شیوه رایج معمول برای ارزیابی اندازه مواد شیمیایی در تست های زیستی استفاده از اسپکتروسکوپی نوری است. بعنوان مثال برای ارزیابی اندازه پروتئین های مخصوصی در خون از این شیوه استفاده میکنند اما این دستگاه ها بسیار حجیم و گرانبها هستند.
اخیرا محققینی از UCLA و École polytechnique fédérale de Lausanne در سویس روش جدید یافته اند که با استفاده از یک دستگاه کوچک و قابل حمل بتوانند انواع آزمایش ها را روی خون و یا هر نمونه دیگر انجام بدهند.
در این روش بجای اینکه بدنبال این باشیم که چگونه مولکول های مختلف، نور را به طول موج های مختلف متفرق میکند سنسورهای جدید بررسی میکنند که شدت نوری که از نمونه عبور میکند چه تغییری خواهد کرد.
این دستگاه به اندازه یک قوطی جای دارو است. درون آن یک صفحه به بعاد یک سانتیمتر مربع و از جنس طلا قرار دارد که بر روی آن سوراخ هایی کوچکتر از 200 نانومتر تعبیه شده است. بر روی این سوراخ ها لایه های نازکی از بیوفیلم های خاصی قرار گرفته است. این بیوفیلم ها لایه های نازکی از مواد شیمیایی خاص هستند. هر بیوفیلم ماده شیمیایی خاصی دارد که با پروتئین، ویروس و یا ماده شیمایی خاص دیگری در بدن متصل و قفل میشود.
وقتی که خون یا هر نمونه بافتی دیگر بر روی این صفحه قرار میگیرد اگر پروتئین یا ماده شیمیایی خاصی که بدنبال اندازه گیری آن هستیم درون نمونه وجود داشته باشد با بیوفیلم خاص خود واکنش داده و به آن متصل میشود. سپس یک منبع LED نوری را بر روی صفحه طلا تابانده ت از سوراخ ها و در نتیجه از بیوفیلم عبور کند. میزان نوری که از سوراخ عبور میکند در زیر آن به توسط یک سنسور CMOS اندازه گیری میشود. میزان این نور نسبت مستقیمی با غلظت ماده شیمیایی دارد که در نونه بافتی وجود داشته است.
محققان امیدوارند با این روش هر کسی بتواند در منزل خودش انواع آزمایش های پزشکی را انجام دهد. آنها میگویند این روش قادر است تا بیش از 170 هزار نوع ماده شیمیایی مختلف را در یک نمونه خونی اندازه گیری کند. میتوان در آن واحد میزان انسولین خون را بررسی و یا مارکر های مربوط با الزایمر یا سرطان و یا حتی وجود ویروس های خاص در خون را اندازه گیری کرد.
منبع- ایران ارتوپد