وقتی سن ما از پنجاه سال گذشت نیاز به چکاپ ها و مراجعه به برخی پزشک های خاص داریم تا بتوانیم از ابتلا به امراض خطرناک در امان بمانیم مراجعه به برخی فوق تخصص ها و انجام برخی آزمایشات ویژه تا حدودی سلامت شما را در این سن تضمین خواهد کرد در ادامه با انواع آن ها آشنا شوید.
آشنایی با رایج ترین ویزیت های طبی مورد نیاز پس از 50 سالگی
بسیاری از سالمندان بر این باورند که مرحله میانسالی آخرین دوره از دوران زندگی سالم و با رسیدن به سالمندی، دیگر هیچ راهی برای سالم زندگی کردن وجودندارد اما این، باور صحیحی نیست؛ چرا که بسیاری از سالمندان با اصلاح شیوه زندگی و پیشگیری از بروز بیماری های وخیم، سالیان سال، سالم زندگی می کنند و از زندگی لذت می برند.
در عین حال، اگرچه در مقابل روند پیری نمی توان ایستاد اما می توان سلامت جسمی را به گونه ای حفظ کرد که در سالمندی دچار مشکلات شدید نشد.
پزشکان توصیه می کنند در سنین میانسالی و سالمندی هرچند وقت یک بار به پزشک مراجعه کنید و اجازه بدهید پزشک شما با توجه به وضعیت بدنی و سوابق خانوادگی تان سلامت شما را تحت کنترل قرار دهد. در اینجا برخی از مواردی را که باید پس از 50 سالگی برای تحت نظر گرفتن آنها به پزشک مراجعه کنید، با هم مرور می کنیم.
آیا می دانستید ابتلا به دیابت یا به کارگیری درمان های نادرست در مواجهه با آن می تواند سبب بروز بیماری های قلبی عروقی و مشکلات کلیوی شود؟ با نزدیک شدن به سن 50 سالگی، به ویژه اگر دچار اضافه وزن هستید یا سابقه خانوادگی ابتلا به دیابت دارید، باید به طور منظم به پزشک مراجعه کنید و آزمایش قند خون بدهید. از طرفی نباید فراموش کنید که برای انجام این آزمایش باید صبح ناشتا باشید.ویزیت متخصص قلب و عروق
تحقیقات پژوهشگران نشان می دهد که با کنترل فشار خون می توانید خطر ابتلا به سکته مغزی را تا 40 درصد و خطر ابتلا به حمله قلبی را تا 16 درصد کاهش دهید. از طرفی، فشار خون بالا می تواند از دلایل ابتلا به آلزایمر در سنین سالمندی باشد و به همین دلیل است که پزشکان توصیه می کنند از 50 سالگی هر 6 ماه یک بار به پزشک مراجعه کنید. البته این نکته را هم فراموش نکنید که دو نفر از هر 10 نفر پس از 50 سالگی به فشار خون مبتلا می شوند و با پیشگیری و حتی تشخیص بیماری در مراحل اولیه می توانید روند درمان را سریع تر کنید و ریسک عوارض را کاهش دهید. افزایش میزان کلسترول بد (LDL) و تری گلیسیرید می تواند برای سلامت قلب و عروق خطرآفرین باشد.
