تیروئید از جمله غدد درون ریز بدن است. این غده در جلوی حنجره و پشت اسخوان جناق قرار دارد. این غده سبب تنظیم سوخت و ساز بدن می شود این غده شکل سپری این نام را گرفته. تیروئید می تواند از عوامل مستقیم موثر بر کاهش و یا افزایش وزن و سایر بیماری ها باشد. در ادامه با دکتر سلام همراه باشید.
دکتر حمدلله کرمی فر فوق تخصص غدد درون ریز و متابولیسم گفت: تیروئید یک غده کوچک در قسمت تحتانی گردن واقع شده و وظیفه آن ساختن دو هورمون مهم تری‌یدو‌تیرونین(T۳) و تیروکسین(T۴) است. در صورت اختلال در کارکرد این غده و کاهش میزان تولید T۴ در بدن تغییراتی عمده در تمام ارگان بدن مشاهده می شود .همان طور که می دانیم شایعترین مشکلاتی که این غده را تحت تاثیر قرار می‌دهند کم کاری تیروئید ،پرکاری تیروئید ، بزرگی غده ی تیروئید ، توده های تیروئید، سرطان تیروئید والتهاب تیروئید است .
وی در ادامه افزود : خستگی دائمی ، افزایش حساسیت به سرما، یبوست، خشکی پوست، افزایش وزن، ضعف ماهیچه‌های بدن، افزایش کلسترول خون، پف کردن صورت، خشکی و یا ورم مفاصل، درد و حساسیت مفاصل ،ریزش مو و اختلال حافظه جزء شایع ترین علائم کم کاری تیروئید است همچنین علائم در نوزادانی که مبتلا به کم کاری تیروئید هستند زردی صورت و چشم ها، پف کردن صورت ،خفگی مکرر، یبوست ،حجم کم عضلات و خواب بیش از حد بسیار دیده می شود .در جوانان و نوجوان رشد ضعیف و در نتیجه کوتاهی قد، به تاخیر افتادن بلوغ، رشد دیرهنگام دندان‌های دائمی و کاهش رشد ذهنی جز مهم ترین نشانه ها و علائم این بیماری است .
نکته جالبی که در اینجا وجود دارد برعکس بودن تمام علائم ذکر شده در رابطه با پرکاری تیروئید است به عبارتی کاهش وزن ناگهانی، تند شدن ضربان قلب، افزایش اشتها، اضطراب دائمی، تعریق زیاد، تغییر در الگوی قاعدگی در بانوان ، افزایش حساسیت به گرما، خستگی و ضعف ماهیچه ها، کم خوابی ،نازک شدن پوست ، ضعیف شدن مو ها از شایع ترین علائم پرکاری تیروئید است .
این فوق تخصص غدد در پاسخ به این سوال که این بیماری چقدر ممکن است برای انسان خطرناک باشد گفت : پرکاری تیروئید بسیار خطرناک تر از نوع کم کار آن است چرا که ممکن است منجر به مرگ بیمار شود چرا که باعث بالارفتن فشار خون ، تپش قلب و در نتیجه نارسایی های قلبی موجب مرگ بیمار گردد .در برخی موارد فرد دچار پاره شدن قرینه چشم و نابینایی می شود در برخی نیز داده شد چشم ها از حدقه بیرون زده و فرد مبتلا نابینا می شود .
وی به بانوان باردار توصیه کرد در زمان بارداری حتما آزمایشات غربالگری را انجام دهند چرا که کم کاری تیروئید در نوزادان بدون علامت است و اگر زود تشخیص و درمان نشود نوزاد دچار عقب ماندگی ذهنی شدید می شود و دیگر هیچ راه درمانی برای این کودکان نیست همچنین در نوجوانان اختلالات رشدی ایجاد می کند و در موارد حاد تر بیمار با یک سرماخوردگی ساده به کما رفته و در نتیجه دچار مرگ می شود .خانم ها بسیار دقت داشته باشند مشکلات تیروئیدی باعث اختلالات قاعدگی ، نازایی، کیست تخمدان و خون ریزی های شدید می شود لذا حتما به این بیماری و عواقب آن آگاه باشند و درمان را پشت گوش نیاندازند .
به گفته او از هر ۱۵۰۰ نوزاد یکی از آنها دچار اختلالات تیروئیدی است و این آمار در جهان ۱ در ۳۰۰۰ است .در نوزادان کم کاری و در بزرگسالان پرکاری تیروئید بسیار شایع است .
خبرنگار از ژنتیکی بودن این بیماری پرسید و این متخصص پاسخ داد : اختلالات تیروئیدی می تواند مربوط به ژنتیک شود اما نکته ای که در این جا وجود دارد این است که درصد نقش وراثت در ابتلا به اختلالات تیروئیدی بسیار ناچیز است برای مثال نوزادانی که کم کاری تیروئید دارند ۲درصد فقط احتمال دارد وراژت در آن نقش داشته باشد و ۹۸درصد مربوط به عواملی غیر از ژنتیک است .
وی در رابطه با ارتباط اختلالات تیروئیدی در چاقی و لاغری افراد بیان کرد : در افرادی که دچار پرکاری تیروئید هستند مشاهده می شود به دلیل متابولیسم بالای بدنشان و دفع زیاد و همچنین اشتهای زیاد در غذا خوردن باز هم افراد لاغر و ضعیفی هستند . این مسئله در افرادی که کم کاری تیروئید دارند کاملا برعکس است و این بیماران ، افرادی چاق هستند اما نکته ای که در این رابطه وجود دارد واژه چاق برای این افراد مناسب نیست چرا که این بیماران دچار ورم هستند که به اشتباه چاق تلقی می شوند .آب در بدن این بیماران زیاد است و کلیه دفع آب را به خوبی انجام نمی دهند و در نتیجه فرد دچار چاقی کاذب می شود .
کرمی فر در پاسخ به ارتباط اختلالات تیروئیدی با نوع تغذیه گفت : نقش تغذیه در ابتلا به مشکلات تیروئیدی نقش مهمی است . خوراکی های چون کلم و شلغم ، جلبک های دریایی، آب های آلوده و با املاح زیاد باعث بزرگی تیروئید (گواتر) می شود لازم به ذکر است شایع ترین علت کم کاری تیروئید در تمامی دنیا کمبود ید در بدن است .بهتر است بگوییم کمبود ید و نیز زیاده روی در مصرف ید باعث این عارضه می شود .
این متخصص غدد در پاسخ به این سوال که آیا اختلالات تیروئیدی می تواند زمینه ساز بیماری های جدی دیگر شود گفت : به یقین می توان گفت بله ، چرا که پوکی استخوان ، انواع بیماری های قلبی ، بیماری های گوارشی ، سقط جنین و نازایی، عقب ماندگی ذهنی در جنین از جمله عوارض جبران ناپذیر اختلالات تیروئیدی به حساب می آید.
وی در پایان یادآور شد: کاهش میل جنسی و مشکلات زناشویی در این بیماران بسیار مشاهده می شود و به طور کل این اختلال در تمامی ارگان های بدن تاثیر گذار است حتی در بسیاری از بیماران ، اختلالات روحی مانند افسردگی نیز بسیار شایع است . مشکلات تیروئیدی در زنان ۶ برابر مردان گزارش شده است .
