بارداری، تغییرات هورمونی و آکنه
در دوران بارداری تغییرات عمده هورمونی داریم. در این دوران در بدن جنین، بافت جفت و مادر و هورمون‌های بسیاری ساخته شده و میزان پروژسترون، آندروژن و استروژن به شدت بالا می‌رود. از سوی دیگر غده هیپوفیز مادر، بزرگ شده و ساخت ترکیبات هورمونی در آن افزایش پیدا می‌کند. حتی NSH که تامین‌کننده ملانوسیت است و عامل سیاه‌شدن دور پستان و خط شکم و… است نیز در بدن بالا می‌رود.غده فوق‌کلیوی مادر نیز تولید آندروژن و کورتیزون را افزایش می‌دهد و همه این مسائل با هم محیط هورمونی بسیار مناسبی برای تغییرات شدید پوست و مو به وجود می‌آورد. یکسری از خانم‌ها وقتی باردار می‌شوند مبتلا به آکنه هستند اما برخی دیگر هرگز مبتلا نبوده‌اند و در دوران بارداری به آن مبتلا می‌شوند. افرادی که قبل از بارداری مبتلا به آکنه بوده‌اند در دوران بارداری آکنه آنها فروکش می‌کند اما گاهی نه‌تنها این اتفاق نمی‌افتد بلکه در برخی افراد که هرگز مبتلا به آکنه نبوده‌اند جوش‌های آکنه بروز می‌کند.دلیل این موضوع افزایش هورمون‌های مردانه یا همان آندروژن است. گیرنده‌های این هورمون در پوست بالاست. وجود میزان بالای سموم روی پوست به ویژه در دوران بارداری و ترکیب این دو با هم باعث ایجاد آکنه می‌شود. گاهی خانم‌ها «هرپس» بارداری را با آکنه اشتباه می‌گیرند. هرپس بارداری نوعی ضایعه پوستی است که با خارش همراه است و نه‌تنها در صورت بلکه در بدن هم ظاهر می‌شود. عامل این موضوع ضعیف شدن سیستم ایمنی مادر در دوران بارداری است و بیماری با ختم بارداری بهبود می‌یابد. آکنه بارداری مانند بسیاری از تغییرات پوستی دیگر در این دوران موقتی است و بعد از خروج جفت از بدن مادر و ایجاد تعادل در هورمون‌ها به حالت اول بازمی‌گردد. مگر آن‌که مادر قبل از بارداری درمانی برای آکنه دریافت می‌کرده که در این شرایط بعد از زایمان نیز ادامه می‌یابد. آنچه مهم است این‌که درمان‌های معمول آکنه به‌خصوص داروهای آنتی‌آندروژن در دوران بارداری نباید مصرف شود. برخی متخصصان پوست از پمادهای موضعی استفاده می‌کنند که البته موثر نیست و توصیه می‌شود خانم‌های باردار این درمان‌ها را انجام ندهند. بهترین توصیه کاهش مصرف موادغذایی پرچرب است.
برای خانم‌های بارداری که استرس بالایی دارند و شاید این استرس سبب مشکلاتی مانند آکنه در آنها شده چند توصیه برای کاهش فشارهای عصبی و روانی داریم:
۱- از سیستم‌های حمایتی عاطفی و عملی استفاده کنید
همسر خانم باردار باید از نظر عاطفی و اقتصادی همسر خود را حمایت کند. لازم است خانم باردار اگر دچار مشغولیت‌های ذهنی در مورد آینده فرزند شده آن را با همسر خود در میان گذاشته و همسر و نزدیکان او را حمایت کنند.
۲- روابط مناسب را ادامه دهید
برقراری ارتباط تلفنی یا نزدیک با افرادی که احساس‌های خوشایندی منتقل می‌کنند در کنترل استرس موثر است.
۳- بخندید
خنده فرد را از فضای استرس‌زا دور می‌کند. گفتن طنز یا حتی دیدن یک فیلم کمدی می‌تواند تا حد زیادی سبب خوشحالی خانم بادار شود. خنده سبب ریلکس شدن عضلات صورت شده و در کنترل استرس موثر است.
4- هدفتان را بشناسید
یک خانم باردار قرار است فرزندی را به دنیا آورد و او را تربیت کند. پس باید سالم بوده و اعتماد‌به‌نفس بالایی داشته باشد.
منبع: نی نی بان
