دانش آموزان بسیاری زمانی که باید آزمون دهند اضطراب امتحان آن ها را فرا می گیرد و اجازه نمی دهد از آزمون نتیجه دلخواه را بگیرند.اما به راستی چه عواملی سبب بروز اضطراب می شوند.محققان در مورد نقش عوامل شناختی و انگیزشی در بروز این هیجان تحقیقاتی انجام داده اند.
لذا پژوهش حاضر، در قالب یک مدل علّی، نقش سبکهای تفکر و اهداف پیشرفت را به عنوان عوامل شناختی و انگیزشی در اضطراب آزمون مورد بررسی قرار داد. در مدل مذکور اهداف پیشرفت به عنوان یک واسطه انگیزشی، در رابطه سبکهای تفکر و اضطراب آزمون در نظر گرفته شد. بدین منظور350 دانشجوی مقطع کارشناسی(188پسر و 162دختر) دانشگاه شیراز با استفاده از نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای تصادفی انتخاب شدند و به پرسش نامه سبک تفکر، پرسش نامه هدفگرایی و مقیاس سنجش اضطراب آزمون پاسخ دادند. پایایی این ابزارها به وسیلهی ضریب آلفای کرونباخ و روایی آنها به وسیله تحلیل عاملی تعیین شد. نتایج حاکی از روایی و پایایی قابل قبول ابزارها بود. نتایج تحلیل مسیر مدل پیشنهادی نشان داد که سبکهای تفکر مستقل و همکاری خواه به صورت مستقیم اضطراب آزمون را پیشبینی مینماید. همچنین سبکهای تفکر مسؤلیتپذیر، همکاریخواه، مستقل، وابسته، رقابتطلب و اجتنابکننده به واسطه اهداف تبحرگرایی، تبحرگریزی و عملکردگرایی بر اضطراب آزمون تأثیر دارند. همچنین هدف تبحرگرایی به صورت منفی و اهداف تبحرگریزی و عملکردگرایی به صورت مثبت پیشبینی کننده اضطراب آزمون بودند. این نتایج نشان داد که نه تنها سبکهای تفکر پیشبینی کننده اضطراب آزمون است بلکه به واسطه اهداف پیشرفت نیز پیشبینی کننده این نوع اضطراب است. بنابراین با توجه به یافته های پژوهش پیشنهاد میشود، که نظام تعلیم و تربیت بیش از پیش به سبکهای تفکر و اهداف پیشرفت به عنوان عوامل مؤثر بر اضطراب آزمون توجه نماید.