گسترش روز افزون عمل های جراحی و میزان استقبال زیاد اکثریت جامعه نسبت به این گونه جراحی ها باعث ایجاد نگرانی ها و دغدغه هایی در زمینه خطرات ناشی از این عمل ها و تغییر سبک زندگی و تفکر شخصی افراد در جامعه شده است.عطش سیری ناپذیر زیباتر شدن و رغبت افراطی برای سپردن صورت به تیغ جراحی های زیبایی از نمونه پدیده هایی به شمار می رود که در یک دهه اخیر بصورت چشمگیری در میان جوانان شایع شده ،موضوعی که در این گزارش بصورت دقیق تری بررسی و موشکافی خواهد شد.
زیبایی و میل به زیبا شدن،امری طبیعی به شمار می رود که در فطرت تمامی انسانها نهفته و نهادینه شده است.
این روحیه مربوط به امروز و دیروز نیست،بلکه از ابتدای خلقت بشری،آنطور که آثار و شواهد نشان می دهد،آدمی علاقه مند به زیبایی و زیبایی آفرینی بوده است.
آرایش و پیرایش با قدمتی کهن و تاریخی گواهی می دهد که پیراستن و زیبا شدن همواره مورد توجه انسان قرار داشته است اما آنچه که در این وادی مخرب و زیان آور به نظر می رسد،افراط و زیاده روی هایی است که برخی برای زیبایی و زیبا شدن لحاظ می کنند.
یکی از نمونه های این ناهنجاری رفتاری،میل فزاینده به جراحی هایی زیبایی در جامعه ایرانی است،طبق آمار غیر رسمی عمدتا جوامع شرقی بیشتر از غربی ها درگیر چنین مسائل و افراط هایی هستند که البته این خود نیز معلول مسائلی است که به آن پرداخته خواهد شد.
آمارها از افزایش جراحی های زیبایی در ایران حکایت دارد و گویا میزان این عمل ها و متقاضیان به انجام چنین جراحی هایی،هفت برابر اروپا و آمریکا است.
*توهم نازیبایی
بطور یقین آنچه که سنگ بنای تصمیم و عزم به انجام جراحی های زیبایی می شود تصور و تلقی بد ریختی یا زیبا نبودن چهره است.
جراحی های زیبایی فی النفسه مطرود و غیرقابل قبول نیست،زیرا بسیار انسان هایی که در اثر سوختگی،تصادفات، سوانح طبیعی و غیر طبیعی و یا از بدو تولد عضوی از چهره و صورتشان دچار تخریب یا ناموزونی می شود با همین جراحی های زیبایی اصلاح می شوند و نقصان های موجود در سیمای آنها پوشش داده می شود.
اما این تمامی ماجرا نیست،بلکه هستند افرادی که با تلقی نادرست از چهره خود به گمان اینکه دچار نازیبایی هستند با صرف هزینه های مادی بسیار مبادرت به جراحی هایی می کنند که بعضا با صدمات جسمی و جانی جبران ناپذیری نیز روبرو می شوند.
توهم بدریختی نوعی از بیماری روحی و روانی است که در میان برخی از متقاضیان انجام عمل زیبایی در ایران مشاهده می شود،متقاضیانی که از قضا تعداد آنها اندک نیز نیست و اکثریت داوطلبان انجام چنین جراحی های زیبا به آن دچار هستند.
فرج ا…پورمرادی روانشناس و آسیب شناس آسیب های اجتماعی در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، با تایید مطلب موضوع فوق عنوان کرد:توهم بدریختی وابسته به یک یا دو عامل نیست و در واقع می توان گفت برای ریشه یابی این معضل روحی و روانی باید به ابعادگوناگون زندگی فرد یا گروه هایی که به آن دچار هستند پرداخته شود.
وی افزود:بصورت جزئی،شرایط خانوادگی فرد و خواستگاه اجتماعی او تاثیر بسزایی در بروز چنین ذهنیی ایفاء می کند.
پور مرادی گفت:عموما افرادی که از اعتماد به نفس قوی برخوردار نیستند و دچار ضعف شخصیتی هستند،بیشتر دچار توهمات بدریختی می شوند.
این روانشناس و آسیب شناس اجتماعی عنوان کرد:در کنار این موارد نباید از نقش تحقیر و قضاوت های اطرافیان در ارتباط با سیما و صورت چنین افرادی به سادگی گذشت.
پور مرادی گفت:اکثر قریب به اتفاق این افراد،حتی پس از انجام جراحی های زیبایی نیز با خود در گیر هستند و نمی توانند گره های ذهنی خود را باز کنند و گمان می کنند پزشک و جراح آنها نتوانسته آنطور که باید جراحی را با موفقیت انجام دهد.
