ابولا ویروسی مهلک و مرگبار است که به “هیولای رودخانه ابولای کنگو” شهرت یافته و سالیانه جان هزاران نفر را در جهان می گیرد.این ویروس به هیولای رودخانه ابولا شهرت دارد.روزگاری خطر این بیماری در حدی بود که تیتر اول روزنامه ها و اولین خبر رسانه ها را به خود اختصاص داده بود.

هر روز با افزایش تلفات جانی، آتش نگرانی و اضطراب مردم در سراسر دنیا به خصوص ساکنان کشورهای آفریقایی شعله‌ورتر می شد و ذهن محققان را بیش از پیش برای کشف واکسن و کنترل این بیماری مهلک به خود درگیر می‌کرد.
تب ناشی از این بیماری در اثر عفونت ویروسی ایجاد می شود. ابولا اغلب کشنده بوده و انسان و پستانداران را هدف قرار می دهد. محققان بر این باورند که این ویروس برای اولین بار از یک حیوان آلوده به انسان منتقل شده و سپس از انسان به انسان از طریق تماس مستقیم با خون یا ترشحات بیمار انتشار یافته است.
ابولا عامل مرگ هزاران نفر
بیماری ابولا برای اولین بار در سال 1976 در سودان جنوبی و  یامبوکو، جمهوری دموکراتیک کنگو دیده شد. این بیماری در یک روستا در نزدیکی رودخانه ابولای کنگو شیوع همه گیر پیدا کرد که نام این ویروس از این رود گرفته شد.
شیوع بیماری ابولا نخستین بار در روستاهای دور افتاده در آفریقای مرکزی و جنگل‌های انبوه مناطق گرمسیری در نزدیکی این منطقه رخ داده است، اما طی اپیدمی اخیر در غرب آفریقا مناطق شهری و روستایی درگیر این ویروس بودند. نرخ متوسط مرگ و میر این بیماری حدود 50 درصد است. همچنین نرخ مرگ و میر در اپیدمی اخیر بین 25 تا 90 متغیر بوده است.
شیوع این بیماری در حال حاضر در غرب آفریقا بزرگترین و پیچیده ترین اپیدمی این بیماری است. این بیماری در سراسر کشور گینه همه گیر شد و به مرزهای سیرالئون، لیبریا انتشار پیدا کرد. علاوه بر این تعداد، چند مورد فرد مبتلا به ابولا در نیجریه (1 نفر)، ایالات متحده (1 نفر)، سنگال (1 نفر) و مالی (2 نفر) شناسایی شدند.
در این میان بین کشورهایی که گرفتار این ویروس مهلک شدند، گینه، لیبریا و سیرالئون به دلیل سیستم های بهداشتی بسیار ضعیف و نبود منابع انسانی و زیربنایی بیشترین آسیب را متحمل شده و در پی آن رییس سازمان بهداشت جهانی اعلام هشدار عمومی کرد.
علائم ویروس کشنده ابولا
علائم و نشانه های ابولا 2 تا 21 روز پس از ورود ویروس به بدن ظاهر می شود. این علائم معمولا به شرح زیر است:
    تب
    سردرد
    درد مفاصل و عضلات
    ضعف
    اسهال
    استفراغ
    دل درد
    کمبود اشتها
علائم دیگری مانند کهیرهای پوستی، قرمزی چشم و خونریزی داخلی و خارجی نیز ممکن است بروز کند.
راه های تشخیص و انتقال این ویروس مرگبار
علائم اولیه ابولا شبیه به بیماری ها شایع معمولی بوده و به همین دلیل تشخیص ابولا در کسی که ویروس وارد بدنش شده در روزهای اول به سختی امکانپذیر است. با این حال، اگر یک فرد دارای علائم اولیه ابولا بوده و پزشکان به آن شک داشته باشند باید در قرنطینه بماند. در این زمان متخصصان بهداشت عمومی به کمک تست های آزمایشگاهی از ابتلا به این بیماری مهلک باخبر می شوند.
اغلب عفونت‌ها در آفریقا ابتدا به واسطه ارتباط با شامپانزه‌ها، گوریل‌ها، خفاش‌های میوه‌خوار، میمون‌ها، بزهای کوهی جنگلی و جوجه‌تیغی‌های آلوده به این ویروس ایجاد شده است. پس از آن ویروس از طریق یک انسان به انسان دیگر منتقل می‌شود.
ابولا از طریق انسان به انسان و با تماس مستقیم (از طریق پوست یا غشاء های مخاطی)، آب دهان، ادرار، مدفوع، عرق و دیگر ترشحات بدن افراد آلوده بر روی سطوحی مانند ملحفه و لباس فرد آلوده و ارتباط جنسی منتقل می شود. علاوه بر این در مواردی دیده شده که نزدیکان بیمار فوت شده در اثر این بیماری پس از شرکت در مراسم دفن و تماس با بیمار به ابولا مبتلا شدند.
ابولا درمان قطعی دارد؟
در حال حاضر هیچ درمان ثابت شده ای برای ابولا وجود ندارد. برای مراقبت های درمانی از مایعات خوراکی و وریدی، اکسیژن رسانی برای درمان کاهش عوارض استفاده می کنند. برخی از افراد مبتلا به ابولا از این بیماری نجات پیدا کرده اما متاسفانه برخی جان خود را از دست می دهند.
واکسن هایی که بارقه های امید را روشن می کنند
با توجه به اینکه ویروس کشنده ابولا درمان قطعی و موثری ندارد محققان به دنبال تولید واکسن های مختلفی برای مقابله با این بیماری هستند. از شیوع اپیدمی این بیماری تاکنون واکسن های زیادی تولید شدند اما نتوانستند مجوزهای لازم را کسب کنند. روز گذشته خبری در رسانه های جهانی از کشف یک واکسن با تاثیر صد درصدی خبر دادند.
به تازگی محققان واکسن ابولا را که به طور 100 درصد در پیشگیری از ابتلا به این بیماری موفقیت آمیز بوده کشف کردند. در همه‌گیری اخیر ابولا از ماه دسامبر سال 2013 در سراسر منطقه غرب آفریقا بیش از 11 هزار نفر جان خود را از دست داده و حدود 28 هزار و 600 نفر به این ویروس کشنده آلوده شدند. شیوع این بیماری واکنش‌های جهانی زیادی را در پی داشت که یکی از آن‌ها تلاش برای تولید واکسنی موثر برای مقابله با این بیماری کشنده  بود.
نتایج نهایی تحقیقات انجام گرفته روی این واکسن در گینه و سیرالئون نشان می‌دهد که این واکسن در برابر یکی از کشنده‌ترین پاتوژن‌های موجود در ویروس ابولا بیشترین قدرت مقابله را داشته و از 11 هزار و 841 نفر ساکن گینه که در این مطالعه شرکت کردند، 10 روز پس از تزریق واکسن، هیچ یک از افراد به بیماری مبتلا نشدند. البته چند نفر پس از واکسیناسیون جان خود را از دست دادند که به گفته محققان احتمالا این اشخاص به ویروس ابولا آلوده شده بودند.
کارشناسان سازمان جهانی بهداشت (WHO) اظهار داشتند: تولید این واکسن برای افرادی که در همه‌گیری اخیر این بیماری در غرب آفریقا گرفتار ابولا شدند، موثر نبوده اما در صورت شیوع مجدد این ویروس، برای مقابله با آن بسیار مفید است و از اپیدمی شدن این بیماری جلوگیری می کند.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان