کمبود ویتامین ب 12 چه خطراتی برای سلامتی مان در بر خواهد داشت و باعث چه تغییراتی در سلامتی مان خواهد شد برای جبران کمبود این ویتامین مهم از چه مواد غذایی می توانیم کمک بگیریم توصیه های پزشکی موثر در این زمینه کدامند ؟بهتر است بامواد غذایی سرشار از ویتامین ب 12 در ادامه مطلب آشنا شوید و مراقب علائم کاهش آن در بدنتان باشید .
ویتامین B12 که به آن کوبالامین هم گفته می‌شود یکی از ویتامین‌های مفید خانواده‌ی B محسوب می‌شود. بدن ما از طریق مصرف مواد غذایی به خصوص منابع حیوانی این ویتامین را جذب می‌کند. وجود ویتامین B12 برای عملکرد خوب سیستم عصبی و همچنین ساخت خون لازم و ضروری است.
کوبالامین یا همان ویتامین B12 مانند ویتامین‌های دیگر برای عملکرد وظایف بدن لازم است. این ویتامین در بهبود عملکرد بدن و حفظ تعادل سیستم عصبی (رشد و تقسیم سلولی)، جذب گلوسیدها و لیپیدها، سنتز پروتئین و DNA و همچنین ساخت گلبول‌های قرمز نقش فعالی دارد.
مواد غذایی سرشار از ویتامینB12
- جگر گاو پخته
- قلوه، جگر گوساله و بوقلمون
- مغز گوساله
- ماهی تن کباب شده
- زرده‌ی تخم مرغ خام، میگو بخارپز شده، گوشت گوساله، تن ماهی، ماهی ساردین، دل و جگر مرغ، گوشت گاو و گوساله
- کودکان زیر یک سال 0.4 تا 0.5 میکروگرم در روز
- کودکان یک تا سه سال 0.9 میکرو گرم در روز
- کودکان بین 4 تا 13 سال 1.2 تا 1.8 میکرو گرم در روز
نوجوانان بالای 14 سال و افراد بزرگ سال 2.4 میکرو گرم در روز
توجه داشته باشید که زنان باردار و شیرده نیاز بیشتری به این ویتامین دارند. در واقع زنان باردار به 2.6 میکرو گرم و زنان شیرده به 2.8 میکرو گرم ویتامین B12 در روز نیاز دارند.
موارد عدم مصرف:
توجه داشته باشید که مصرف بیش از اندازه‌ی هر ماده‌ی مغذی نیز می‌تواند آسیب رسان باشد. مصرف میزان زیاد کوبالامین هم برای افرادی که از مشکلات قلبی عروقی رنج می‌برند و همچنین افرادی که سکته‌ی قلبی یا انفارکتوس میوکارد داشته‌اند مورد منع مصرف دارد. همچنین باید بدانید که مصرف زیاد این ویتامین می‌تواند باعث افزایش آکنه شده و همچنین مصرف آن با مکمل‌های دیگر می‌تواند باعث بروز تداخل شود. توجه داشته باشید که مصرف برخی از داروها مانند متفورمین، کولشی‌سین یا نئومایسین و مکمل پتاسیم می‌تواند باعث کاهش جذب ویتامین B12 شود.
- همین طور که سن بالا می رود قابلیت بدن در جذب ویتامین B12از غذاها نیز کند می شود. :نخوردن گوشت، استفاده از داروهای خاص – مانند متفورمین ( معمولا برای افراد مبتلا به دیابت نوع 2 یا سندرم تخمدان پلی کیستیک تجویز می شود ) یا برخی داروهای معمول برای سوزش سر دل و حتی کاهش وزن با عمل جراحی همه باعث بالا رفتن خطر کمبود ویتامین B12 می شوند. نتیجه کمبود ویتامین می تواند هر چیزی باشد از خستگی مزمن گرفته تا ضعف بینایی.
