گاهی اوقات دستگاه ایمنی بدن دچار اختلالاتی می شود ، یکی از این اختلالات “خود ایمنی” نام دارد ، در این حالت دستگاه ایمنی سلول های خودی را از غیر خودی تشخیص نداده و به آنها حمله می کند ، همین مسئله باعث می شود تا فرد دچار حساسیت های گوناگونی شود.
التهاب پوستی یا درماتیت به دلایل متعددی ممکن است ایجاد شود ولی در بسیاری موارد منشأ آلرژیک دارد که در این حال درماتیت آلرژیک یا تماسی نامیده می شود. درماتیت آلرژیک با پوسته پوسته شدن، قرمزی و غالباً خارش مشخص می شود. واکنش آلرژیک ممکن است به طیف وسیعی از مواد از جمله مواد شوینده، عطرها، مواد پلاستیکی، انواع فلزات و زیورآلات و گیاهان ایجاد شود. تنیدگی (استرس) ممکن است در تشدید بیماری بی تأثیر نباشد.
تا کنون درمان قطعی برای حساسیت ها یافت نشده است و قطعی ترین درمان همانا پرهیز از مواجهه با آلرژن است. در مورد حساسیت های غذایی در غالب موارد حذف ماده غذایی حساسیت زا مشکل خاصی را ایجاد نمی کند اما در مواردی که بیمار به تعداد زیادی مواد غذایی یا به یک گروه از مواد غذایی (مانند لبنیات) حساسیت داشته باشد، حذف مواد غذایی حساسیت زا علاوه بر ایجاد مشکلات عملی ممکن است بیمار را در معرض کمبود مواد مغذی و ابتلائات مربوطه قرار دهد. از این رو بیمار باید حتماً در مورد رژیم غذایی خود با یک متخصص تغذیه مشاوره کند تا در صورت لزوم، مکمل های غذایی برای او تجویز شود.
نوعی درماتیت که زمینه خانوادگی دارد، به نام درماتیت یا اگزما آتوپیک غالباً در کودکان به ویژه در نواحی چین دار بدن مانند پشت زانوها، آرنج، گردن و صورت ایجاد می شود. مطالعات متعددی ارتباط آلرژی غذایی با درماتیت آتوپیک را نشان داده اند. غذاهای بسیاری از جمله شیر گاو، مغز دانه ها به ویژه بادام زمینی، پروتئین سویا و ذرت ممکن است موجب کهیر پوستی شوند. یکی از میانجی های شیمیایی که در ایجاد واکنش آلرژیک دخالت دارد، هیستامین است. این ترکیب ممکن است به مقادیری (که گاه کم هم نیست) در برخی از مواد غذایی نظیر پنیر، ماست، گوجه فرنگی، ماهی، صدف، غذاهای تخمیری، اسفناج، بادمجان و برخی انواع فرآورده های گوشتی فرآوری شده (سوسیس و کالباس) یافت شود. برخی افزودنی ها (مانند بنزوات ها) و رنگ های غذایی نیز ممکن است موجب رهایی هیستامین در بدن شوند. حدود یک سوم مبتلایان به درماتیت آتوپیک ممکن است دچار حالتی به نام «نابردباری هیستامین» باشند یعنی با خوردن غذاهای حاوی هیستامین، علائم آلرژی و به ویژه درماتیت در آن ها ظاهر می شود. در این افراد حذف مواد غذایی هیستامین دار و غذاهای حاوی افزودنی ها از رژیم غذایی می تواند در تخفیف علائم بیماری اصلی بسیار سودمند باشد. در خانواده هایی که زمینه آلرژی دارند، تغذیه نوزاد با شیر مادر تا حدود بسیاری می تواند از وقوع بیماری آلرژیک در کودک پیشگیری کند. پرهیز مادر از مصرف آلرژن های غذایی رایج شامل شیرگاو و فرآورده های آن، تخم مرغ، ماهی، گوشت گاو و بادام زمینی در طول بارداری و شیردهی نیز اثر پیشگیری کننده تغذیه انحصاری با شیر مادر را در برابر اگزما آتوپیک در شیرخواران در معرض خطر، دوچندان می کند.
نتایج برخی مطالعات حاکی از وجود ارتباطی میان کمبود ویتامین D و آلرژی ها از جمله درماتیت آتوپیک است. در مطالعات معدودی که روی اثر درمانی مکمل ویتامین D در درماتیت انجام شده، بهبود نسبی ملاحظه شده است. اثر مکمل های روی، روغن ماهی و ویتامین E نیز مطالعه شده است. جالب اینکه تعداد اندکی از افراد ممکن است به ترکیبات ویتامین E موجود در پمادهای پوستی حساسیت داشته باشند و به دنبال استفاده از این پمادها دچار درماتیت شوند اما مصرف مکمل خوراکی ویتامین E ممکن است تا حدودی اثر بهبوددهنده داشته باشد و سرانجام، نتایج مطالعات اخیر روی اثر پروبیوتیک ها روی اگزما آتوپیک شیرخواران نویدبخش بوده است.
دستگاه ایمنی بدن شما غالباً کار خود را به دقت و ظرافت تمام انجام می دهد. درصد خطای دستگاه ایمنی، در مقایسه با حجم سنگین کاری که دارد انصافاً خیلی پایین است. واکنش های ایمنی مولد حساسیت در اصل مسئول محافظت بدن در برابر انگل های بیماری زا هستند. با ارتقای سطح بهداشت فردی و همگانی و مبارزه با بیماری های انگلی، گویی این بخش از دستگاه ایمنی از زور بیکاری به مواد دیگری واکنش نشان می دهد! این تنها یک حدس یا گمان نیست، مطالعات جدید ارتباط کاهش شیوع انگل های روده ای با افزایش وقوع بیماری های حساسیتی را نشان داده اند. حتی اخیراً از برخی انگل های روده ای برای درمان اشکال شدید و مقاوم به درمان بیماری های حساسیتی استفاده کرده اند. هیچ چیزی در جهان هستی بی حکمت نیست. اگر شما از آن دست آدم هایی هستید که گاه و بی گاه به دنبال «معجزه ای» می گردید، جای دوری نروید. کافی است نگاهی به بدن خود بکنید، آن را خواهید یافت.
دلایل التهاب پوستی
درمان
مکمل ها
کلام پایانی
