گوشت در هرم غذایی در جایگاه بالا قرار دارد به همین علت است که بسیاری از متخصصان تغذیه بر این باورند که حذف کردن این ماده غذایی از رژیم هفتگی می تواند برای بدن خطرناک باشد. در این مطلب به بررسی فواید و مضرات 5 نوع گوشت رایج در بازار ایران می پردازیم.
با توجه به سوال های فراوانی که شما خواننده های عزیز در مورد انواع گوشت های موجود در بازار داشته اید، تصمیم گرفتیم در صفحه «صنایع غذایی» این هفته نگاهی به زوایای مختلف ۵نوع از پرفروش ترین گوشت ها بیندازیم تا شما بتوانید با مطالعه این مطلب انتخاب مناسب تر و بهتری داشته باشید…
گوشت های تازه و باز
گوشت های تازه و گرم که معمولا کشتار روز هستند، بیشتر مورد توجه و پسند مردم ما قرار دارند زیرا عطر و طعم این گوشت ها نسبت به گوشت های یخی بهتر است و به همین دلیل هم با استقبال تعداد بیشتری از مردم روبرو می شوند. ضمن اینکه بافت گوشت تازه و گرم به خوبی حفظ می شود و خوردن آن حس خوبی را به مصرف کننده می دهد. گوشت های تازه و گرم در بیشتر میادین میوه و تره بار یا قصابی های سطح شهر عرضه می شوند. اگر مغازه قصابی که قرار است گوشت را از آنجا تهیه کنید، تمام مجوزهای لازم بهداشتی و کاری را دارد و تحت نظر سازمان های دامپزشکی و بهداشتی کشور قرار داشته باشد، مشکلی از نظر خرید محصول از آنجا وجود نخواهد داشت.
گوشت های یخی
نکته مهمی که درباره گوشت های یخی وجود دارد، این است که متاسفانه در کشور ما شرایط مناسب برای نگهداری از این گوشت ها تا زمان مصرف و رسیدن به دست مصرف کننده رعایت نمی شود. یعنی پس از اینکه این گوشت ها در دمای منفی ۴۵ درجه فریز می شوند، باید تا لحظه رسیدن به دست مصرف کننده در دمای ۱۸ درجه سانتی گراد نگهداری شوند. گاهی این شرایط دمایی هنگام حمل و نقل یا حتی در سردخانه ها به دلیل خرابی ماشین های حمل و نقل یا قطع و وصل برق در سردخانه ها حفظ نمی شود. یعنی ممکن است دمای گوشت های یخی که باید به طور ثابت ۱۸ درجه بماند، در زمان هایی از نگهداری در سردخانه یا هنگام حمل و نقل به ۸ یا ۱۰ درجه برسد و این دما مدام در نوسان باشد. همین امر باعث می شود که کیفیت چشایی و عطر و طعم گوشت های یخ زده نسبت به گوشت های تازه کمتر باشد. از طرف دیگر نوسان دمای انجماد در گوشت های یخی امکان رشد میکروارگانیسم ها را در این گوشت ها افزایش می دهد و همین مساله امکان فساد گوشت را بالا می برد. ضمن اینکه قطره?های خونابه ای که به دلیل نوسان دما از گوشت خارج می شود، می تواند باعث از بین رفتن مقداری از مواد مغذی محلول در آب گوشت شود. اصلا به همین دلیل است که ما توصیه می کنیم به هیچ عنوان برای باز کردن یخ گوشت آن را داخل آب داغ یا سرد قرار ندهید تا بخشی از ویتامین ها و پروتیئن گوشت از طریق هدر رفتن خونابه اش از بین نرود. البته ناگفته نماند که نوسان دما در زمان نگهداری گوشت یخی تا پیش از رسیدن آن به دست مصرف کننده به معنای از بین رفتن کامل مواد مغذی موجود در گوشت های یخی نیست. به هر حال این گوشت ها هم می توانند با قیمت پایین تری که دارند، نیاز خیلی از خانواده های کم درآمد به گوشت قرمز را برآورده کنند. یکی از تفاوت های گوشت های یخی با گوشت های تازه هم این است که به دلیل نگهداری آنها به صورت فریزشده، انگل های احتمالی موجود در این گوشت ها که به طور احتمالی از دید بازرس های دامپزشکی دور مانده اند در شرایط انجماد از بین بروند.
