تا به حال زیاد درباره غذاهای تقویت کننده ذهن مانند توت ها و سالمون که باعث افزایش حافظه و تیزهوشی می شوند شنیده اید.

اما آیا درباره غذاهایی که به مغزتان آسیب می رسانند و باعث مشکلاتی نظیر مه ذهنی و یا بدتر از همه آلزایمر می شوند چیزی شنیده اید؟ برای پاسخ به این سوال به سراغ متخصصان مغز و اعصاب رفتیم تا بدانیم آنها برای محافظت از مغز خود چه غذاهایی را نمی خورند. چون ثابت شده آنچه نمی خوریم به اندازه غذاهایی که می خوریم روی مغز تاثیر می گذارند.

شیرین کننده های مصنوعی

همه درباره گلوتن، کربوهیدرات ها و قند ها صحبت می کنند، اما ما باید شیرین کننده های مصنوعی را هم مورد توجه قرار دهیم. سال پیش گروهی از محققان دریافتند، وقتی شیرین کننده های بدون کالری دریافت می کنید، باکتری های روده را طوری تغییر می دهند که باعث هموار شدن راه برای ابتلا به دیابت نوع 2 می شود. و اگر مبتلا به دیابت شوید، احتمال مبتلا شدنتان به آلزایمر، 4 برابر بیشتر می شود.

دلیل این افزایش خطر: دیابت باعث می شود حساسیتتان نسبت به انسولین کمتر شود، بنابراین قند خونتان بالا می رود که به طرز چشمگیری باعث افزایش خطر آسیب رسیدن به مغز می شود. افرای که شیرین کننده های مصنوعی استفاده می کنند به شکل عجیبی بیشتر از کسانی که نوشیدنی های قندی مصرف می کنند در معرض دیابت نوع دو قرار دارند.– دکتر دیوید پرلموتر، متخصص مغز و اعصاب و نویسنده کتاب Grain Brain and The Grain Brain Whole Life Plan

ماهی هایی که جیوه بالایی دارند

دوست ندارم یک غذا را به عنوان غذای بد معرفی کنم – هر چیزی به صورت متعادلش خوب است – اما یکی از مواردی که باید درباره اش هشدار داد جیوه است که در ماهی ها زیاد پیدا می شود، مخصوصا ماهی های بزرگی که زیاد عمر کرده اند و در نتیجه مقدار زیادی از این سم در بدنشان تجمع یافته است. جیوه مرکز شناختی انسان و یا همان فکر کردن را تحت تاثیر قرار می دهد اما به خصوص روی مخچه تاثیر دارد. بخشی از مغز که تعادل، هماهنگی و دید را کنترل می کند. من خیلی مواظب مقدار جیوه ای هستم که دریافت می کنم، مثلا وقتی ماهی تن می خورم مراقبم که هفته ای بیش از یک مرتبه نشود و یا مقدار کمی استفاده کنم.

– دکتر گالی سالتز، استادیار بالینی روانپزشکی در بیمارستان نیویورک پروتستان.

چکار کنیم که کمتر در معرض جیوه موجود در ماهی ها قرار بگیریم؟ توصیه های سازمان حفاظت محیط زیست را دنبال کنید:

1- اره ماهی، شاه ماهی خال مخالی و کاشیماهی نخورید چون حاوی سطوح بالایی از جیوه هستند.

2- در هفته 340 گرم ماهی هایی میل کنید که مقدار جیوه شان پایین است، مواردی نظیر میگو، کنسرو ماهی تن سبک، سالمون، پولاک و گربه ماهی.

3- مصرف ماهی تن سفید ( آلباکور ) را تا 170 گرم در هفته کاهش دهید.

بیسکویت های آماده

من از مصرف بیسکویت و خمیر پیتزاهای آماده یا بسته بندی شده پرهیز می کنم، معمولا برای درست کردن چنین بافتی از چربی های ترانس استفاده می شود. توصیه می کنم از مارگارین و ذرت بو داده های آماده ای که در سینماها و فروشگاه ها می فروشند نیز پرهیز کنید. همچنین بسیاری از چربی های ترانس یا منع شده اند و یا حذف. متاسفانه اگر یک محصول 0.5 گرم چربی ترانس داشته باشد آن کمپانی می تواند ادعا کند که محصولش بدون چربی ترانس است. چربی های ترانس به مغز آسیب می رسانند و منجر به مشکلاتی نظیر آب رفتگی مغز، التهاب و قطع انتقال مغزی می شوند. تحقیقات نشان داده چربی های ترانس می توانند حتی به حافظه نیز آسیب برسانند.

– دکتر سوزان آلبرس، روانشناس بالینی در کلینیک کلیولند.

نوشیدنی های قندی

من از مصرف نوشیدنی های قندی پرهیز می کنم چون به نظر نمی رسد سیستم تنظیم وزن مغز بتواند کالری آنها را درست تشخیص بدهد. سلول های عصبی در هیپوتالاموس معمولا کالری های دریافتی را با انرژی که از طریق ورزش می سوزانید با دقت بالای 99 درصد تطبیق می دهند اما شواهد نشان داده نوشیدنی های قندی نمی توانند به اندازه غذاهای جامد سطح گرسنگی را کاهش دهند به همین دلیل باعث می شوند از آنچه نیازمان است کالری بیشتری دریافت کنیم. از آنجا که برای حفظ سلامت و وزنم روی احساس گرسنگی و سیری تکیه می کنم پس لازم است کاری کنم که این سیستم همیشه در بدنم درست کار کند. برای کمک به آن غذاهای کامل می خورم، مرتب ورزش می کنم و از دریافت کالری های خالی از نوشیدنی هایی مانند نوشابه پرهیز می کنم.

– دکتر ساندرا اوماد، متخصص مغز و اعصاب و نویسنده کتاب Why Diets Make Us Fat.غذاهای فرآوری شده

به نظر من پرهیز از غذاهای فرآوری شده به علاوه فست فودها و نوشابه بهترین کار است. این غذاها معمولا حاوی چربی ترانس هستند که برای مغز و قلب ضرر دارند. وقتی چنین غذاهایی را مرتب می خورید، کم کم جای غذاهای واقعی که برای مغز و بدن مواد مغذی مفیدی را به همراه می آورد می گیرند. این غذاها همچنین می توانند چاقی و التهاب را افزایش دهند که هر دو برای مغز ضرر دارند.

– دکتر دیانا پورویس جافین، مدیر استراتژی و برنامه های مرکز

وب‌سایت دکتر کرمانی: