اندازه ی بیضه ی سالم (معاینه ی بیضه)

بیضه ها به عنوان غدد تولید مثل مردانه بیضی شکل داخل کیسه بیضه قرار می گیرند که به صورت غشای نازکی از پوست زیر و پشت آلت تناسلی آویزان است. از عملکرد بیضه ها می توان به تولید اسپرم و هورمون های مردانه مانند تستوسترون اشاره کرد.

اکثر مردان بالغ دارای 2 بیضه و ابعاد هر کدام به طور معمول حدود 2*3*4 سانتی متر است. با این حال، اندازه بیضه می تواند متفاوت باشد، همچنین کوچک تر بودن یک بیضه نسبت به دیگری امری معمول است.

به گزارش مدیکال نیوزتودی، برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد اندازه و رشد بیضه و نحوه انجام خودآزمایی ادامه مطلب را بخوانید.

بیضه طبیعی:

بیضه ها به طور معمول، صاف، بیضوی شکل و تا حدودی سفت بوده و در زیر آلت، در داخل کیسه های بیضه قرار گرفته اند. بیضه ها به طور طبیعی قبل از تولد در محل اصلی قرار می گیرند. اولیای نوزادان باید پس از تولد، از طریق پزشک اطفال از وجود بیضه ها در کیسه مطلع شده و اطمینان خاطر پیدا کنند.

در صورت عدم استقرار بیضه ها در محل طبیعی خود، مشکل قرار گرفتن بیضه ها در محل طبیعی خود به راحتی با عمل جراحی برطرف می شود.

15 سال قبل، سرطان بیضه اغلب کشنده بوده و بسیار سریع به سایر اندام های بدن منتشر می شد، در حالی که امروزه به علت پیشرفت های انجام شده در اکثر مواقع کاملاً قابل درمان است، به خصوص اگر سریعاً تشخیص داده شود.

بیضه غیرطبیعی:

از نظر علایم، ابتدا برجستگی سخت، کوچک و بدون درد را می توان روی بیضه لمس کرد. گه گاه اندازه بیضه بزرگتر از معمول احساس می شود. غالباً لازم است افراد با قوام و اندازه بیضه خود آشنا باشند تا هر نوع تغییری را حس کنید.

احساس سنگینی و درد مبهم بیضه، کشاله ران و زیر شکم از دیگر علایم بیماری است. این اتفاقات ممکن است همراه با بعضی بیماری های دیگر مثل عفونت بیضه نیز مشاهده شود. همین جا است که پزشک به شما در تشخیص و درمان کمک خواهد کرد.

آیا اندازه بیضه برای سلامتی مهم است؟

به طور کلی، اندازه بیضه ها به طور مستقیم روی سلامتی فرد تاثیر نمی گذارد. با این حال، برخی مطالعات روی حیوانات نشان می دهد اندازه بیضه ممکن است بر میزان اسپرم تولیدی یک مرد تاثیر داشته باشد.

به عنوان مثال، یک مطالعه در سال 2011 روی گوسفندان نشان داد اندازه بیضه به طور مستقیم با تولید تستوسترون و اسپرم ارتباط دارد، همچنین نتایج این مطالعه حاکی از آن است که اندازه بیضه بزرگتر برای گوسفندان ماده جذاب تر به نظر می رسد. با این حال، هنوز مشخص نیست آیا این نتایج به انسان ها نیز قابل تعمیم است یا خیر.

در حالی که ممکن است فردی با بیضه های کوچکتر تستوسترون کمتری تولید کند، اما می تواند مزایایی هم داشته باشد. نتایج یک مطالعه در سال 2013 نشان داد مردان دارای بیضه کمی کوچکتر سبک تربیتی بهتری دارند.

در این مطالعه فعالیت بخشی از مغز درگیر رفتار پرورشی پدر مورد بررسی قرار گرفت. شرکت کنندگان با بیضه های کوچکتر در مقایسه با افراد دارای بیضه بزرگتر هنگام مشاهده تصاویر کودکان خود در این قسمت فعالیت بیشتری نشان دادند.

