ورزش از جمله مهم ترین فاکتور ها برای حفظ سلامتی و تندرستی است. بانوان به علت داشتن متابولیسم خاص بدنی (دوران قاعدگی و یائسگی) بیش از آقایان در خطر ابتلا به بیماری ها هستند. به همین سبب لازم است تا برای پیشگیری از بروز احتمالی به بیماری های خطرناک در سدد پیشگیری و تقویت سلامت خود برآیند. با دکتر سلام همراه باشید.
دکتر رضا کریمی: ا وجود اینکه چاقی و پرخوری به معضل اساسی سلامت جامعه ما بدل شده و با اینکه ورزش در بیشتر نقاط دنیا عامل شماره یک حفظ سلامت لقب گرفته اما متاسفانه در جامعه ما چندان به آن پرداخته نمیشود و حتی بارها دیده شده به دلایل کم اهمیت، مردان و بخصوص زنان از ورزش منع شدهاند.
در بیشتر نقاط دنیا، تلاش در جهت ساختن ورزشگاههای بیشتر، پارکهای در دسترس تر و استخرهای فراوان تر برای ورزش همگانی وجود دارد. از طرفی در رسانهها این مهم در نظر گرفته و روی آن کار میشود تا جایی که در برخی فیلم ها، حداقل یک صحنه از یک بازیگر مشهور داریم که در حال ورزش است.
ورزش با تنظیم وزن و کاهش میزان چاقی، مستقیما بر وضعیت عملکرد قلب اثر دارد. ازطرفی در افراد لاغر با فشار خون بالا میتواند بر کاهش فشار خون موثر باشد بدون اینکه بیمار دارویی برای کاهش فشار خون استفاده کند. ورزش در کاهش چربیهای مضر هم موثر است، بخصوص میزان تریگلیسرید خون با ورزش روزانه بهطور واضح کاهش مییابد. از اثرات مفید دیگر ورزش، کمک به تنظیم قند خون است که با سوزاندن قند اضافی موجود در خون اتفاق می افتد.
اما در زنان، ورزش اهمیت خاص دیگری مییابد و آن درمان و پیشگیری از بیماری پوکی استخوان است. این بیماری که در زنان شایعتر از مردان و با عوارض خطرناکی مثل شکستگی مکرر همراه است، با ورزش در سنین مختلف از زیر 18 سال تا سنین یائسگی قابل پیشگیری و درمان است. بخصوص ورزشهایی که با فشار بر استخوانها بخصوص پاها همراه است؛ مثلا پیاده روی و دویدن در کاهش روند پوکی استخوان بسیار موثر است.
یکی دیگر از اثرات درمانی ورزش در زنان، تاثیر آن بر نازایی است. به این ترتیب که در درمان بیماری تخمدان پلیکیستیک یا تنبلی تخمدان موثر است. ورزش با کاهش چربیهای شکمی به تخمکگذاری کمک میکند. فعالیت بدنی با اثری که بر روحیه فرد ورزشکار دارد، تاثیر ویژه بر اثربخشی داروهایی دارد که در درمان نازایی استفاده میشود. بعلاوه ورزش به آزاد شدن هورمونهایی منجر میشود که در تنظیم عادت ماهانه و تخمکگذاری بسیار موثرند.
هر روز بیمارانی مراجعه میکنند که از طرف همکاران از ورزش منع شدهاند. اگرچه برای بهبود اولیه در بیماریهایی مثل دیسکوپاتی گردن یا کمر و آرتروز به صورت موقت و محدود استراحت تجویز میشود، ولی بلافاصله بعد از بهبود اولیه باید حرکات ورزشی شروع و هر روز بر میزان آن افزوده شود. گاه در باره خانمهای باردار نیز توصیه به استراحت میشود. واقعیت این است که ورزش از افزایش وزن نامناسب در بارداری میکاهد و به یک زایمان مناسب کمک میکند؛ همینطور با تقویت عضلات لگن از احتمال افتادگی مثانه میکاهد. فقط در موارد بسیار کمی ورزش برای مادران باردار ممنوع است و حدود 90 درصد زنان باردار تا اواخر بارداری باید ورزش هوازی و منظم داشته باشند.
* فوقتخصص بیماریهای غدد و متابولیسم