سرما خوردگی یکی از شایع ترین بیماری هایی به شمار می آید که همه ساله عده ی زیادی به آن مبتلا می شوند ، اکثر افراد به محض مشاهده ی علائم سرما خوردگی از قرص های شیمیایی استفاده می کنند ، اما باید بدانید که راه های درمان ساده تر و کام خطر تری نیز وجود دارد.
سرماخوردگی که «عفونت دستگاه تنفس فوقانی» نیز نامیده می شود توسط بیش از ۲۰۰ نوع ویروس ایجاد می شود. این ویروس ها به سلول های فرش کننده بینی و گلو حمله کرده و در آنجا بیشتر و بیشتر می شوند.
شایع ترین راه انتقال این ویروس ها تماس دست با وسایل آلوده به ویروس یا دست دادن با فرد آلوده به ویروس سرماخوردگی است. البته سرفه و عطسه کردن فرد مبتلا هم باعث انتقال این ویروس ها به اطرافیان می شود.
همیشه می گویند «پیشگیری بهتر از درمان است» و از آنجا که با تعدادی راه های درمان خانگی می توان مقاومت سیستم ایمنی بدن را افزایش داد، بهتر است در ادامه با خوراکی هایی آشنا شوید که در این راه به شما کمک می کنند. البته اگر هم تازه اوایل سرماخوردگی تان است، نا امید نباشید؛ چون برای شما هم نسخه ای داریم! حتی برای بهبود سرماخوردگی هم توصیه هایی داریم؛ پس اگر حسابی سرما خورده اید و دیگر برای پیشگیری یا کاهش علائم دیر است، می توانید به برخی از این توصیه ها عمل کنید تا سلامت خود را سریع تر بازیابید.
مرحله اول: پیشگیری
در نخستین مرحله باید به دنبال غذاها و خوراکی هایی باشید که با ریزمغذی هایشان مقاومت سیستم ایمنی بدن شما را افزایش داده و در برابر حمله ویروس های مختلف سرماخوردگی از شما مراقبت کنند. برای اینکه مطمئن شوید همه مواد لازم به بدن تان می رسد، نباید هیچ کدام از وعده های غذایی تان را حذف کنید.
سبوس گندم یکی از غنی ترین منابع گیاهی روی است. روی یک ماده معدنی بسیار مهم است که تقریبا از هر نظر قادر است سیستم ایمنی بدن را تنظیم کند. روی در توسعه «لنفوسیت های T» گروهی از گلبول های سفید خون که در مبارزه با عفونت ها فعال هستند نقش مهمی ایفا می کند.هرچند پروتئین های حیوانی بهترین منبع روی هستند اما این پروتئین ها منابع بالای کلسترول و چربی های اشباع شده نیز هستند و بنابراین مصرف زیاد آنها توصیه نمی شود. در عوض مصرف دانه های کامل (سبوس دار)، فراورده های دریایی، جگر گوساله، مرغ، جوانه گندم، کنجد و تخمه کدو که همگی حاوی روی هستند، به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می کند.
سالاد کلم پیچ یکی از بهترین منابع ویتامین C است. اما از آنجا که ویتامین C نسبت به گرما بسیار حساس است، این ماده خوراکی باید به صورت خام مصرف شود. ویتامین C که همچنین با نام اسید آسکوربیت نیز شناخته می شود، آنتی اکسیدانی است که مانع از تخریب سلول ها توسط رادیکال های آزاد می شود و بدن قادر به تولید و ذخیره کردن این ویتامین نیست. پس علاوه بر سالاد کلم پیچ، مرکباتی مثل پرتقال، نارنگی، لیمو ترش، لیمو شیرین و گریپ فروت و همچنین توت فرنگی، گـــوجه فرنگی، سیب زمینی، انواع فلفل سبز و قرمز، کیوی، طالبی، آناناس و بروکلی را هم فراموش نکنید که منبع خوبی برای ویتامین C به شمار می روند.
یادتان باشد کمبود ویتامین A، سیستم ایمنی بدن را تضعیف کرده و احتمال ابتلا به سرماخوردگی را بیشتر می کند. برای پیشگیری از این مشکل، منابع غذایی حاوی ویتامین A از جمله سبزی هایی مانند فلفل دلمه ای رنگی، هویج و گوجه فرنگی را از یاد نبرید.
یک توصیه کلی: رنگی ترین میوه ها از قرمز، نارنجی، زرد، سبز تیره گرفته تا بنفش به عنوان نمونه گوجه فرنگی، فلفل دلمه ای، کدو مسما، اسفناج، قره قاط و بادمجان همگی برای حفظ سلامت سیستم ایمنی بدن لازم است. پس روزانه بین ۵ تا ۹ وعده از انواع سبزیجات و میوه ها را میل کنید تا تمام مواد مغذی مورد نیاز بدن تان تامین شود؛ هرچه خوراکی هایتان رنگی تر باشند، میزان آنتی اکسیدان هایی که به بدن تان می رسد متنوع تر خواهد بود.
