میوه ها یکی از مهم ترین مواد غذایی هستند که خوردن آن برای هر کسی توصیه می شود. فواید میوه ها از هزاران سال گذشته تا کنون مورد بررسی قرار گرفته است و همگان از خواص آنها آگاهی دارند. در این مطلب قصد داریم نکاتی را در مورد فواید پوست میوه ها شرح دهیم.
صحبت درباره فواید پوست میوه ها و سبزی ها مربوط به امروز و دیروز نیست. سال های سال است که بزرگ ترها به کوچک ترها توصیه می کنند میوه هایی مثل سیب و خیار را با پوست بخورند…
صحبت درباره فواید پوست میوه ها و سبزی ها مربوط به امروز و دیروز نیست. سال های سال است که بزرگ ترها به کوچک ترها توصیه می کنند میوه هایی مثل سیب و خیار را با پوست بخورند. از سوی دیگر، بحث های فراوانی که درباره استفاده بی رویه از کودهای شیمیایی در زراعت و انباشته شدن موادشیمیایی مضر برای سلامت انسان در پوست میوه ها وجود دارد، مصرف کنندگان را از مصرف میوه ها با پوست بر حذر می دارد اما آیا پوست میوه ها واقعا خواصی دارد؟ آیا مواد شیمیایی مضر موجود در کودها و سموم شیمیایی قابلیت نفوذ در پوست میوه ها و سبزی ها دارند؟ با وجود خواص و زیان های احتمالی، باید پوست میوه ها را مصرف کنیم یا نه؟ این هفته برای پاسخ دادن به این پرسش ها که بارها خوانندگان «سلامت» مطرح کرده اند، با دکتر محمدرضا وفا، متخصص تغذیه و رژیم درمانی و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت وگو کرده ایم.
پوست میوه ها و سبزی ها خاصیتی دارند؟
پوست میوه نیز مانند قسمت های دیگر آن دارای فوایدی است که می تواند در سلامت افراد تاثیر مثبت داشته باشد. بسیاری از ترکیب های آنتی اکسیدانی و بخش عمده ای از ترکیب های فلاونوییدی رنگی در پوست میوه ها وجود دارد؛ مثلا پوست پرتقال یا سیب و برخی دیگر از میوه های رنگی، حاوی ترکیب های کاروتنوییدی و فلاونوییدی است که خاصیت آنتی اکسیدانی دارند. ترکیب های فیبری موجود در پوست میوه ها نیز که نقش مهمی در سلامت دستگاه گوارش ایفا می کنند، می توانند از طریق مصرف پوست میوه به بدن برسند.
پس چرا مردم برای مصرف میوه پوست آن را می کنند؟
مسایل فرهنگی و عادت ها تاثیر بسزایی در مصرف موادغذایی دارد و ایرانیان از این قاعده مستثنی نیستند. از طرفی بافت، طعم و شکل ظاهری یک ماده خوراکی در انتخاب فرد تاثیر دارند بنابراین نمی توان به صرف اینکه پوست یک میوه خاص دارای مواد مغذی است، مصرف کننده را وادار به خوردن آن کرد.
البته با وجود خواص موجود در پوست میوه ها، همه آنها قابل خوردن نیستند. مثلا پوست پرتقال را به دلیل طعم تلخ و بافت خاص، به هیچ وجه نمی توان مصرف کرد. البته برخی شرکت های تولیدکننده آبمیوه، برای بالا بردن خواص محصول خود، مواد آنتی اکسیدان موجود در پوست این نوع میوه ها را تحت فرایند خاصی استخراج می کنند و به محصول نهایی شان می افزایند.
آیا مصرف پوست میوه ها برای همه افراد مجاز است؟
نه، برخی افراد با مشکلات خاص گوارشی نباید میوه و سبزی ها را با پوست مصرف کنند چون پوست میوه به دلیل فیبر بالا محرک حرکت?های دستگاه گوارش است و می تواند به سیستم گوارش آنها آسیب بیشتری بزند اما افراد سالم می توانند میوه هایی مثل سیب و گلابی را که پوست نازکی دارند، با پوست بخورند؛ البته به شرطی که با معیارهای بهداشتی شسته شده باشند.
برخی اعتقاد دارند که سموم دفع آفات که در زمان پرورش میوه در باغ ها استفاده می شود، در پوست میوه باقی می ماند و به همین دلیل باید پیش از مصرف، پوست آن را گرفت. آیا این اعتقاد درست است؟
بله، متاسفانه استفاده بیش از حد از کودها و سموم دفع آفات در مرحله رشد محصول باعث می شود مقدار زیادی از ترکیب های مضر در پوست میوه ها و سبزی ها تجمع پیدا کند و مصرف این محصولات با پوست، مقدار زیادی از باقیمانده سموم را در پوست میوه وارد بدن فرد مصرف کننده می کند به خصوص اگر زمان کافی از برداشت محصول تا مصرف آن سپری نشده باشد.
منظور از «زمان کافی» چیست؟
بسیاری از سموم شیمیایی حدود ۲هفته پس از سم پاشی تجزیه می شوند و از بین می روند پس اگر فاصله زمانی بین سم پاشی تا مصرف میوه بین ۲ تا ۳ هفته باشد، خطری متوجه مصرف کننده نخواهد بود در غیر این صورت مقدار قابل توجهی از آن وارد بدن می شود که می تواند خطرناک باشد.
سلامت: برخی معتقدند بخش عمده موادمغذی سیب زمینی، هویج یا خیار در پوست و لایه های بیرونی آنها ذخیره شده و باید آنها را بعد از شستشو، با پوست یا با پوست گیری بسیار نازک مصرف کرد. آیا این نظر درست است؟
در مورد سیب زمینی، هویج و به طورکلی ریشه های خوراکی، موضوع کمی متفاوت است. این محصولات به دلیل تماس مستقیم با خاک، بخش زیادی از نیترات موجود در آن را در پوست خود ذخیره می کنند بنابراین حتما باید پس از پوست گیری مصرف شوند. در مورد پوست خیار نیز نحوه کشت بسیار اهمیت دارد زیرا این میوه در محیط کشت روی خاک قرار می گیرد و برای کشت آن در شرایط معمولی، به مقدار فراوان از سموم دفع آفات استفاده می شود بنابراین اگر خیار بدون سموم و کودهای شیمیایی عمل آمده باشد و محصول ارگانیک باشد، خوردن پوست آن برای مصرف کننده بسیار مفید خواهد بود اما اگر در محیط زراعی معمولی کشت?شده باشد، بهتر است پیش از مصرف حتما پوست آن گرفته شود.