- بعد از ظهرها خیلی سخت می توانید بیدار بمانید – حتی اگر شب قبل 8 ساعت خوابیده باشید.خستگی یکی از اولین نشانه های کمبود B12 است. دلیلش هم این است که بدنتان برای ساخت سلول های قرمز خونی متکی به ویتامین هاست، که اکسیژن را به ارگان ها حمل می کنند. بدون اکسیژن کافی در سلول ها احساس خستگی می کنید، مهم هم نیست که چقدر خوابیده باشید. خستگی می تواند چندین معنا داشته باشد، پس فقط به خاطر خستگی مزمن نمی توانید برای خود ویتامین B12 تجویز کنید. پزشکان با مشاهده خستگی و چند نشانه ی دیگر کمبود ویتامین B12 را تشخیص می دهند.
- بدون دریافت اکسیژن از سلول های قرمز خونی، عضلات احساس ضعف می کنند. افرادی که چنین نشانه ای دارند ممکن است فکر کنند مشکل از خستگی یا نخوردن غذای کافی است. اما یک آزمایش می تواند نشان دهد که مشکل اصلی کمبود B12 است. با دریافت B12 این ضعف از بین می رود.
- برخی افراد که کمبود ویتامین B12 دارند می گویند:احساس می کنم یک جریان برق از سر تا پایم در حرکت است. دیگر مواردی که گزارش شده شامل بی حسی و سوزن سوزن شدن می شود. تمام این احساسات عجیب به دلیل آسیب وارد شدن به سیستم عصبی است، که با کاهش اکسیژن در سلول ها تحریک می شود.
- فراموش کار یا حواس پرت شدید، نام دوستتان را به خاطر نمی آورید، شاید نگران شوید که به آلزایمر زودرس مبتلا شده اید، اما گاهی کمبود B12 مقصر اصلی است. دربرخی بیماران که سنشان بالاست گاهی کمبود ویتامین B12 را با آلزایمر اشتباه می گیرند. از چنین بیمارانی تست خون گرفته می شود و همین که کمبود B12 تشخیص داده شد پزشک مکمل ویتامین B12 تجویز می کند تا نشانه ها از بین بروند.
- داشتن سرگیجه یکی دیگر از علام کمبود B12 است. سرگیجه همیشه نمی تواند علامت کمبود ویتامین باشد و بهتر است تشخیص را به پزشک واگذار کنید.
- اگر متوجه شدید که رنگ پوستتان رو به زردی می رود، ممکن است علتش کمبود B12 باشد. وقتی کمبود دارید سلول های قرمز بسیار شکننده و به آسانی شکسته می شوند، که باعث آزاد شدن رنگدانه های بیلی روبین و زرد شدن رنگ پوست می شود.
- زبان صاف و قرمز می شود نصف کسانی که کمبود شدید B12 دارند پاپیل های – برآمدگی های ریز روی زبان — زبانشان را از دست می دهند، مخصوصا آنهایی که دور لبه ی زبان هستند. همچنین بیماران از سوزش زبان نیز شکایت می کنند، مخصوصا در پشت زبان. از آنجا که بیشتر این برآمدگی های ریز حاوی غدد چشایی هستند اگر مقدار زیادی از دست بدهید دیگر حتی غذاهای مورد علاقه تان نیز بی مزه می شوند. در واقع خانم هایی که کمبود ویتامین B12 دارند می توانند راحت تر وزن کم کنند چون غذاها دیگر برایشان طعمی ندارند.
- هر چیز کوچکی باعث گریه یا نگرانی تان می شود بیشتر از هر وقت دیگری احساس اضطراب و پایین بودن دارید؟ کمبود B12 روی خلق و خو نیز تاثیر می گذارد، و فرد را به سمت افسردگی و اضطراب هدایت می کند. پزشکان هنوز به درستی نمی دانند که چرا این کمبود باعث افسردگی می شود، اما شاید دلیلش دخالت B12 در سنتز مواد شیمیایی مغز از جمله سروتونین و دوپامین باشد، که به تنظیم خلق و خو کمک می کند.
- چشمتان یک مشکلی دارد : در موارد حاد، کمبود B12 می تواند به عصب باصره آسیب برساند یا روی عروق خونی در شبکیه چشم تاثیر بگذارد، در نتیجه تاری دید، دو بینی، حساسیت به نور، و حتی از دست دادن بینایی اتفاق می افتد.