هیپوگنادیسم  مردانه

سطح تستوسترون در برخی از مردان در مقایسه با سایرین کمتر است. پزشکان از سطح غیرمعمول تستوسترون کم به عنوان کمبود تستوسترون یا هیپوگنادیسم مردانه یاد می کنند. علائم معمول آن شامل موارد زیر است:

• بیضه ها که کوچکتر از حد متوسط ​​هستند
• موهای صورت یا بدن کمتر در مقایسه با الگوی مردانه
• رشد بافت پستان
• علائمی شبیه به سندروم کلاین فلتر که در ادامه توضیح داده می شود

هیپوگنادیسم ممکن است در دوران بلوغ ایجاد شود و پزشک به طور معمول با درمان جایگزینی تستوسترون این بیماری را درمان می کند.

سندروم کلاین فلتر

برخی مردان در نتیجه سندروم کلاین فلتر بیضه های کوچکتری دارند که این نتیجه متولد شدن با یک کروموزوم X اضافی است. سندروم کلاین فلتر می تواند علائم زیر را ایجاد کند:

• نهان بیضگی
• فعالیت پایین تر اسپرم
• سطح تستوسترون پایین تر
• برخی از خصوصیات زنانه
• ناباروری در برخی موارد
• رشد به مرور زمان

در زمان بلوغ بیضه ها به اندازه کامل رشد می کنند. رشد زمانی که به طور کامل بزرگ شده اند متوقف می شود. به طور کلی هر دو بیضه با سرعت مشابه رشد می کنند.

با این حال، کوچک تر بودن یک بیضه در مقایسه با دیگر معمول است، همچنین آویزان بودن یک بیضه نسبت به دیگری نیز چیز عجیبی نیست.

بیشتر بخوانید:روغن بابونه؛ 19 مزیت شگفت انگیز گیاه بابونه

آیا بیضه ها کوچک می شوند؟

اندازه بیضه می تواند به دلیل تغییرات دما تغییر کند حتی ممکن است با افزایش سن نیز کاهش یابد.

اندازه آلت و بیضه از دوران نوزادی تا بزرگسالی

تا دو سالگی:

طول آلت :  2.7±0.5 cm

قطر بیضه : 1.4±0.4 cm

دو الی چهار سالگی :

طول آلت: 3.3±0.4 cm

قطر بیضه: 1.2±0.4 cm

چهار الی شش سالگی :

طول آلت: 3.9±0.9 cm

قطربیضه: 1.5±0.6 cm

شش الی هشت سالگی:

طول آلت: 4.2±0.8 cm

قطر بیضه:  1.8±0.3 cm

هشت تا ده سالگی:

طول آلت: 4.9±1.0 cm

قطر بیضه: 2.0±0.5 cm

ده تا چهارده سالگی :

طول آلت: 6.2±2.0 cm

قطر بیضه: 3.4±0.8 cm

چهارده تا شانزده سالگی :

طول آلت: 8.6±2.4 cm

قطر بیضه: 4.1±1.0 cm

شانزده تا هجده سالگی :

طول آلت: 9.9±1.7 cm

قطر بیضه: 5.0±0.5 cm

هجده تا بیست سالگی :

طول آلت: 11.0±1.1 cm

قطر بیضه: 5.0±0.3 cm

بیست تا بیست و پنج سالگی:

طول آلت: 12.4±1.6 cm

قطر بیضه: 5.2±0.6 cm

روش انجام معاینه بیضه توسط خود فرد:

1- معاینه بیضه به آرامی با قرار دادن انگشت وسط و نشانه در زیر بیضه و انگشت شست در روی بیضه انجام می شود. بیضه ها با آرامش در زیر انگشتان غلطانده می شود تا هر نوع تغییری مشخص شود.