پس از 70 سالگی، به ویزه اگر دچار مشکلات جسمی هستید هر سال یک بار به متخصص قلب و عروق مراجعه کنید. زیرا با یک آزمایش خون ساده میزان کلسترول خون شما مشخص می شود و در صورت بالابودن چربی خون، رژیم غذایی و توصیه های لازم برای کنترل آن به شما داده می شود. اگر هم نیاز به مصرف دارو داشته باشید، پزشک معالج داروی لازم را به شما تجویز می کند. از طرفی، پس از 70 سالگی گرفتن نوار قلب به ویژه اگر می خواهید فعالیت بدنی سنگین مانند ورزش انجام دهید یا دچار ناراحتی هایی مانند دیابت، فشار خون، کلسترول بالا و اضافه وزن هستید یا سیگار می کشید، ضروری است. برای بررسی کامل تر فعالیت قلب، گاهی از دستگاه های اکوکاردیوگرافی یا آنژیوگرافی استفاده می شود.ویزیت متخصص گوش، حلق و بینی و مراجعه به شنوایی سنجی
از 50 سالگی به بعد باید هر دو سال یک بار و پس از 65 سالگی هر سال یک بار به مراکز شنوایی سنجی مراجعه کنید. پزشک متخصص با گرفتن یک نوار شنوایی میزان قدرت شنوایی شما را برحسب مواج متعدد صدا می سنجد و در صورت نیاز برای تان سمعک تجویز می کند.ویزیت متخصص داخلی و فوق تخصص بیماری های تنفسی
این آزمایش برای بررسی میازن سلامت ریه ها و اثبات وجود یا نبود سرطان ضروری است. در صورتی که شما فرد سالمی هستید هر سه سال یک بار و در صورتی که ناراحتی تنفسی دارید هر سال باید به پزشک مراجعه کنید. این آزمایش به ویژه برای کسانی که بیش از 20 سال است سیگار می کشند ضروری است. در آزمایش سنجش ظرفیت تنفس، شما باید در یک دستگاه کوچک با فشار زیاد بدمید و سپس در صورت لزوم از ریه شما رادیوگرافی می شود و در صورت تشخیص هر مشکلی به پزشک متخصص آسم و آلرژی ارجاع داده می شود.
یکی از مشکلاتی که اغلب سالمندان از آن رنج می برند درد مفاصل است. شایع ترین نوع این ناراحتی ها، تحلیل مفاصل است که با بروز این مشکل مفاصل دردناک می شود و اجازه حرکت و راه رفتن را از افراد سالمند سلب می کند. در خلال حرکت کردن، انتهای استخوان ها به طور طبیعی توسط غضروف ها و مایع لغزنده اطراف محافظت می شود که با افزایش سن، استخوان ها شکننده و مفاصل بی شکل و دردناک شده و حرکت مشکل می شود.
در حال حاضر رژیم غذایی، غذا یا مکمل های ویژه ای برای پیشگیری، درمان و رهایی از تحلیل مفاصل شناخته نشده است. در عین حال، ارتباط شناخته شده ای نیز بین تحلیل مفاصله و اضافه وزن وجود دارد. کاهش وزن برای افرادی که اضافه وزن دارند و دچار مشکل مذکور هستند، مساله مهمی است، چرا که مفاصل برای تحمل وزن بالا تحت فشار و تحریک هستند.
نوع دیگر التهاب مفاصل، روماتیسم مفصلی است که ارتباط نزدیکی با رژیم غذایی دارد. در این بیماری سیستم ایمنی به اشتباه به پوشش استخوان ها حمله می کند. عملکرد سیستم ایمنی به تغذیه کافی بستگی دارد و رژیم ناکافی ممکن است، این نوع التهاب مفاصل را به همراه داشته باشد.
این احتمال وجود دارد که در برخی افراد، مواد غذایی مشخصی بتواند سیستم ایمنی را به این حمله تحریک کند. مصرف شیر و لبنیات، روماتیسم مفصلی را در برخی افراد تشدید می کند. اسیدهای چرب امگا 3، نظیر EPA (اسید ایکوزاپنتانوییک) که در ماهی یافت می شود، سبب تخفیف عوارض این بیماری می شود. البته پوکی استخوان نیز از بیماری های شایع دوران سالمندی است که استخوان ها به دلیل کاهش میزان املاح، شکننده می شوند.
این بیماری که تحلیل استخوان بزرگسالان نیز نامیده می شود. تاکنون عوامل متعددی مانند کمبود دریافت کلسیم، دریافت بیش از حد یا کم پروتئین، بی حرکتی، مونث بودن، یائسگی، افزایش سن، کمی وزن، نژاد، ژنتیک و وجود سابقه خانوادگی این بیماری، مصرف داروهایی مانند کورتون ها و ابتلا به بیماری های کلیوی، کبدی، دیابت، روماتیسم مفصلی و… را به عنوان زمینه ساز این بیماری نام برده اند.
