وجود خون در مایع منی از قرنها پیش در کتب مختلف گزارش شده، ولی در دو دهه اخیر به علت پیشرفت در روشهای تصویربرداری، تشخیص علل آن بیشتر از گذشته امکانپذیر شده است.
در بدن مرد دو عضو کوچک پشت پروستات در عمق لگن وجود دارد که کیسههای منی نامیده میشوند و محل ذخیره منی تولید شده در بدن مرد هستند. از طرفی درست مثل پروستات، رشد و نگهداری کیسههای منی بشدت وابسته به هورمون مردانه یعنی تستسترون است.
ابعاد کیسههای منی نیز با سن مرد رابطه دارد و ربطی به تعداد موارد انزال ندارد. مایع منی خونی در هر سنی میتواند اتفاق بیفتد، اما در سنین زیر 40 سالگی تقریبا همیشه خوشخیم است.
در مردان مسن تر گاهی علت مایع منی خونی یک بدخیمی یا سرطان است. در عین حال بیشتر مردان مبتلا به مایع منی خونی دارای حملات مکرر هستند و هر مردی بیش از ده بار دارای مایع منی خونی باشد، نیاز به بررسی کامل دارد.
مایع منی خونی اغلب ناشی از یک التهاب در پروستات یا کیسههای منی است. البته این بیماری اغلب خود محدود شونده است و ظرف یک تا دو ماه برطرف میشود. اگر وجود خون در مایع منی بیش از دو ماه طول بکشد، حتما به بررسی نیاز دارد.
به عنوان مثال بسیاری از موارد مایع منی خونی ناشی از بیماریهای پروستات هستند. یکی از اقدامات، نمونه برداری یا بیوپسی از پروستات است که به دنبال آن 30 درصد مردان دچار وجود خون در مایع منی خواهند شد. در عین حال، یکی از علائم سرطان پروستات وجود خون در مایع منی است؛ یعنی حدود 6 درصد بیمارانی که مبتلا به مایع منی خونی هستند، سرطان پروستات دارند. اتساع عروق پروستات نیز میتواند سبب مایع منی خونی شود که به آن تلانژیکتازی پروستات میگویند.
برای تشخیص این بیماری، بیمار باید بلافاصله بعد از یک نعوظ سیستوسکوپی شود. یکی دیگر از علل مایع منی خونی، وجود پروستاتیت یا التهاب پروستات است که میتواند عفونی یا غیر عفونی باشد. بنابراین بیمارانی که دارای علائم پروستاتیت هستند و مبتلا به مایع منی خونی میشوند، باید ابتدا پروستاتیت آنها درمان شود. وجود سنگهای ریز در داخل نسج پروستات و کیستهای متسع پروستات هم در برخی مواقع سبب مایع منی خونی میشوند. از طرفی عفونت مجرای ادرار که اغلب منشا بیماریهای آمیزشی دارد و کیست، تنگی، پولیپ و زگیل داخل مجرا از جمله بیماریهای مجرای ادرار هستند که سبب مایع منی خونی میشوند.
40درصد علت موارد مایع منی خونی عفونتها هستند؛ سل، ایدز و سیتومگالو ویروس. در عین حال 30درصد بیمارانی که دارای سل دستگاه ادراری هستند، مبتلا به مایع منی خونی نیز خواهند بود. عفونتهای آمیزشی مثل تبخال تناسلی، کلامیدیا، آنتروکوکها و کیست هیداتیت را هم نباید در بروز این مشکل نادیده گرفت. در هفته آینده به سایر علل و درمانهای شایع میپردازیم.
منبع: دکتر سلام