شاید شما نیز از آن دسته افرادی باشید که چند لحظه بعد از خوردن میوه دلدرد می گیرید ، این موضوع گاهی تا حدی پیش می رود که فرد به طور کامل از خوردن میوه دست می کشد. این دست کشیدن شاید دلدرد فرد را کاهش دهد اما باعث بروز مشکلات دیگر می شود.
چرا برخی افراد با مصرف میوه دچار دل درد یا دیگر مشکل های گوارشی می شوند؟
۲ گروه از عوامل در این میان دخیل اند؛ اول اینکه در میوه ها قندی وجود دارد به نام فروکتوز، تمام افراد وقتی حجم زیادی از میوه که سرشار از فروکتوز است، می خورند دچار علایمی مانند نفخ، دل پیچه و اسهال می شوند. تقریبا ۸۰درصد افراد سالم جامعه نمی توانند بیش از ۸۰گرم فروکتوز در روز دریافت کنند پس مصرف مقدار زیاد میوه در صورتی که یکباره خورده شود (نه به تناوب و در طول روز) باعث بروز این علایم می شود. البته درصد کمی از افراد (یعنی حدود ۲۰درصد)، نمی توانند حتی ۲۰ گرم فروکتوز را جذب و هضم کنند. به همین دلیل حتی با مصرف حجم کم میوه هم دچار علایم گوارشی می شوند. گروه دوم علایمی که با میوه ها ایجاد می شوند، با مشکل عدم تحمل دستگاه گوارش مرتبط است. این واکنش آلرژیکی به یک ماده غذایی، در یک چهارم تا یک پنجم افراد جامعه وجود دارد. برخی از این واکنش های حساسیتی شبیه آلرژی های پوستی یا تنفسی است که خیلی سریع رخ می دهد. یعنی فرد با مصرف ماده غذایی دچار علایمی مثل تنگی نفس، خارش، کهیر، تورم لب، اسهال شدید و ترش کردن می شود. این حالت ها خیلی شایع نیست. گروه شایع تر عدم تحمل ها، آنهایی است که دیرتر رخ می دهند و با فاصله بیش از ۱ تا ۲ ساعت بعد از مصرف ماده غذایی بروز می کنند.
احتمال بروز این علایم با مصرف کدام میوه ها بیشتر می شود؟
هر فردی بنا بر تجربه شخصی اش می تواند متوجه شود بدنش به کدام میوه یا سبزی یا ماده غذایی واکنش نشان می دهد. گرچه تست های تشخیصی و آزمو ن های خونی نیز برای تشخیص عدم تحمل وجود دارد. البته برخی موادغذایی از نظر ایجاد عدم تحمل معروف تر هستند. مثلا مواد حاوی ترکیب های شبه هیستامین مانند موز، کیوی، هندوانه و خربزه. برخی دیگر از میوه ها به خصوص میوه های تابستانی از جمله گیلاس و آلبالو نیز دارای مواد محرکی اند که باعث انقباض ها و تحریک های گوارشی می شوند.
اگر کسی به میوه خاصی عدم تحمل گوارشی نشان داد، باید آن را از برنامه غذایی اش حذف کند؟
بله، راه حل این مشکل اجتناب از مصرف آن ماده غذایی است.
تا آخر عمر؟
با روش های حساسیت زدایی می توان به تدریج آن ماده غذایی را به رژیم غذایی برگرداند. اگر فردی با مصرف میوه ای دچار علایم حاد می شود، بهتر است ۶ تا ۹ ماه آن را از برنامه غذایی اش حذف و دوباره مصرف آن را از مقادیر کم شروع کند. یعنی یک دوره اجتناب و تجربه مجدد داشته باشد تا به این ترتیب بتواند آن را به برنامه غذایی خود بازگرداند اما در مورد آلرژی های غذایی که با کهیر، اسهال، دل پیچه و تهوع شدید ظاهر می شوند، اجتناب اصل مهم و اولیه است. این افراد بهتر است با یک متخصص در مورد رژیم غذایی شان مشورت کنند.
آیا علایمی که در اثر مصرف یک ماده غذایی بروز می کند، گذراست یا تا مدتی می ماند؟
بیشتر علایم گوارشی در اثر مصرف ماده آلرژی زا زودگذر است و در بیشتر افراد حداکثر ۵ روز ادامه پیدا می کند اما دستگاه گوارش ساختاری زنده است و وقتی تنش به آن وارد شود، تا مدت ها نظم آن به هم می ریزد. به خصوص اگر زمینه های دیگری از به هم ریختگی نظم در بدن فرد وجود داشته باشد مثلا فرد در معرض استرس باشد. زیرا استرس مشکل های گوارشی را طولانی تر می کند.
راه حل دیگری هم وجود دارد که فرد باوجود مصرف میوه مشکل زا دچار مشکل نشود؟
بهترین راه حل، پرهیز از مصرف آن میوه است. البته برخی افراد میوه ها را به صورت کمپوت بهتر تحمل می کنند زیرا هنگام پخت، برخی از ترکیب های غیرقابل جذب موجود که باعث نفخ، دل پیچه و اسهال می شود، حذف یا شکسته خواهندشد و برخی ترکیب های دیگر نظیر قندها هم تغییر شکل پیدا می کنند.
