اختلالات بیش فعالی در بین افراد و کودکان به چشم میخورد.برای درمان بیش فعالی راه ها و روش های مختلفی ارائه شده اند.یکی از این روش های درمان نوروفیدبک ها می باشد.نوروفیدبک به عنوان یک درمان مکمل در کنار درمان دارویی و درمواردی که فرد یا والدین کودک مبتلا به ADHD، تمایلی به استفاده از دارو ندارند، می تواند مورد استفاده قرار گیرد.
نوروفیدبک چیست؟
نوروفیدبک در اصل نوعی بیوفیدبک است که، با استفاده از ثبت امواج الکتریکی مغز و دادن بازخورد به فرد تلاش میکند که نوعی خود تنظیمی را به آزموزش گیرنده آموزش دهد. بازخورد به طور معمول از راه صدا یا تصویر به فرد ارائه میشود و از این طریق فرد متوجه میشود که، آیا تغییر مناسبی را در فعالیت امواج مغزی خود ایجاد کرده است یا خیر. مطالعات درباره نوروفیدیک تقریباً از دهه ششم قرن بیستم میلادی آغاز شده است و هنوز هم یکی از حیطههای فعال پژوهشی در علوم مغز میباشد.
کاربردهای درمانی نوروفیدبک
در برخی مطالعات ادعا شده است که، نوروفیدبک میتواند در درمان اختلال بیش فعالی و کمبود توجه موثر باشد. اما تاکنون شواهد قدرتمندی برای دفاع از این ادعا ارائه نشده است. به شکلی که هیچ یک از راهنماهای بالینی تا سال ۲۰۱۳ این روش را به عنوان یک درمان برای اختلال کم توجهی و بیش فعالی پیشنهاد نمیکنند.
راهنمای بالینی ۲۰۰۹ SIGN ذکر میکند که، نوروفیدبک در حال حاضر یک مداخله آزمایشی در کودکان و نوجوانان مبتلا به ADHD در نظر گرفته میشود، مداختلات استانداردشدهای وجود ندارد.
راهنمای مراقبت سلامت انستیتوی ارتقای سیستمهای بالینی ۲۰۱۲ذکر میکند که، یک کارآزمایی بالینی تصادفی نشان داده است که، نوروفیدبک از برنامه رایانهای آموزش مهارت توجه، اثربخشی بیشتری داشته و علایم ADHD در حد متوسطی بهتر شده، ولی منافع طولانی مدت آن اثبات نشده است. هزینه و زمانی که فرد درگیر درمان است را هم باید مد نظر داشت. میزان پاسخ این روش به اندازه داروهای محرک نرسیده است، بنابراین، نمیتوان نوروفیدبک را به عنوان جایگزینی برای دارو در ADHD دانست و نوروفیدبک برای ADHD فاقد شواهد کافی پژوهشی است.
راهنمای بالینی Nice:در این راهنما در بخش درمانها، هیچ اشارهای به نوروفیدبک نشده است.
راهنمای بالینی شورای ملی سلامت و پژوهشی پزشکی استرالیا:در صفحه ۲۲ و به عنوان یکی از درمانهای دیگری که بر اساس شواهد فعلی، استفاده از آنها توصیه نمیشود، ذکر شده است.
بنابراین به نظر میرسد، نوروفیدبک به عنوان یک درمان مکمل در کنار درمان دارویی یا در مواقعی که فرد به دارو پاسخ مناسب نداده و یا دچار عوارض دارویی شده است، یا مواردی که فرد یا والدین کودک مبتلا به ADHD، تمایلی به استفاده از دارو ندارند، می تواند مورد استفاده قرار گیرد.
سایر کاربردهای نوروفیدبک
استفاده از نوروفیدبک همچنین در بعضی انواع اختلالات اضطرابی، افسردگی و میگرن هم به کار رفته است. اگرچه شواهد پژوهشی درباره این اختلالات هم بسیار محدود و غیرقطعی میباشد. یکی دیگر از کاربردهای نوروفیدبک می تواند کمک به ارتقاء عملکرد ورزشی(مانند شطرنج و تیراندازی )، یا بهبود عملکرد در موسیقی باشد.
گردآوری:گروه سلامت سیمرغ
منبع:سیمرغ