چاقی امروزه به یکی از اصلی ترین مشلات جامعه تبدیل شده است ، متاسفانه بسیاری از افراد از سنین نوجوانی دچار اضافه وزن می شوند ، این مسئله می تواند برای افراد در دراز مدت دردسر ساز شود. اگر به تازگی تصمیم به کم کردن وزن گرفته اید این مطلب را بخوانید.
بنابراین مفهوم واقعی چاقی آنست که: انرژی دریافت شده از انرژی مصرف شده بیشتر باشد.
نکته قابل توجه چنانچه به آن اشاره شده است، به ازای هر ۳/۹ کالری انرژی اضافه (یک گرم چربی) که وارد بدن شود، یک گرم چربی ذخیره می شود. در مورد چاقی به خصوص باید متذکر شد که افزایش انرژی دریافتی فقط و فقط در ایجاد چاقی دخالت دارد و وقتی چاقی ایجاد شده حتی اگر انرژی ورودی و مصرفی برابر باشند، باز شخص چاق باقی خواهد ماند. برای لاغر شدن و نقصان وزن باید کاری کرد که مصرف انرژی از دریافت انرژی بیشتر باشد.
اثر فعالیت عضلانی در دفع انرژی یعنی رابطه ای کار و لاغر شدن، در حدود نصف انرژی که روزانه مصرف می شود صرف فعالیت عضلانی و کار می گردد. در اشخاصی که کار عضلانی انجام می دهند ۴/۳ انرژی برای این منظور مصرف می شود. بنابراین واضح است که فعالیت عضلانی مهم ترین وسیله برای مصرف انرژی بدن است. چاقی تنها مربوط به غذاها نبوده بلکه به علل زیر چاقی در افراد به وجود می آید.
۱ چاقی در اثر اختلال تنظیم تغذیه و علل و عوامل روحی
۲ چاقی در اثر ضایعات هیپوتالاموس.
۳ عوامل مؤثر ژنتیکی (وراثت)
۴ چاقی به علت کم کاری تیروئید
درمان چاقی فقط منحصر به آن است که دریافت انرژی را از مصرف انرژی کم تر نماییم.
برای این منظور رژیم های گوناگون پیشنهاد می شود که مبنای همه آنها تقلیل مقدار کل انرژی دریافت شده است و اغلب این رژیم های غذایی طوری ترتیب یافته است که حجم کافی داشته باشند. ولی انرژی آن چنانی از خود آزاد نسازند.
مواد سلولزی این خاصیت را دارد که می تواند با حجم قابل ملاحظه ای و با آزاد کردن انرژی کم تری وارد رژیم غذایی ضدچاقی شود. زیرا زیادی حجم غذا می تواند آدمی را فریب داده و اشتهایش را ارضاء کند.
تاکنون داروهای مختلفی برای کاهش اشتها پیشنهاد شده است. این داروها به طور عموم سمپاتومی متیک بوده و انقباضات گرسنگی را در راه معدی روده ای مهار می کند. بنابراین تجویز مناسب مهارکنندگان اشتها (معده و روده) وسیله نیرومندی برای غلبه بر چاقی به شمار می آید و چون این راههای پیشنهادی خالی از خطر نیست لذا کم کردن غذاها، بیشتر از سایر راههای مختلف اهمیت دارد.
اگر شخص غذای کافی دریافت نکند چون انرژی بدن او از مقدار دریافتی تجاوز خواهد کرد و در نتیجه مخازن غذایی بدن او تخلیه شده و لاغری فرا می رسد. در موقع فقدان مواد غذایی مواد قندی زودتر از چربی، و چربی زودتر از پروتئین به سوخت و ساز بدن می رسد. بنابراین اگر ۲۴ تا ۴۸ ساعت مواد غذایی به بدن نرسد و کاملا قطع شود ذخایر قندی کاملا تمام می شود. در مواقع مصرف تنها ذخایر قندی بدون مصرف ذخایر پروتئینی و چربی فقط ۱۳ ساعت زندگی را حفظ خواهد کرد. پس از این نوبت به چربی ها رسیده که در ظرف ۵ تا ۶ هفته ذخایر چربی رو به اتمام خواهد گذاشت و پس از آن نوبت به آب شدن پروتئین ها و مراحل آخر زندگی را موجب می شود.
در زمان مبارزه با چاقی باید تا هر چه ممکن است از خوردن کربوهیدرات ها خودداری شود. زیرا در افراد چاق و فربه، کربوهیدرات های مصرف شده خیلی زود و آسان تبدیل به چربی می شوند. این موضوع به علت زیادی انسولین در بیشتر افراد چاق صورت می پذیرد.
(کربوهیدرات های چاق کننده بیشتر در قندها، مرباها، نشاسته، نان سفید، نان قندی و خوراکی های آردی می باشد) باید از هیجان ها و ناراحتی های روحی پرهیز کرد، به طوری که مکرر خاطرنشان شده است هیجانات باعث ترشح مقدار بیشتری انسولین در چاق ها شده که خود این انسولین اضافی علل بزرگی در چاق شدن است. زیرا کربوهیدرات ها در مقابل انسولین می سوزند و تبدیل به چربی می شوند.
در هنگام مبارزه با چاقی باید از ویتامین C زیاد استفاده شود. (۱۰۰ تا ۲۵۰ میلی گرم روزانه) زیرا اسید اسکوربیک یا ویتامین C کمک به سوخت و ساز مواد خوراکی کرده و مانع گسترش آرترواسکلروز می شود.ویتامین C در بدن به دو حالت انل و میتون در می آید بنابراین یک عامل اکسیداسیون احیاء و حامل هیدروژن است. ویتامین C در انتهای گل خشکیده نسترن بیشتر از همه وجود دارد و نیز در انگور سیاه، سبزی ها و تره بار مخصوصا جعفری، لیموترش، پرتقال، نخود فرنگی، توت فرنگی، گوجه فرنگی، سیب، کلم، میوه های بوته ای و برخی میوه های دیگر فراوان است. برای غنی ساختن خوراکی های ویتامین دار، خوب است به غذای روزانه پیازچه، شوید و جعفری افزوده شود.