2- مجرای منی یا اپیدیدیم به صورت توده نواری شکل به اندازه نخود در پشت یا کنار بیضه قرار دارد که نباید با برجستگی ناشی از سرطان یا توده اشتباه شود.

3- به طور مستقیم روبروی آینه بایستید و هر نوع برجستگی غیر معمول را در کیسه بیضه یا کشاله ران مشخص نموده و به پزشک نشان دهید.

در لمس هر نوع برجستگی در بیضه، نباید در مراجعه سریع به جراح کلیه و مجاری ادراری درنگ کرد. اگر عفونت وجود نداشته باشد احتمال سرطان وجود دارد به خاطر داشته باشید که این بیماری بسیار خوب به درمان جواب داده و بیماران می توانند عمر طبیعی داشته باشند. در ضمن وجود فقط یک بیضه سالم برای فعالیت جنسی کافی است.

اگر چه معاینه بیضه توسط شخص مفید است ولی هیچگاه جایگزین معاینه پزشک نمی شود. از پزشک خود بخواهید تا معاینه بیضه را به شما آموزش دهد. نهایتاً هدف از معاینه، مراجعه سریع شما به پزشک است.

بیمار باید کاملا صفات ثانوبه مردانه داشته باشد. کاهش موی بدن و ژنیکوماستی ممکن است بیانگر حالت های کمبود آندروژن باشد..محتویات کیسه بیضه باید در وضعیت ایستاده لمس شوند.

اندازه و قوام بیضه در معاینه اهمیت دارد. بیضه با اندازه گیری طول و پهنای آن ارزیابی می شود.با ارکیدومتر میتوان حجم بیضه را مشخص کرد.

مقادیر استاندارد اندازه بیضه در مردان طبیعی گزارش شده است.. و طول متوسط بیضه 4.6 سانتیمتر( محدوده 3.6-5.5), عرض متوسط آن 2.6 ( محدوده 2.1-3.2) و حجم متوسط 18.6( 4.6) است.

از آنجا که حدود 90% حجم بیضه را سلولهای ژرمینال و توبول های سمینیفر تشکیل می دهند وجود بیضه های کوچکتر و نرم تر از حد نرمال نشانه های خرابی اسپر ماتوژنز است. بررسی قوام بیضه مشکل تر است. بیضه نرمال سفت بوده و بیضه غیر طبیعی نرم است.

در 2 % مردان نابارور فقدان مادرزادی دوطرفه واز دیده می شود. معمولا واریکوسل در سمت چپ ایجاد می شود و موجب آتروفی همان بیضه می شود. اختلاف اندازه بیضه چپ و راست بایستی پزشک را به احتمال وجود واریکوسل مشکوک کند.

هیپوسپادیاس انحنای غیر طبیعی الت و فیموزیس سبب می کردند سمن در طی آمیزش به اندازه کافی به داخل واژن نرسد. بزرگی سمینال وزیکول ها نشانه انسداد مجرای انزالی است و ممکن است در معاینه رکتال قابل لمس باشد.

تغییرات اندازه بیضه ناشی از دما

تغییر دما می تواند به طور موقت باعث نزدیک شدن بیضه ها یا پایین آمدن آن از جای اصلی خود شود. به عنوان مثال، بیضه ها هنگام غوطه ور شدن در آب سرد کوچکتر به نظر می رسند. پس از گرم شدن مجدد بدن بیضه ها به طور معمول به اندازه معمول خود باز می گردند.

این اتفاق طبیعی است، بیضه ها کوچک و منبسط می شوند و اسپرم را در دمای ثابت نگه می دارند.

تغییرات اندازه بیضه مربوط به سن

با پیر شدن بدن بیضه ها کوچکتر می شوند. نام پزشکی این بیماری آتروفی بیضه (TA) است. آتروفی بیضه به عنوان یک عارضه تدریجی یک یا هر دو بیضه را تحت تاثیر قرار می دهد به گونه ای که فرد متوجه تغییرات اندازه بیضه خود نمی شود.

از علائم دیگر بیماری آتروفی بیضه می توان به کاهش توده عضلانی و از بین رفتن تدریجی میل جنسی اشاره کرد.

نگرانی هایی که باید مراقب آنها باشید

برخی شرایط سلامتی می تواند باعث کوچک شدن بیضه ها شود. در صورت بروز علائم این بیماری فرد باید به دنبال درمان پزشکی باشد. نمونه مواردی که می تواند باعث کوچک شدن بیضه شود عبارتند از:

عفونت های مقاربتی (STIs) مانند سفلیس و سوزاک، سل، اوریون و برخی دیگر از عفونت های ویروسی

ضربه به بیضه ها

هر فردی که رابطه محافظت نشده داشته باید آزمایش عفونت های مقاربتی را انجام دهد، یکی از انواع آن می تواند یک یا چند مورد از علائم زیر را ایجاد کند:

• مشکل ادرار کردن
• سوزش هنگام ادرار کردن
• بثورات خارش دار روی دستگاه تناسلی یا اطراف آن

با این حال، بسته به عفونت فرد شاید هیچ علائمی را هم تجربه نکند. در صورت بروز ضربه به بیضه ها در اسرع وقت برای معاینه به پزشک مراجعه کنید.

نکاتی برای سلامتی بیضه

مردان باید حداقل یک بار در ماه بیضه های خود را برای بررسی هرگونه ناهنجاری معاینه کنند. پزشکان به طور معمول انجام این معاینات را پس از حمام یا دوش آب گرم توصیه می کنند زیرا در این زمان پوست کیسه بیضه بیشترین آرامش را دارد و باعث راحتی بیضه درون آن می شود. انجمن اورولوژی آمریکا نکات زیر را برای خودآزمایی بیضه ارائه می دهد:

• بررسی را به صورت ایستاده انجام دهید.
• نسبت به وجود هرگونه تورم در کیسه بیضه هوشیار باشید.
• کیسه بیضه را به آرامی برای پیدا کردن آن لمس کنید.
• بیضه را به آرامی بین انگشت شست و انگشتان بچرخانید تا تمام سطح آن احساس شود.
• این کار را برای بیضه دیگر نیز تکرار کنید.

بیشتر بخوانید:داروهای خانگی برای التهاب کیسه های مفصلی

با دقت بررسی کنید:

• توده های کوچک و سخت
• تورم یا درد
• تغییر در اندازه یا بافت
• تغییر در استحکام

ممکن است یک فرد در قاعده هر بیضه ساختاری مانند بند ناف را که اپیدیدیمیس نامیده می شود احساس کند. این لوله ها گروهی اسپرم را از بیضه ها حمل می کنند.

در اسرع وقت درمورد هرگونه تغییر یا ایجاد توده در بیضه به پزشک مراجعه کنید. در این شرایط پزشک ضمن معاینه فیزیکی برای تشخیص دقیق تر درباره علائم از فرد نیز سوالاتی می پرسد.

سرطان بیضه یکی از بیماری های نادر، اما بسیار قابل درمان است که بیضه را درگیر می کند. در صورت تشخیص این بیماری در مراحل اولیه به طور معمول قابل درمان است.

خلاصه

اندازه بیضه به طور کلی دلیلی برای نگرانی نیست. یک بیضه اکثر مردان از دیگری کوچک تر است یا اینکه یک یا هر دوی آن آویزان است. برخی از مسائل و شرایط سلامتی مانند سرطان بیضه می تواند باعث تغییر اندازه و شکل بیضه ها شود.

انجام خودآزمایی منظم بیضه می تواند به پیشگیری از پیشرفت این بیماری ها در شروع آنها کمک کرده و بهترین فرصت را برای درمان موفقیت آمیز فراهم می کند.

مترجم: الهه زارعی