در دوران بیماری بدن فرد به دلیل مقابله کردن با ویروس و باکتری ها تا حد زیادی ضعیف شده است. نداشتن تغذیه مناسب می تواند به تشدید بیماری کمک کرده و در پیش گرفتن رژیم غذایی مناسب نیز می تواند تا حد زیادی به بهبود بیماری کمک کند.
پروتئین
کلید تغذیه سالم مصرف پروتئین است. برای ساخت و ترمیم سلول های حیاتی بدن به پروتئین نیاز داریم. این ماده می تواند از کاهش توده عضلانی بدن جلوگیری و همچنین کمک کند بدن توانایی خود را برای بهبود به دست بیاورد و مایعات بدن متعادل شود. بهترین منابع پروتئین عبارت اند از: مرغ، گوشت گاو بدون چربی، ماهی و گوشت تازه گوسفند. تخم مرغ و پنیر نیز نوع دیگری از پروتئین حیوانی هستند که به راحتی هضم می شوند. اگر فرد گیاه خوار باشد، قضیه کمی سخت تر می شود و لازم است برای اینکه همان مقدار پروتئین را دریافت کند، مقادیر زیادی سبزیجات تازه بخورد که هر کسی نمی تواند این کار را انجام دهد. منابع غیرحیوانی پروتئین، حبوبات، سویا، آجیل و سبزیجات سبز تیره هستند. یکی از ساده ترین راه های دریافت پروتئین، افزودن کره بادام زمینی به رژیم غذایی روزانه است.
اگر احساس می کنید نمی توانید پروتئین مورد نیاز بدنتان را از این غذاها تأمین کنید، بهتر است از نوشیدنی های مکمل غذایی حاوی پروتئین بالا استفاده کنید. حتی می توانید از پودر پروتئین استفاده کرده و آن را به غذای خود اضافه کنید. بسیاری از افراد، در دوره جوانی برای حفظ تناسب اندام، کالری دریافتی روزانه خود را شمارش کرده و بیشتر از مقدار مورد نیاز دریافت نمی کنند و در واقع کالری دریافتی و مصرفی روزانه خود را کاهش می دهند؛ ولی در مورد بیماران موضوع کاملاً برعکس است و آن ها باید به جای تلاش برای کاهش کالری، در واقع کالری خود را افزایش دهند، زیرا بدن سخت تر کار می کند. اما درست زمانی که بدن به کالری بیشتر نیاز دارد، اشتهای شما برای میل به غذا کاملاً از بین رفته است و ناخواسته وزن تان کاهش می یابد و ضعف و خستگی ناشی از آن، درمان را با اختلال مواجه می کند. اگر در طول درمان با کاهش وزن مواجه شدید، با رعایت نکات زیر بر این کاهش وزن غلبه کنید. افزایش پروتئین در رژیم غذایی (پروتئین انرژی زاست)، نوشیدن شیر پر چرب به جای شیر کم چرب، افزودن خامه به سوپ و خوردن زیاد میوه و غلات سرد. البته باز هم توصیه می شود که قبل از اعمال هر نوع تغییر در رژیم غذایی حتماً با کارشناس یا متخصص تغذیه خود مشورت کنید.
مکمل ها
ویتامین ها و مواد معدنی، برای سلامتی بسیار مهم و ضروری هستند. کلسیم، پتاسیم، ویتامین های D ,C ,A و E تنها نمونه ای از آن هاست. اشتباه نکنید. برای دریافت این مواد مغذی، بهترین روش، تکیه بر رژیم غذایی سالم است تا دریافت آن ها از قرص ها، پودرها و مکمل های غذایی. بسیاری از مواد مغذی در میوه ها و سبزیجات وجود دارند که حتی هنوز به طور دقیق شناخته نشده اند و در واقع هیچ مکملی برای آن ها وجود ندارد. علاوه بر آن، استفاده از مکمل ها به اندازه مصرف میوه و سبزیجات تازه مفید نیست. برخی از مکمل ها در درمان و مصرف سایر داروها اختلال ایجاد می کنند. اگر تمایل دارید از مکمل ها استفاده کنید حتماً با متخصص تغذیه مشورت کرده و از عدم تداخل مکمل و دارو اطمینان یابید.
فیبرها
مصرف فیبر هم در کوتاه مدت و هم بلندمدت، بسیار خوب و مفید است و مصرف منظم آن از یبوست در دوران بیماری پیشگیری کرده و در درازمدت خطر ابتلا به مشکلات روده ای، دیابت و سایر بیماری ها را کاهش می دهد. اما معمولاً زمان بیماری، از مصرف فیبر غفلت می شود و خوردن غذاهای کم فیبر را ترجیح می دهید. اگر در دوران بیماری احساس تهوع کردید، به جای خوردن نان غلات، نان تست سفید مصرف کنید. کاهش مصرف مایعات، فیبر و عدم تحرک و ورزش در دوران بیماری به راحتی منجر به یبوست می شود. داشتن رژیم غذایی حاوی فیبر، بخش مهمی از تغذیه سالم در دوران بیماری است و بهترین منبع دریافت فیبر، میوه ها، سبزیجات و غلات سبوس دار هستند. گاهی اوقات متخصص تغذیه، مکمل فیبر را نیز تجویز می کند. بعضی بیماران، به خصوص در بیماری های مزمن، احساس پف و بادکردگی می کنند و حتی دچار اسهال می شوند.
نکته های کلیدی
۱ اسیدهای چرب و امگا ۳ که اغلب برای درمان آرتریت و بیماری هایی از این قبیل بسیار مفیدند، می توانند در ترکیب با رقیق کننده های خون، مانند کومادین بسیار خطرناک باشند.
۲ اسیدفولیک که ماده اصلی بسیاری از مولتی ویتامین هاست، در بسیاری از شیوه های درمانی تداخل ایجاد می کند.
۳ امروزه دوز مولتی ویتامین ها در بسیاری از مکمل ها و محصولات در حال افزایش است؛ بنابراین گاهی حتی مصرف یک مولتی ویتامین ساده می تواند خطرناک باشد؛ زیرا دوز آن بیش از مقدار توصیه شده روزانه خواهد بود.
۴ همیشه قبل از مصرف و شروع هر نوع مکمل یا درمان جایگزین، با پزشک مشورت کنید. حتی ممکن است متخصص تغذیه با توجه به بیماری و وضعیت بیمار مصرف مکملی را ممنوع و مکمل دیگری را تجویز کند.
۵ مصرف غلات سبوس دار و میوه ها و سبزیجات را فراموش نکنید؛ زیرا با خوردن آن ها، به طور طبیعی ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن را دریافت خواهید کرد و مجبور نیستید نگران جذب مواد مغذی باشید.
۶ توانایی شما برای غذا خوردن در هنگام بیماری، به احساس شما در دوران بیماری بستگی دارد. اگر دچار حالت تهوع و درد شده اید و قادر به غذا خوردن نیستید، سعی نکنید به زور غذا بخورید.
۷ به منظور افزایش اشتها، ابتدا باید علائم و عوارض جانبی بیماری را کنترل کنید. وقتی این کار را انجام دادید، بهتر و صحیح تر می توانید غذا بخورید.
۸ قبل از خوردن حتماً دست و صورت خود را بشویید؛ زیرا این کار موجب آرامش شما می شود.
۹ مهم تر از همه مصرف مایعات را فراموش نکنید. رژیم غذایی مناسب موجب افزایش سلامت و کارایی بدن می شود و بیمارانی که رژیم غذایی مناسبی دارند، بهتر می توانند با عوارض جانبی خود و بیماری مبارزه کنند. علاوه بر این، با افزایش مقاومت و سیستم دفاعی طبیعی بدن، بر بیماری غلبه می کند.