گوشت های تکه ای بسته بندی
گوشت های تکه ای بسته بندی تازه و با قابلیت نگهداری ۷۲ ساعت در یخچال، بیشتر در فروشگاه های زنجیره ای عرضه می شوند و مزایای آنها نسبت به گوشت های شقه ای موجود در قصابی ها این است که هر خانواده با توجه به نیاز خود (برای تهیه خورش، آبگوشت، سوپ یا …) گوشتی که می خواهد را خریداری می کند. گوشت های بسته بندی که علامت استاندارد و مجوزهای لازم بهداشتی را دارند و در مکان های مجاز به فروش می رسند، مشکلی را برای مصرف کننده پیش نمی آورند. متاسفانه گاهی برخی از خریدارها از متفاوت بودن کیفیت گوشت های بسته بندی شکایت دارند. مثلا می گویند که قسمت بالایی گوشتی که خریده اند، بسیار خوب و باکیفیت بوده اما قسمت های زیرین گوشت از کیفیت لازم برخوردار نبوده است. یکسان نبودن کیفیت گوشت های بسته بندی می تواند نوعی تقلب در صنعت گوشت محسوب شود و راه رهایی از آن هم ساده است. شما می توانید با خرید گوشت های بسته بندی از مارک های مختلف و البته مجاز و معتبر، به این نکته پی ببرید که کیفیت گوشت کدام کارخانه بهتر است و همیشه از آن برند خاص، محصولات پروتئینی خود را تهیه کنید. ضمن اینکه بهتر است بدانید این گوشت ها یک مرتبه در کشتارگاه، یک مرتبه در قسمت بسته بندی و یک مرتبه هم هنگام تحویل به فروشگاه های زنجیره ای به وسیله دکتر دامپزشک بررسی می شوند و به همین دلیل می توان آنها را جزو سالم ترین و باکیفیت ترین گوشت ها محسوب کرد.
گوشت های چرخ کرده
بسیاری از مردم از سلامت گوشت های چرخ کرده موجود در بازار مطمئن نیستند و همیشه برایشان این سوال مطرح است که چرا قیمت یک کیلو گوشت چرخ کرده از یک کیلو گوشت گوساله تازه هم کمتر است. با این حال ادعا می شود که از گوشت گوسفند و گوساله برای تهیه این گوشت ها کمک گرفته شده است. درواقع بیشتر مردم تصور می کنند که گوشت های چرخ کرده صنعتی از سلامت و کیفیت لازم برخوردار نیستند در صورتی که اصلا اینطور نیست. به عبارت ساده تر ما سلامت گوشت های چرخ کرده باز موجود در قصابی ها را به هیچ عنوان تایید و مصرف آنها را توصیه نمی کنیم اما در مورد گوشت های چرخ کرده صنعتی، بسته بندی شده و دارای مجوزهای لازم بهداشتی موضوع متفاوت است. درواقع کارخانه های تولید این محصولات، گوشت تازه را به طور مستقیم از کشتارگاه ها و به قیمت بسیار کمتری (نسبت به خرید و مصرف خانگی) خریداری می کنند و از طرف دیگر هم وقتی محصولی مانند گوشت کرده یا روغن در اشل صنعتی تولید می شود، هزینه های تولید آن به مراتب پایین تر می آید و نتیجه اش هم این می شود که ما یک کیلو گوشت چرخ کرده را با قیمتی پایین تر از یک کیلو گوشت گوسفند یا گوساله در فروشگاه ها می بینیم. ضمن اینکه کیفیت و سلامت این گوشت ها هم توسط دامپزشک موردتایید قرار می گیرد.
گوشت های طعم دار
متاسفانه باید در مورد گوشت های طعم داری که به صورت جوجه کباب یا انواع کباب (بختیاری، بلغاری، مکزیکی و…) در بازار موجود هستند بگویم که معمولا گوشت هایی با کیفیت پایین تر را طعم دار می کنند تا بتوانند کیفیت پایین گوشت را پشت پرده ادویه ها و افزودنی های مختلف پنهان کنند. با این حساب بنده شخصا استفاده از گوشت های طعم دار را توصیه نمی کنم. بهتر است خانواده ها خودشان گوشت تازه و طعم دار نشده را خریداری و سپس آن را با مواد اولیه سالمی که در اختیار دارند، مزه دار کنند. حالا اگر مجبور به خرید گوشت های طعم دار شدید، بهتر است انواعی از آنها را که کارخانه ای و دارای مجوزهای لازم بهداشتی هستند، بخرید. بد نیست این نکته را هم بدانید که فروشگاه های فرآورده های پروتئینی فقط اجازه عرضه این نوع گوشت را دارند و تنها کارخانه های دارای دامپزشک می توانند عملیات فرآوری را روی گوشت ها انجام دهند. از طرف دیگر تحقیقات داخلی که توسط سازمان دامپزشکی انجام شده، نشان می دهند که حدود ۲۰ درصد از جوجه کباب های موجود در بازار از رنگ به جای زعفران استفاده شده است.