وی افزود:در واقع امر،ایراد از پزشک نیست و اساسا چهره چنین افرادی با نقص و یا مشکل خاصی نیز روبرو نبوده،بلکه این درونیات و افکار آنها ست که با نقصان و نارسایی مواجه است.
*از هجمه های تبلیغاتی تا هموار شدن مسیر ورود به خانه بخت
عبدالرضا نامور،جامعه شناس و آسیب شناس اجتماعی در تشریح علل و عوامل موثر در شیوع پدیده جراحی های زیبایی در جامعه ایران گفت:مادی گرایی یکی از اساسی ترین عوامل تاثیر گذار در افزایش تمایل به جراحی های زیبایی است.
وی افزود:در جامعه ای که مسائل سطحی و ظاهری برجسته و اولویت دار می شود و ارزش های حقیقی و اصیل به حاشیه می رود،افزایش چنین جراحی هایی یا آرایش های افراطی برای زیباتر شدن،تعجب آور نخواهد بود.
نامور گفت: به واقع در چنین فضا و شرایطی،معیارها و شاخص های اولیه بر زیبایی استوار می شود و خصیصه ها و ویژگی های بُنیانی در فرع و حاشیه قرار می گیرند.
این جامعه شناس و آسیب شناس اجتماعی عنوان کرد:عموما جراحی های زیبایی در دختران بیشتر از پسران و آقایان شایع است و در یک تحقیقات میدانی که با عده ای از متقاضیان جراحی های زیبایی انجام شده،مشخص شد که بخش قابل توجهی از این افراد،خوشبختی و آینده زندگی خود را مشروط و منوط به زیبا شدن می پندارند.
وی افزود:چنین ذهنیتی،اغلب در دختران دم بخت و مجرد ظهور و بروز پیدا می کند و ذهنیتی که به آنها غلبه می کند معطوف به این موضوع می شود که با زیبا تر شدن،موقعیت های مناسب تری برای ازدواج نصیب آنها خواهد شد.
نامور گفت:ریشه چنین ذهنیت هایی موید غلبه مادی گرایی در جامعه است و هر آنچه چنین ارزش هایی تقویت شود،مسائل بنیادی و ریشه ای بیشتر در حاشیه قرار می گیرد.
این آسیب شناس اجتماعی عنوان کرد:بطور مثال با کمی دقت در گفتگو های یک مراسم خواستگاری به وضوح مشاهده می شود که عمده مطالبات و مباحث مطروحه در حول محور مادیات می چرخد.
وی افزود:البته عقبه چنین رفتارهایی ریشه در احساس ناامنی و بی ثباتی و هراس از دغدغه های مالی دارد که چنین مسائلی اینچنین در راس هرم و اولویت ملاک های برخی از ازدواج ها قرار می گیرد که تمامی این موارد حکایت از تقویت و غلبه جنبه های مادی بر وجوه معنوی زندگی دارد.
فاطمه حق گو،جامعه شناس و آسیب شناس اجتماعی نیز نقش ماهواره ها و تبلیغات رسانه ای را عاملی موثر در شیوع جراحی های زیبایی قلمداد می کند.
وی افزود:حجم وسیع تبلیغات در خصوص اقلام آرایشی،جراحی های زیبایی هر روز رو به افزایش است و از سویی ارائه شدن مدها و مدل های متعدد و متنوع بصورت روزانه،ناخودآگاه ذهن مخاطبان را به سمت و سوی انجام چنین مواردی می کشاند.
حق گو عنوان کرد:با تکرار مکرر چنین تبلیغاتی،فرد گمان می کند در صورت عدم اقدام به جراحی زیبایی و یا عدم تهیه اقلام و لوازم آرایشی تبلیغ شده از این کاروان و قافله زیبایی عقب می ماند و بطور طبیعی انگیزه ها برای گرایش به چنین مواردی با تقویت مضاعف روبه رو می شود.
*چه باید کرد؟
محمود افراشته،در تشریح راهکارهای مهار موج فزاینده جراحی های زیبایی در جامعه گفت:افزایش سطح مطالعات علمی،اخلاقی و معنوی و کاربست حقیقی و اصولی آن در زندگی می تواند روح جمعی جامعه را در مقابل هجمه های فرهنگی غرب واکسینه و دیدگاه های سطحی گرایانه مانند دغدغه های زیبایی نمایی افراطی با روش های تصنعی همچون جراحی های زیبایی را تضعیف و مغلوب کند.
وی در خاتمه یادآور شد:نقش آموزش و پرورش به عنوان یکی از نهادهای آموزشی در پرورش آحاد جامعه نیز در مهار چنین نگرش هایی بسیار کلیدی و حائز اهمیت است.
منبع/باشگاه خبرنگاران جوان