محتویات آنتی اکسیدانی سیر به قدری قوی است که ضد ویروس بوده و می تواند به پیشگیری از سرماخوردگی و حتی کوتاه کردن طول سرماخوردگی کمک کند. با مصرف سیر، خطر ابتلا به سرماخوردگی در انسان تا نصف کاهش می یابد. ترکیب روغنی موجود در سیر به نام آلیسین که باعث بوی تند و تیز سیر می شود، با سرماخوردگی می جنگد.
مطالعات محققان نشان داده خوردن روزانه ماست، احتمال ابتلا به سرماخوردگی و آنفلوآنزا را تا ۲۵درصد کاهش می دهد. به نظر می رسد باکتری های موجود در ماست، پروبیوتیک ها، می توانند سیستم ایمنی بدن را تحریک کرده و باعث فعالیت بیشتر آن شوند.
بادام زمینی غنی ترین منبع «سلنیوم» است. این ماده مغذی به ساخت «سلنوپروتیئن ها» آنتی اکسیدانی قوی که مانع از تخریب سلول ها توسط رادیکال های آزاد می شود کمک می کند. همچنین سلنوپروتئین ها در ساخت سلول های دفاعی لنفوسیت های T حضور داشته و نقش مهمی در حفاظت از سیستم ایمنی ایفا می کنند.
اگر همیشه صبحانه میل کنید، می توانید با خوردن جو در این وعده، سیستم ایمنی خود را تقویت کنید؛ زیرا جو سرشار از بتاگلوکان نوعی از کربوهیدرات ها که روی دیواره های سلولی قارچ ها، مخمرها، باکتری ها، جلبک های دریایی، گلسنگ ها و گیاهان پیدا می شود است و با تقویت سیستم ایمنی بدن، به جنگ ویروس های سرماخوردگی می رود. البته قارچ های دکمه ای سفید هم منبع بی نظیری از بتاگلوکان هستند و یک خوراکی ضدسرماخوردگی به حساب می آید، بنابراین سوپ جو و قارچ برای پیشگیری از سرماخوردگی بسیار مفید خواهد بود.
مرحله دوم: شروع بیماری
محققان ثابت کرده اند سوپ مرغ می تواند التهابی را که باعث بروز بسیاری دیگر از علائم سرماخوردگی می شود، از بین ببرد. همچنین یک کاسه سوپ مرغ می تواند ترشحات مخاط را کم کرده و در نهایت اخلاط بینی، سینه و گلو نیز کمتر شود. اضافه کردن رشته و سبزیجات قدرت شفابخشی سوپ را افزایش می دهد، زیرا کربوهیدرات ها سطح انرژی مورد نیاز فرد را افزایش داده و سبزیجات هم ارزش تغذیه ای سوپ را بیشتر می کند و در نهایت کیفیت سیستم ایمنی بدن افزایش می یابد.
خوردن عسل، با ایجاد یک لایه روی سطح داخلی گلو، می تواند میزان سرفه ها را کمتر کرده، التهاب و خارش گلو را به حداقل برساند. عسل دارای مقدار زیادی ویتامین و آهن است. به همین دلیل مصرف مداوم عسل گلبول های سفید خون را تقویت می کند تا بتواند با باکتری ها و بیماری های ویروسی مقابله کند. البته معجون های عسل (عسل و دارچین، عسل و ترب کوهی، چای و عسل با آبلیموی تازه یا بدون آن، انجیر با عسل) می تواند به درمان سریع تر سرماخوردگی کمک کند.
نوشیدن یک لیوان شیر گرم مخلوط با عسل خالص هم بسیار موثر است. البته یادتان باشد مصرف لبنیات و شیر در دوران سرماخوردگی باید کنترل شده باشد، چراکه پروتئین موجود در شیر و فراورده هایش باعث غلظت اخلاط بدن شده و دفع شان را سخت تر می کند، درصورتی که نوشیدن هرچه بیشتر آب به رقیق شدن و راحت تر دفع کردن اخلاط بینی و گلو کمک می کند.
سیستم ایمنی قوی نیاز به منابع خوبی از آهن دارد و برای حفظ سطح آهن بدن، خوردن گوشت بدون چربی بهترین راه است. این ماده غذایی نه تنها آهن مورد نیاز بدن را که راحت هم جذب می شود، تامین کرده بلکه دارای روی و سایر مواد معدنی ضدعفونی کننده هم است، بنابراین اگر تازه به فین فین افتاده اید، خوردن یک تکه گوشت قرمز بدون چربی، مرغ (سوپ مرغ شاید) و ماهی می تواند مانع از پیشرفت سرماخوردگی شود.
چینی ها از صدها سال پیش اعتقاد بسیار زیادی به شفابخشی چای سبز داشته اند و حالا مطالعات پژوهشگران هم پشتوانه ادعای آنهاست: چای سبز حاوی آنتی اکسیدان هایی است که می تواند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند. نه تنها نوشیدن جرعه های کوچک چای سبز می تواند ابتلا به سرماخوردگی و آنفلوآنزا را کاهش دهد بلکه سیستم ایمنی بدن نیز سلول های مدافع بیشتری برای مبارزه با باکتری و ویروس های بیماری زا تولید می کند. یادتان باشد چای سبز حاوی کافئین است و یک فنجانش هم می تواند برای بهره گیری از خواص آن موثر باشد.
