تحقیقات مختلف پژوهشگران در نقاط مختلف جهان نشان می دهد که بسیاری از مشکلات عاطفی و اختلالات روحی افراد به کمک حیوانات خانگی قابل درمان است. در عین حال، در علم روانشناسی و روانپزشکی واژه pet therapy (درمان با حیوانات خانگی) مدتی است که مورد توجه محققان قرار گرفته است.
یکی از معضلات زندگی صنعتی و شهرنشینی، احساس تنهایی در میان انسان ها است و این احساس تنهایی در دراز مدت آثار مخربی بر روح و روان انسان میگذارد و کم کم افسرده به سراغ افراد خواهد آمد. در جوامع غربی مدتهاست که حیوانات دست آموز به خانه های مردم راه یافته و اشخاص زیادی علاقمند به داشتن حیوانات خانگی شده اند و آن ها توانسته اند قسمتی از خلاء روحی و عاطفی خود را با داشتن این حیوانات پر کنند. مثلا در کشور فرانسه شمار سگ و گربه های خانگی بالای 40 میلیون بر آورد شده است.
از طرف دیگر، برقراری پیوند عاطفی با حیوان خانگی در افراد منزوی، آنها را از حالت سکون خارج و قسمتی از نیازهای روحیشان را برآورده میکند. از طرفی یک حیوان خانگی قادر است با رفتارهای خود محبت صاحبش را جلب کند و در مقابل آن انسان هم قادر خواهد بود با برقراری رابطه عاطفی با آن حیوان، احساسات فرو خورده خود را ارضا نماید.
تحقیقات متعدد حاکی از آن است که در بعضی از افراد داشتن حیوان خانگی سودمند تر است. گروه اول سالمندان هستند که به نوعی احساس تنهایی می کنند و دچار افسردگی های خفیفی میشوند. برای اثبات این موضوع گروهی از روانپزشکان کالج سلطنتی انگلیس، سالمندان مرد یک آسایشگاه روانی را از نظر روانی مورد بررسی قرار دادند و آنها را به سه دسته تقسیم کردند. گروه اول بصورت تمام وقت باید از سگ ماده از یک نژاد و یک سن مراقبت می کردند. به دسته دوم گربه ماده داده شد و دسته سوم ماهی آکواریمی در اختیارشان قرار دادند.
برای بررسی نتایج و پس از 9 ماه، رفتار این سالمندان مورد مطالعه قرار گرفت. دسته اول که سگ در اختیارشان قرار گرفته بود در میان آنها حس دگر خواهی قویتر شده بود. در میان دسته دوم رفتار افزایش جنب و جوش گاهی شیطنت های بچگی در بین شان دیده میشد و به آنهاپی که ماهی آکواریومی داده شده بود رفتارهایی مثل زیبا دوستی و تحسین هنر در بین شان تقویت شده بود. در ضمن در بین هر سه گروه از سالمندان آثاری از نشاط و کاهش افسردگی هم مشاهده شد که حایز اهمیت بود.

البته ماجرای پت درمانی فقط به سالمندان خلاصه نمی شود. کودکانی با علایمی از اختلالات روان پریشی و افسردگی و حتی کودکان خجالتی هم در درمان با حیوانات خانگی مورد توجه قرار گرفته اند و علایمی از بهبودی در آن ها مشاهده شده است. البته هنوز محققان اختلافاتی در نتایج درمانی این کودکان عنوان میکنند که عرصه را برای مطالعه باز گذاشته اما نتایج سودمندی در بین کودکانی با معلولیت جسمی و حرکتی و معلولیت های حسی بیشتر مشاهده شده است. از طرف دیگر در جوامع پیشرفته سگ ها به خدمت نابینایان آمده و آنها را بطور صحیح به مقصد می رسانند و باعث افزایش اعتماد به نفس در نابینایان می شوند
البته تحقیقات در زمینه فواید نگهداری از حیوانات خانگی بسیار گسترده است به طوری که تحقیقات محققان بریتانیایی نشان می دهد که علاقه مندی و نگه داری از حیوانات خانگی باعث کاهش عارضه های قلبی و عروقی شده است چرا که نگهداری از این حیوانات با کاهش هورمون های استرس رابطه مستقیم دارد.
در این بین به نظر می رسد که روانپزشکان و روانشناسان کشور ما نیز باید دست به مطالعاتی در این زمینه بزنند و نتایج این تحقیقات را با توجه به فرهنگ کشورمان مد نظر داشته باشند تا حداقل اندکی از بیماران روحی و روانی و بچه های معلول و نابینایان با یاری از این نعمت الهی به زندگی اجتماعی برگردند و شاد و سلامت زندگی کنند.

بیمارستان دامپزشکی پایتخت