انبه میوه ای است با طبع گرم که در مناطق گرمسیری رشد می کند. این میوه در کشوی هایی مانند پاکستان و هند رشد می کند. انبه سرشار از خواص درمانی است اما باید در هنگام مصرف ، موارد بهداشتی را به طور کامل رعایت کنید.
ین درخت، درختی بسیار کم نیاز است و احتیاج به مراقبت فراوان برای میوه دادن ندارد به همین دلیل افرادی که به پاکستان یا هندوستان سفر می کنند، در برخی از مناطق این کشورها شاهد رشد خودروی درخت انبه هستند. در حال حاضر در مناطق بسیار محدودی از جنوب کشورمان، کشت انبه صورت می گیرد. از آنجا که اقلیم پاکستان و هندوستان برای پرورش نمونه های مرغوب انبه بسیار مناسب است و این کشورها هم بسیار به ایران نزدیک هستند، بنابراین واردات رسمی و غیررسمی انبه از این دو کشور به ایران در سال های اخیر، رواج زیادی پیدا کرده است. با دکتر عباس یداللهی، متخصص بیوتکنولوژی و اصلاح درختان و عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس درباره همین میوه گفت وگو کرده ایم.
آیا درست است که می گویند بیشتر انبه های وارداتی، آلوده به فضولات حیوانی هستند؟
این ادعا نمی تواند صحت چندانی داشته باشد. درخت انبه به گونه ای نیست که حیوانات بتوانند فضولات خود را روی میوه های آن بریزند. البته در تمام دنیا زمانی که بخواهند میوه ای را از کشوری به کشور دیگر صادر کنند (حتی در استرالیا از ایالتی به ایالت دیگر)، بررسی های مخصوصی را روی میوه ها از نظر وجود آلودگی های مختلف انجام می دهند.
این کار در ایران هم انجام می شود؟
به طور حتم، در مورد میوه هایی که مانند انبه به صورت فله ای و قاچاق وارد کشور می شوند، خیر. متاسفانه در موارد بسیاری، بررسی خاصی روی میوه هایی هم که به صورت رسمی وارد کشور می شوند، صورت نمی گیرد. به این ترتیب، ممکن است برخی آفات قرنطینه ای وارد کشور شوند.
ورود این آفات به کشور، چه مشکلاتی را در پی خواهد داشت؟
بگذارید پاسختان را با یک مثال بدهم. زیتون، میوه ای است که در کشور ما کشت می شود. ما آفت مگس مدیترانه ای یا مگس زیتون را در این محصول نداشتیم. زمانی که زیتون از کشورهای همسایه به ایران وارد شد، این آفت هم همراه محصول به کشورمان آمد و خسارت های بسیار زیادی را به باغ های زیتون زد. این مشکل ممکن است برای هر محصولی که داخل کشور کشت و از خارج هم وارد می شود، اتفاق بیفتد. کشت انبه در ایران خیلی محدود است اما اگر آفتی با انبه های وارداتی وارد کشور شود، به طور حتم به درختان انبه داخلی آسیب می رساند. بهتر است بدانید این آفات، پلی فاژ هستند یعنی اگر یک مگس، زنبور، شته، باکتری یا قارچ از طریق میوه وارد کشور شود به سرعت پخش و باعث آسیب دیدن مزارع و باغ ها خواهد شد.
آیا این آفات وارداتی باعث به خطر افتادن سلامت انسان هم می شوند؟
خوشبختانه، نه. معمولا آفات و بیماری های همراه میوه های وارداتی به طور مستقیم به سلامت مصرف کننده آسیبی نمی رسانند. یعنی آفات همراه میوه ها از طریق حمله به درختان میوه، باغ ها و مزارع، خسارتی را به مردم کشور میزبان وارد می کند.
