اثر ویتامین‌ها ممکن است با دریافت برخی مواد مغذی دیگر افزایش و یا کاهش یابد.

این بدان علت است که برخی ویتامین‌ها به شکل اولیه خود به راحتی در بدن جذب نمی‌شوند و برای جذب و اثر بیشتر باید همراه با سایر ویتامین‌هایی که به روند جذب آنها کمک می‌کنند، مصرف شوند.

از طرف دیگر مصرف برخی مواد غذایی و نوشیدنی‌ها می‌تواند باعث کاهش جذب ویتامین‌ها در بدن شوند. در این قسمت اشاره مختصری به برخی از اثرات متقابل ویتامین‌ها می‌شود:

* ویتامین A: دریافت مقادیر کافی ویتامین C و E به حفظ سطح ویتامین A در بدن کمک می‌کند.

مصرف زیاد الکل باعث تجزیه ویتامین A می‌گردد. از طرف دیگر، دریافت زیاد مس، آهن و منگنز می‌تواند ویتامین A را اکسیده نماید و در نتیجه باعث کاهش ذخایر آن گردد.

* بتاکاروتن پیش ساز ویتامین A: چنانچه همراه با چربی‌ها مصرف شود در بالاترین حد جذب می‌شود.

برای مثال مصرف مقادیر کمی روغن زیتون همراه با سالاد باعث افزایش جذب کاروتن موجود در هویج رنده شده موجود در سالاد می‌گردد.

* ویتامین B کمپلکس: مصرف زیاد قهوه به علت وجود کافئین میتواند باعث دفع سریعتر ویتامین‌های محلول در آب گردد. داروهای ضد بارداری نیز باعث کاهش سطح ویتامین‌های گروه B می‌گردند.

* ویتامین B12: دریافت کافی فولات و اسید آمینه متیونین به حفظ این ویتامین کمک می‌کند.

* فولات: گنجاندن مقادیر کافی فولات در رژیم غذایی به حفظ ذخایر آهن در بدن کمک می‌کند.

* ویتامین D: دریافت مقادیر زیاد آهن، مس و منگنز قادر به اکسیداسیون ویتامین D و در نتیجه افزایش خطر کمبود ویتامین D است.

* ویتامین E: دریافت کافی ویتامین C و سلنیوم به حفظ سطح این ویتامین در بدن کمک می‌کند. اما دریافت زیاد مس، آهن و منگنز می‌تواند ویتامین E را اکسیده نماید و در نتیجه باعث کاهش ذخایر آن گردد.
مصرف چه میزان کلسیم و فسفر مناسب است؟

فسفر به جذب کلسیم توسط استخوان کمک میکند. در عین حال باید توجه نمود که دریافت بیش ازاندازه آن نیز باعث تاخیر نشست کلسیم در استخوان و از دست دادن املاح استخوانی می‌شود.

نسبت 1به 4 فسفر به کلسیم به راحتی در یک رژیم متعادل و سالم غذایی که حاوی انواع محصولات لبنی، مغزدانه‌ها، سبزیجات، میوه‌ها، غذاهای نشاسته‌ای و پروتئینی باشد تامین می‌شود.

رژیم‌های غذایی که حاوی مقادیر زیاد غذاهای فرآوری شده نظیر کنسرو گوشت، پنیر فرآوری شده، سس‌ها، سوپ‌های آماده و به ویژه نوشیدنی‌های کولا دار باشند باعث دریافت بیش از حد فسفر می‌شوند.
چه زمانی نباید مکمل‌ها را مصرف نمود؟

برخی مکمل‌های غذایی ممکن است با داروهای تجویز شده برای بیماران تداخل داشته باشند.

ضمنا، اثر بخشی برخی مکمل‌ها همراه با موادی چون قهوه کاهش می‌یابد. از این رو باید قبل از دریافت هر نوع مکمل نسبت به مناسب بودن مصرف آن با شرایط فردی با پزشک مشورت نمود.

* کلسیم: با آنتی‌بیوتیک‌های تتراسایکلین تداخل دارد. لذا مکمل کلسیم نباید همزمان با این داروها مصرف شود.

مصرف همزمان لبنیات یا غذاهای حاوی کلسیم به علت ایجاد ترکیب پیچیده نامحلول با تتراسایکلین باعث کاهش جذب این دارو می‌شوند.

از این رو توصیه می شود مکمل کلسیم و منابع کلسیم به فاصله 1 تا 3 ساعت بعد از خوردن تتراسایکلین مصرف شود.

* روغن ماهی: ممکن است اثر داروی وارفارین را مختل کند. وارفارین داروی ضد انعقادی است که برای مبتلایان به مشکلات انعقادی تجویز می‌شود.

همچنین مصرف مقادیر زیاد غذاهای غنی از ویتامین K می‌تواند اثرات ضد انعقادی وارفارین را مهار کند.

* اسید فولیک: غلظت اسید فولیک در خون به هنگام مصرف فنیتوئین (داروهای ضد صرع) و هیدرو کورتیزون که باعث افزایش تجزیه فولات در بدن می‌شوند کاهش می‌یابد.

از این‌رو افرادی که فنی توئین دریافت می‌کنند به اسید فولیک بیشتری نیاز دارند.

* مکمل ویتامین A: مصرف دوز بالای این ویتامین در زنان باردار باعث بروز نقایص مادر زادی می‌شود.

* مکمل ویتامین B: چای و قهوه اثرات نامطلوبی بر مکمل ویتامین B دارند، لذا باید از مصرف همزمان آنها خودداری کرد.

*متخصص تغذیه