متخصصان تغذیه همیشه توصیه کرده اند که سعی کنید در طول هفته حداقل دو وعده از ماهی استفاده کنید ، اما بسیاری از خانواده ها به این علت که درست کردن و تمیز کردن آن کار سختی است ، از مصرف آن صرف نظر می کنند.
اسیدهای چرب امگا ـ ۳ موجود در غذاهای دریایی بخصوص انواع ماهی های پرچرب می تواند طول عمر افراد را تضمین کند. نتایج تحقیقاتی که از سوی محققان دانشکده پزشکی دانشگاه هاروارد به سرپرستی دکتر داریوش مظفریان صورت گرفته، نشان می دهد افرادی که ماهی و دیگر خوراک های دریایی را در برنامه غذایی خود گنجانده اند تا دو سال بیش از دیگران ـ که از این غذاها کمتر مصرف می کنند ـ عمر خواهند کرد.
بنا به نتایج این تحقیق که بتازگی در ایالات متحده صورت گرفته، افراد سالمند بالای ۶۵ سال که حداقل دو نوبت در هفته از غذاهای دریایی حاوی اسیدهای چرب امگا ـ ۳ مصرف کرده اند، نه تنها احتمال فوت در آنها در کل تا ۲۷ درصد کاهش می یابد، بلکه خطر مرگ بر اثر بیماری های قلبی و عروقی در آنها در مقایسه با سایر همسالان شان که حتی سطح فشار خون بهتری دارند نیز تا ۳۵ درصد کمتر خواهد بود.
این در حالی است که نتایج تحقیقات پیشین ارتباط بین مصرف غذاهای حاوی اسیدهای چرب امگا ـ ۳ و ابتلای کمتر به بیماری های قلبی و عروقی را نشان داده بود. این تحقیق نیز حاکی است که ارتباط موثری بین مصرف غذاهای دریایی و طول عمر بهینه افراد بخصوص در دوران کهنسالی وجود دارد.
در این تحقیق که اطلاعات شانزده ساله بیش از ۲۷۰۰ فرد بیست و شش ساله و بزرگتر مورد بررسی قرار گرفته، مشخص شد این افزایش عمر در نهایت می تواند تا ۲/۲ سال باشد و در واقع به دلیل وجود چند اسیدچرب موثر است که هر یک می تواند یکی از عوامل مرگ و میر افراد در این سنین را کاهش دهد.
این اسیدها عبارتند از اسید دوکوساهگزائنوئیک (یا DHA) که ارتباط مستقیمی با کاهش میزان مرگ و میر بر اثر بیماری های عروق کرنری قلب دارد. از سوی دیگر اسید ایکوزاپنتانوئیک (یا EPA) که ارتباط مستقیمی با کاهش حملات قلبی غیرکشنده داشته و در نهایت، اسید دوکوساپنتائنوئیک (یا DPA) که ارتباط مستقیمی با کاهش خطر فوت بر اثر سکته مغزی دارد.
دکتر داریوش مظفریان که ریاست این تحقیقات را به عهده داشته و دانشیار دپارتمان همه گیرشناسی دانشکده پزشکی دانشگاه هاروارد است، اذعان می کند این یافته ها اهمیت وجود مقادیر مناسبی از اسیدهای چرب امگا ـ ۳ در خون را برای اجتناب از بروز بیماری های قلبی و عروقی نشان داده و حاکی است که منافع این نوع تغذیه در کهنسالی تنها به افزایش عمر افراد محدود نمی شود.
این استاد ایرانی همچنین می افزاید: بهترین راهکار همانا رجوع به این نوع از تغذیه و مصرف مقادیر مناسبی از غذاهای دریایی در هفته است. در واقع مصرف حداقل دو نوبت ماهی های پرچرب در هفته می تواند سلامت و طول عمر افراد را تضمین کند.
جالب اینجاست که مصرف مکمل های غذایی حاوی امگا ـ ۳ به تنهایی نمی تواند این نتایج مطلوب را به همراه داشته باشد. همچنین نتایج این تحقیق نشان می دهد افرادی که گوشت ماهی را در برنامه غذایی خود می گنجانند، در کنار آن از انواع سبزیجات تازه که مملو از فیبرهای غذایی است نیز بهره می برند که خود یکی از عوامل تثبیت کننده سلامت فرد به شمار می رود. دکتر مظفریان همچنین در توصیه به افرادی که ماهی در برنامه غذایی آنها جایی ندارد، تاکید می کند که: باید این ماده مغذی و مفید را هر چه سریع تر در سبد خرید و بشقاب غذای خود اضافه کنید. مطمئنا مصرف ماهی های پرچرب می تواند میزان اسیدهای چرب امگا ـ ۳ را در خون افزایش داده و منافع حاصل از آن را برای سلامت و طول عمر افراد به همراه داشته باشد.
البته هنوز مشخص نشده که آیا اسیدهای چرب امگا ـ ۳ مستقیما در کاهش مخاطرات موثر بوده یا این که به واسطه مصرف سایر مواد غذایی مفید، یعنی سبزیجات و فیبرهای غذایی در کنار ماهی است که می تواند سلامت فرد را تضمین کرده و به طول عمر وی بیفزاید. به هر حال عامل کلیدی هر چه هست، باید ماهی های پرچرب و مملو از اسیدهای چرب امگا ـ ۳ را در سبد غذایی خانوار بگنجانیم. به همین دلیل توصیه می کنیم در نخستین فرصت به انواع ماهی های آزاد (سالمون)، تن، هالیبوت، ساردین، شاه ماهی و ماهی اسقومری (یا خال مخالی) روی آورید.
