیت هایی که شما را می ترساند تهیه و سعی کنید به تدریج از فعالیت های آسان به فعالیت های سخت تر برسید و تلاش کنید که هرکدام از این موقعیت ها را چندین بار تکرار کنید که اضطراب تان کاهش یابد.
بخشی از دلیل اینکه عده ای از افراد موقعیت های اجتماعی را مشکل می یابند، این است که یا فاقد مهارت های اجتماعی و محاوره ای هستند یا در به کار بردن آنها مشکل دارند. در این گونه موارد می توانید از موقعیت های اجتماعی برای تمرین هرچه بیشتر این مهارت ها استفاده کنید اما به خاطر داشته باشید که برای شروع سعی کنید که از جمع های کوچک تر و صمیمی تر شروع کنید.
سعی کنید در تمام مدتی که مواجهه را انجام می دهید حواس تان باشد که ممکن است در اوایل شروع فعالیت های اجتماعی اضطراب تان بیشتر شود، قلب تان تندتر بزند و عرق کنید، اما به فعالیت خود ادامه دهید و به خود بگویید همه انسان ها حتی بهترین سخنرانان و بازیگران در ابتدای فعالیت خود دچار اضطراب می شوند.
ممکن است هنگامی که می خواهید دست به کاری بزنید فکر کنید که بقیه افراد می فهمند که شما مضطرب شده اید، اما به خاطر داشته باشید که افراد به درستی از حالات درونی یکدیگر مطلع نیستند و نمی دانند که درون فرد مقابل چه می گذرد.
هنگامی که در موقعیتی ترسناک قرار گرفته اید و احساس می کنید که علایم قبلی مثل لرزش دست، تپش قلب و لرزش صدا به سراغ تان می آید، سعی کنید حواس تان را به چیزی بیرون از خود معطوف کنید.
فنون آرام سازی عضلانی را بیاموزید، تمرین کنید و در آن مهارت یابید. اگر مواجهه با موقعیت های ترسناک برایتان خیلی سخت است، می توانید ابتدا از تجسم ذهنی آن موقعیت همراه با آرام سازی استفاده کنید و سپس در موقعیت واقعی تمرین کنید.
اگر پیش از تمرین مواجه شدن با موقعیت ترسناک، واکنش خود و عواقب ناگوار پس از آن را پیش بینی کنید، خواهید فهمید که این پیش بینی ها به ندرت درست از آب درمی آیند.
و در آخر همیشه به خاطر داشته باشید که به علت ترس و اضطراب از برخی موقعیت ها خود را سرزنش نکنید، زیرا سرزنش کردن، مانع مواجهه شما با موقعیت های جدید می شود و همین امر باعث تداوم اضطراب تان خواهد شد.