Transgenic(تراژن)یا تراریخته به چیزهایی گفته میشود که از نظر ژنتیکی دستکاری شده باشند.در این چند سال درگیری ها و بحث ها در خصوص محصولات تراریخته بالا گرفته و این درگیری ها و بحث ها در عرصه عمومی و علم میباشند.در خصوص محصولات تراریخته موارد زیادی وجود دارد که باید آن ها را دانست و در ادامه به برخی از آن ها اشاره میکنیم.
مدیرکل ارزیابی و کنترل تجویز و مصرف کالای سلامت سازمان غذا و دارو از برچسب گذاری روغن های خوراکی تصفیه شده و استحصال شده از گیاهان تراریخته یا GMO در کشور خبر داد.
رفتارهای غیر اخلاقی شرکتهای پیشرو در امر تولید محصولات تراریخته همچون موسانتو باعث شده است تا این محصولات چندان محبوب نباشند و حتی در برخی کشورها عرضه این محصولات کشاورزی متوقف شود.
یک مطالعه بحث برانگیز هم که در نشریه نیچر منتشر شده بود در ایجاد این ترسی عمومی تاثیر بسیار داشت و یکی از عوامل رای مردم در اتحادیه اروپا برای ممنوعیت مصرف این محصولات بود. هر چند این مطالعه بعدا به دلیل دستکاری در نتایح و عدم وجود شواهد کافی از سوی محققان بسیاری رد شد و سرانجام نیچر انتشار آن را پس گرفت، اما تاثیر ان ماندگار شد. واقعیت این است که این ترس عمومی از این محصولات ریشه در هیچ واقعیت علمی ندارد. انسان از زمان پیدایش کشاورزی در حدود 10 هزار سال قبل در غرب کوههای زاگرس مشغول دستکاری ژنتیکی گیاهان مختلف برای اهداف خودش بوده است. تقریبا هیچ یک از محصولات کشاورزی رایج به شکل امروزیشان در طبیعت وجود نداشته و ندارند. در حقیقت محصولات کشاورزی امروز محصول دستکاری کورکورانه وهمراه با آزمون و خطای گیاهان طبیعی است و در فرآیند طبیعی ژنهای آن گیاهان طبیعی دستخوش تغییر شده و این محصولات همگی گونههایی جدید و انسان ساز هستند. در روشهای جدید اما ایجاد این تغییرات به شکلی هدفمند و غیر کورکورانه رخ میدهد و هنوز هیچ مطالعهای زیانبخش بودن این محصولات را تایید نکرده است. با این حال حق انتخاب برای انسانها همواره محترم بوده و به همینجهت سازمان غذا و دارو مقرر کرده است این محصولات با برچسبهایی قابل تشخیص از دیگر محصولات کشاورزی باشند.
مهرنازخیراندیش مدیرکل ارزیابی و کنترل تجویز و مصرف کالای سلامت سازمان غذا و دارو، در این رابطه میگوید: «اکنون روغن های خوراکی برگرفته از دانه های روغنی گیاهان تراریخته از جمله کلزا، سویا، ذرت و پنبه در کشور برچسب گذاری شده است و بقیه محصولات نیز که حاوی گیاهان تراریخته باشند در آینده نزدیک با توجه به بخشنامه های ابلاغی از سوی سازمان غذا و دارو، برچسب گذاری خواهند شد».
وی با تاکید بر ضرورت برچسب گذاری همه محصولات حاوی گیاهان تراریخته میافزاید: «برچسب گذاری، یک دوره زمانبر و هزینه بر برای شرکت های تولیدی است؛ سازمان غذا و دارو برای اجرای این کار زمانی را برای شرکت های تولیدی درنظر می گیرد؛ لازم است شرکت ها با توجه به زمان درنظرگرفته شده، زیرساخت ها، برچسب ها و نوشته های مخصوص محصولات تراریخته را انجام دهند».
وی با بیان اینکه برخی قوانین و شرایط برای محصولات تراریخته درنظرگرفته شده است، اضافه میکند: «در دنیا نیز اینگونه است که وقتی قوانینی را تعیین می کنند، زمانی را برای اجرای آن در نظر گرفته می شود و شرکت ها به تدریج آن ضوابط را رعایت می کنند و زیرساخت های خود را برآن اساس پیش می برند».
وی با بیان اینکه اکنون نیز در کشور ما اینگونه عمل شده است، میافزاید: «بخشنامه های مربوط به برچسب گذاری محصولات حاوی گیاهان تراریخته در پایان سال 94 ابلاغ شد و پس از آن، روغن های تصفیه شده حاوی گیاهان تراریخته برچسب گذاری شدهاند و بقیه نیز به تدریج انجام خواهد شد».
منبع : شفا آنلاین