ویژگی های یک انبه خوب چیست؟
انبه، دارای رقم های مختلفی است و ارقام درشت تر آن در میان مردم، طرفداران بیشتری دارد. اگر این میوه در مرحله رسیدن برداشت شود، می توان آن را تا یک ماه در راه حمل ونقل یا داخل انبار بدون هیچ گونه مشکلی نگهداری کرد. اگر انبه در مرحله برداشت، کاملا رسیده باشد، گوشت آن حالت فنولی شدن به خود می گیرد و قسمت هایی از آن شروع به له شدن می کند. بهتر است بدانید آنزیم پلی فنول اکسیدان در تمام میوه ها از جمله انبه وجود دارد. با این حساب، زمانی که این میوه به صورت فله ای و روی هم انباشته حمل ونقل می شود وضربه می خورد، این آنزیم شروع به له?کردن میوه می کند و محیط مناسبی را برای رشد قارچ ها و باکتری هایی فراهم می کند که باعث ابتلای مصرف کننده به بیماری های روده ای می شود. به همین دلیل زمانی که قصد خرید انبه دارید، باید دقت کنید لکه های سیاه به خصوص در سر و ته آن وجود نداشته باشد. انبه های ضرب دیده که حمل ونقل مناسبی هم نداشته اند، دارای لکه های سیاه به خصوص در دم میوه هستند. این لکه ها روی پوست یا دم انبه، باعث می شوند که پوسیدگی به تدریج وارد گوشت آن هم بشود. به طور کلی، قارچ ناشی از پوسیدگی، تنها در قسمتی که شما آن را مشاهده می کنید، باعث خراب شدن میوه نشده و تقریبا به تمام بافت محصول نفوذ کرده است. با این حساب، مصرف میوه های مختلف از جمله انبه هایی که دارای پوسیدگی هستند، توصیه نمی شود.
آیا مصرف انبه های سالمی که پوست آنها ترک خورده هم توصیه نمی شود؟
نه. زیرا این میوه داخل کشور تولید نمی شود و ما نمی دانیم که چه بررسی روی آن در کشورهای تولیدکننده اش، انجام می شود. حتی ممکن است در کشور پاکستان، انبه را محلول پاشی هم بکنند. با این حساب، ترک روی پوست انبه می تواند باعث نفوذ آلودگی های سطح میوه به داخل گوشت آن بشود و برای همین هم ما مصرف چنین محصولاتی را توصیه نمی کنیم.
بهتر است که نحوه شستشوی انبه به چه صورتی باشد؟ آیا نیازی به مواد شوینده و ضدعفونی کننده برای شستن آن است؟
انبه جزو میوه های حاوی قند است که سیستم حمل ونقل آن به ایران، چندان استاندارد و مناسب نیست. به همین دلیل باید پوست آن را پیش از مصرف، با آب و مایع ظرفشویی یا مواد ضدعفونی کننده مخصوص میوه و سبزی به خوبی بشویید، آب بکشید و سپس آن را مصرف کنید تا آلودگی های محیطی یا قارچ و باکتری های احتمالی سطح انبه به خوبی از بین بروند و وارد دستگاه گوارش شما نشوند. ممکن است شکستن برخی از انبه ها باعث چسبنده شدن سطح میوه های دیگر شود و همین امر هم پوست میوه ها را بیشتر مستعد جذب گرد و غبار و آلودگی به خود می کند.
برخی از افراد عادت دارند انبه را با پوست بخورند یا آب آن را همراه پوستش بگیرند. آیا مصرف پوست انبه اشکالی ندارد؟
اگر به خوبی شسته شده باشد، خیر اما پوست انبه حالت گسی دارد و خوردن آن چندان مطلوب نیست. اگر انبه با مایع ظرفشویی شسته شود، واکس روی میوه که شاید عامل مواد آلاینده هم باشد، حذف می شود و تقریبا نگرانی مصرف کننده را برای مصرف پوست آن، از بین می برد.
در نهایت اینکه نحوه نگهداری انبه باید به چه صورتی باشد؟
معمولا انبه هایی که ما خریداری می کنیم، آماده مصرف هستند و نمی توان مدت زمان زیادی آنها را نگهداری کرد. این میوه در دمای
زیر ۴ درجه سانتی گراد، حالت سرمازدگی پیدا می کند و بسیار بدمزه می شود. به همین دلیل توصیه می شود انبه را ابتدا داخل روزنامه بپیچید، سپس آن را داخل یک نایلون درباز درون جامیوه ای یخچال قرار دهید و درست پیش از مصرف هم پوست آن را بشویید. به این ترتیب می توان انبه های سالم را حدود ۲ هفته نگهداری کرد. ضمن اینکه انبه جزو میوه هایی است که اگر کنار میوه هایی مانند سیب یا هلو قرار بگیرد، به سرعت گاز اتیلن از خود متصاعد می کند و خراب می شود. به همین خاطر انبه را باید جدا از میوه ها و سبزی های دیگر و به شکلی که گفته شد، داخل یخچالی با دمای معمولی نگهداری کرد.