برای بهبود تنفس و دفع اخلاط بدن می توان از غذاهای تند و تیز که با سیر، ریشه خردل، چیلی یا سس های تند تهیه می شوند، استفاده کرد. پختن غذاهای هندی و برخی غذاهای محلی که حاوی مواد ذکر شده هستند یا حتی اضافه کردن ادویه ها و سس های تند به غذاهای روزمره می تواند توان فرد برای مقابله با سرماخوردگی را افزایش دهد.
آویشن هم به علت وجود اسانس، حاوی ترکیبات فنلی با خاصیت بسیار قوی ضد میکروب به خصوص میکروب های تنفسی است که از قدیم به عنوان دارویی برای تسکین و درمان علائم سرماخوردگی مصرف می شده. می توان از دم کرده این گیاه یا شربت آویشن که در داروخانه ها موجود است، برای درمان سرماخوردگی استفاده کرد.
برای بهبود تنفس و دفع اخلاط بدن می توان از غذاهای تند و تیز که با سیر، ریشه خردل، چیلی یا سس های تند تهیه می شوند، استفاده کرد. پختن غذاهای هندی و برخی غذاهای محلی که حاوی مواد ذکر شده هستند یا حتی اضافه کردن ادویه ها و سس های تند به غذاهای روزمره می تواند توان فرد برای مقابله با سرماخوردگی را افزایش دهد.
شلغم یک ماده ضدعفونی کننده قوی و دارای ویتامین A است که درتسکین خارش گلو و درمان سرماخوردگی و بیماری های عفونی تاثیر بسیار زیادی دارد. یکی از بهترین راه ها برای مصرف شلغم این است که آن را به همراه یک عدد پیاز به صورت حلقه های گرد بریده و طبقه های شلغم و پیاز را در ظرفی روی حرارت بگذارند تا به تدریج شربت آن جدا شود.
مرحله سوم: بعد از بیماری
مدام غذا و خوراکی میل کنید. شما باید غذاهای مغذی بخورید و سوپ های خانگی حاوی بنشن و سبزیجات به خاطر سدیم کمی که دارند، نه تنها سریع و راحت درست می شوند بلکه بهترین غذا برای شما هستند. در این دوران شما هر چه بیشتر سعی کنید از غذاهای زودهضم مانند سوپ، پوره های رقیق، ماست، اسموتی ها و سبزیجات پخته استفاده کنید، برایتان بهتر خواهد بود.
به اندازه کافی استراحت کنید، زیرا کم خوابی باعث ضعف سیستم ایمنی بدن می شود. همچنین تا جایی که می توانید مایعات بنوشید. هر قدر مایعات بیشتری بنوشید، آب بیشتری از بدن تان تخلیه خواهد شد و ویروس ها و باکتری های بیماری زا هم همراه با مایعات دفع خواهند شد و فرصت رشد و افزایش دوباره پیدا نمی کنند. پس تا جایی که می توانید آب، آب گرم با لیموترش، آبمیوه طبیعی و دمنوش های گیاهی میل کنید. به این ترتیب مواد سمی سریع تر از بدن تان دفع می شود. البته تا مدتی باید دور نوشیدنی های شیرین را خط بکشید که این نوشیدنی ها باعث ایجاد اختلال در روند صحیح بهبود می شوند.
سرخارگل بخورید. این گیاه نه تنها به بهبود سریع تر بیماری کمک می کند بلکه در پیشگیری از ابتلا به سرماخوردگی هم مفید است. سرخاگل با تقویت سیستم ایمنی بدن، همچنین به عنوان ماده ضد التهاب و پیشگیری کننده از بروز سرماخوردگی استفاده می شود و در بازار به صورت قرص و شربت نیز به فروش می رسد.
از این رژیم هم می توانید برای پیشگیری از سرماخوردگی استفاده کنید و هم برای دوران بهبود بعد از سرماخوردگی که بدن تان ضعیف شده است.
صبحانه: یک لیوان شیر + ۴ برش نان سنگک + یک قوطی کبریت پنیر + ۲ عدد گردو
میان وعده (ساعت ۱۰ صبح): یک عدد سیب + ۲ عدد کیوی
ناهار: ۶ قاشق غذاخوری سبزی پلو + ۱۰۰ گرم ماهی کباب شده + سبزیجات بخارپز (شامل کدوحلوایی، گوجه فرنگی، فلفل دلمه ای و هویج) + یک لیوان آب پرتقال
عصرانه: یک عدد انار + ۲ عدد لیمو شیرین
شام: ۳ برش نان سنگک + ۱۰۰ گرم سینه مرغ کباب شده + سالاد سبزیجات (شامل جوانه گندم، گوجه فرنگی، کلم بروکلی و کاهو) + یک لیوان دوغ
قبل از خواب: یک لیوان شیر و عسل
وقتی کسی توی صورتتان عطسه کرد!
وقتی اولین عطسه تان آمد
وقتی عطسه هایتان دارد تمام می شود
یک رژیم پیشنهادی برای تقویت سیستم ایمنی بدن