از طرفی، برای پیشگیری از این بیماری که ناتوانی، کاهش قد و شکستگی های استخوانی را به دنبال دارد، افزایش تحرک و فعالیت و مصرف رژیم حاوی مقادیر کافی پروتئین و کلسیم توصیه می شود. با توجه به موارد گفته شده، سالمندان باید به منظور پیشگیری یا تشخیص زودرس بیماری های مرتبط با مفاصل سالی یک بار به یک روماتولوژیست مراجعه کنند و تحت معاینات دقیق قرار بگیرند.ویزیت اورولوژیست
آنچه که در دوران جنینی تشکیل شده و پس از تولد وجود دارد شامل کلیه ها، حالب ها، مثانه و مجاری ادرار است. علی القاعده با افزایش سن تغییر محسوسی در این دستگاه نمی بینیم، به جز اینکه بگوییم در آقایان غده پروستات که در مسیر خروج مثانه قرار گرفته، به تدریج از سن 40 سالگی به بعد شروع به رشد می کند.
این تغییر سبب می شود که پس از 50 تا 55 سالگی، انسدادی به صورت کامل یا ناکامل در مسیر خروج ادرار پیش بیاید و قطر ادرار و فشار آن کم شود. فرد برای دفع ادرار نیاز به فشار بیشتری دارد و یا پس از ادرار کردن حس می کند که مقداری از آن باقی مانده است. بنابراین 90 درصد آقایان نیاز به یک مداخله پزشکی پیدا می کنند که این عامل انسدادی را که پروستات است برطرف کنند.
اما در خانم ها مشکلی که ایجاد می شود به سبب شلی عضلات کف لگن است که به دو علت تغییرات هورمونی و بارداری و زایمان ایجاد می شود. شلی عضلات کف لگن سبب می شود مثانه افتادگی پیدا کند و در نتیجه سبب حس عدم تخلیه کامل ادرار و تکرر ادرار می شود که میزان عفونت در خانم ها را بالا می برد و در نهایت و به تدریج به دلیل اینکه وضعیت زاویه میان مثانه و مجرای خروجی ادرار از حالت عادی خارج شده موجب بی اختیاری ادرار به هنگام عطسه و سرفه می شود. اگر این مشکل درمان نشود دفع ادرار از مجرا را به همراه دارد که البته با روش های متعدد جراحی می توان این وضعیت را اصلاح کرد. بنابراین سالمندان باید حداقل سالی یک بار به اورولوژیست مراجعه کنند و از نظر مشکلات کلیوی و مجاری ادرار مورد آزمایش قرار بگیرند.
پس از 50 سالگی پیشنهاد می شود حتما سالی یک بار به چشم پزشک مراجعه کنید. پزشک با انجام یک تست بینایی نزدیک و دور و گرفتن فشار چشم، شما را از ضعف بینایی تان آگاه کرده و در صورت لزوم برای شما عینک یا دارو تچویز می کنند. نکته حایز اهمیت این است که در صورت بی توجهی به این موضوع شما ممکن است به مرور زمان دچار ضعف بینایی، کم بینی، نابینایی یا مشکلاتی مانند آب مروارید و گلوکوم (آب سیاه) شوید.
در عین حال، از دیگر مشکلات شایع دوران سالمندی، مساله خشکی چشم و پیرچشمی است بنابراین سالمندان باید به صورت منظم و دوره ای به چشم پزشک مراجعه کنند تا قوام چشم شان را بسنجند. البته باید تاکید کرد که پیرچشمی فقط شامل نمره عینک نیست بلکه همه اعضای چشم را درگیر می کند و باید بدانید که نمی توان از بروز بیماری پیرچشمی پیشگیری کرد اما با اقدامات خاص می توان از چشم ها و بینایی محافظت کرد.ویزیت دندانپزشک
همه سالمندان باید بدانند که سلامت دندان ها با سلامت قلب در ارتباط است بنابراین لازم است همه افراد سالمند هر 6 ماه یک بار به دندانپزشک مراجعه کنند تا اگر دندان های طبیعی دراند از سلامت آنها مطمئن شوند و اگر هم دندان های شان مصنوعی است مورد چکاپ قرار گیرند تا وضعیت دندان ها در شرایط مطلوبی باشد.
