در این بخش به شیوه های بررسی ریفلاکس و از بین بردن نشانه های ناشی از آن بدون بکاربردن دارو در موارد بسیارکمیاب ریفلاکس میپردازیم که نیاز است درهمه نوزادان و شیرخواران مبتلا به ریفلاکس معده جهت از بین بردن درد وبی تابی و کاستن از عارضه های ناشی از برگشت محتویات اسیدی معده به مری و حلق مورد توجه قرار گیرد.
در ادامه مباحث مربوط به ریفلاکس معده در نوزادان و شیرخواران لازم است به اقداماتی اشاره نماییم که رعایت ان در بیمار جهت کاهش علایم و صدمات ناشی از این اختلال لازم و کمک کننده میباشد .
1. از انجایی که محرک اصلی در ایجاد ریفلاکس در تمام سنین پر خوری و مصرف بیش از حد شیر و غذا میباشد و مبتلایان به ریفلاکس بدلیل احساس سوزش شدید در گلو وجهت خنثی کردن اسید وارد شده به گلو تمایل زیادی به خوردن مداوم شیر از خود نشان میدهند و به اصطلاح همواره گرسنه و طالب شیر به نظر میرسند . لذا کنترل میزان شیر خورانده شده به نوزاد اهمیت خاصی دارد به این ترتیب که لازم است شیردهی به این نوزادان با حجم کم و دفعات زیاد مد نظر باشد و مادر با کم کردن زمان شیردهی به نوزاد و شیردهی با فواصل کم و یا در صورتی که نوزاد شیر خشک خوار است با کمتر دادن شیر در هر وعده نسبت به مقدار استاندارد و از طرف دیگر کم کردن فواصل شیردهی در واقع تغذیه با مقادیر کم و دفعات بیشتر را جایگزین پرخوری در نوزاد نماید.
2. اصلاح وضعیت و محل خواب نوزاد بسیار مهم و برای جلوگیری از برگشت محتویات اسیدی معده به دهان و ریه ضروری میباشد به همین دلیل توصیه میشود نوزادان بر روی سطحی سفت و شیب دار خوابانده شوند به صورتی که سر نوزاد بالاتر از سینه وشکم وی قرار گیرد ( شیب ملایم 30 درجه ) که برای این منظور استفاده از تشکهای خوشخواب و سفت که بالشت در زیر ان قرار گرفته باشد تا ایجاد شیب ملایم نماید توصیه میشود . لازم به ذکر است برای این نوزادان نباید از بالشت زیر سر استفاده نمود و بالشت باید زیر تشک قرار داده شود تا قسمتی که سر نوزاد قرار میگیرد بالاتر از پاها باشد. استفاده از تشک های سفت شرایط خواباندن نوزاد به صورت دمر روی شکم را فراهم میکند.
3. از انجا که این نوزادان فقط در شرایط خوابیده روی شکم و یا ایستاده نگهداشته شده در بغل احساس ارامش دارند و در حالت خوابیده به پشت یا در سطوح صاف یا نرم دچار تشدید ریفلاکس و نهایتا” یبقراری میشوند لذا خواباندن نوزاد بروی شکم در سطوح سفت هنگامی که مادر هوشیار و در کنار نوزاد میباشد و یا خواباندن به پهلوی چپ میتواند در احساس ارامش و کاهش درد در نوزاد موثر باشد .
4. پرهیز از مصرف لبنیات گاوی و حتی گوشت گاو به علت همراهی زیاد حساسیت شیرخوار به پروتیین شیر گاو با ریفلاکس و پرهیز از مصرف محرک های ریفلاکس مانند گوجه فرنگی . شکلات . قهوه .ادویه جات تند و استعمال دخانیات توسط مادر در کاهش درد وبیقراری نوزاد موثر و اغلب لازم است.
5. از انجا که نوزادان مبتلا اغلب دچار گرفتگی دایمی بینی . سرفه های گهگاه . بسته شدن مجاری اشکی . قی کردن چشم ها و عظسه میباشند و در واقع در بیشتر موارد سرماخورده بن نظر میرسند پرهیز از مصرف داروهای سرماخوردگی . ماساژ مداوم مجاری اشکی . تمیز کردن چشم ها با پنبه اغشته به چای و تمیز کردن بینی با فین گیر یا پوار بعد از مرطوب کردن بینی با کمک بخور گرم و اسپری نمکی لازم و از اهمیت زیادی برخوردار است .
6. نوزادان مبتلا جهت بلعیدن اسید موجود در گلو و کاهش درد خود تمایل زیادی به خوردن انگشتان و مچ دست خود یا استفاده از پستانک دارند لذا با توجه به اثر ارامبخشی انها توصیه میشود به این نوزادان اجازه مکیدن انگشتان و یا پستانک داده شود تا جلوی پرخوری در نوزاد گرفته شود .
7. از انجا که نوزاد و شیرخوار مبتلا به ریفلاکس تحمل محیط های گرم و پوشانده شدن زیاد را ندارند و در صورت پوشیده شدن زیاد و در معرض گرما به شدت بی قرار و ناارام میشوند لذا رعایت دمای مناسب اطاق ( 24 تا 26 درجه سانتیگراد ) . اجتناب از قنداق کردن و استفاده از لباسهای مناسب و خنک و عدم استفاده از پتو در کاهش بی قراری او موثر میباشد .
8. شیرخواران مبتلا به ریفلاکس تمایل زیادی به غذا خوردن پیش از 6 ماهگی داشته و معمولا” در اوایل ماه جهارم در زمان بیداری و هوسیاری از گرفتن سینه مادر یا شیشه خودداری مینمایند و گاه فقط در هنگام خواب الودگی میتوان به انان شیر داد لذا عدم وزن گیری مناسب در ماه چهارم و خوب شیر نخوردن انها باعث نگرانی و شکایت والدین میگردد لذا در این موارد بهتر است با نظر پزشک معالج شروع تغذیه ی کمکی زودتر از ماه ششم مد نظر قرار گیرد . وبا شروع غذا خوردن علایم مربوط به ریفلاکس و شکایات ناشی از ان به طور محسوسی کاهش خواهد یافت.
9. ازانجا که این نوزادان در معرض صدمات حنجره و نای ناشی از ورود محتویات اسیدی معده به دهان هستند لذا رعایت بهداشت دهان و تمیز نگهداشتن دهان نوزاد و وسایل تغذیه همچون سرشیشه . پستانک . قاشق های غذا دهی و حتی محافظت از نوک سینه ی مادر ازاهمیت خاصی برخوردار میباشد.
10. استفاده مکرر و به اندازه ویتامین ها بخصوص ویتامین های آ و دی و نور مستقیم خورشید جهت کاهش بروز نرمی حنجره و شروع قطره اهن از ابتدای ماه پنجم بانظر پزشک معالج نیز در این نوزادان باید مد نظر باشد. در انتهای بحث لازم به ذکر میدانم موارد ذکر شده با نظر پزشک معالج در تمام نوزادان و شیرخواران مبتلا به ریفلاکس معده اعم از خفیف یا شدید با یا بدون استفاده از داروهای تجویز شده توسط پزشک میتواند در کاهش علایم بیماری و کنترل درد و بی قراری در کودک موثر باشد و در ادامه مقالات به درمان دارویی ریفلاکس اشاره خواهیم داشت .
منبع-http://onlinesalamat.com